Bài 23. Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG
QUÍ BAN GIÁM KHẢO HỘI THI GIÁO VIÊN DẠY GIỎI CẤP TỈNH
NĂM HỌC 2008-2009
Kiểm tra bài cũ:
?Trạng ngữ có công dụng gì? Đặt câu có thành phần trạng ngữ ?
Trạng ngữ có những công dụng như sau:

- Xác định hoàn cảnh, điều kiện diễn ra sự việc nêu trong câu, góp phần làm cho nội dung của câu được đầy đủ, chính xác.

- Nối kết các câu, các đoạn với nhau, góp phần làm cho đoạn văn, bài văn thêm mạch lạc

Tiết 94: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động

Em hãy xác định chủ ngữ trong mỗi câu sau:

a) Mọi người yêu mến em.

b) Em được mọi người yêu mến.

Mọi người yêu mến em.
CN VN
b) Em được mọi người yêu mến.
CN VN
I.Câu chủ động và câu bị động:
1.Bài tập:
Mọi người
em
Yêu mến
CN
a)
Em
Yêu mến
mọi người
b)
CN
Tiết 94: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
+ CN câu nào tác động lên đối tượng khác?

+ CN câu nào bị đối tượng khác tác động đến?
Được
Tiết 94: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
Mọi người
em
Yêu mến
CN
a)
Em
Yêu mến
Mọi người
b)
CN
+ CN tác động lên đối tượng khác
+ CN bị đối tượng khác tác động đến
? Chủ ngữ trong câu nào chỉ: người thực hiện một hoạt động hướng đến người khác?
? Chủ ngữ trong câu nào chỉ: người được hoạt động của người khác hướng đến. Tại sao?
Trao đổi tại chỗ
Được
Tiết 94: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
1.Bài tập:
Em hãy xác định chủ ngữ trong mỗi câu sau:

a) Mọi người yêu mến em.

b) Em được mọi người yêu mến.

Mọi người yêu mến em.
CN VN
b) Em được mọi người yêu mến.
CN VN
I.Câu chủ động và câu bị động:
Chủ ngữ trong câu chỉ người thực hiện một hoạt động hướng đến người khác
Chủ ngữ trong câu b biểu thị người được hoạt động của người khác hướng đến.
Tiết 94: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
1.Bài tập:


Mọi người yêu mến em.
CN VN
b) Em được mọi người yêu mến.
CN VN
I.Câu chủ động và câu bị động:
Chủ ngữ trong câu chỉ người thực hiện một hoạt động hướng đến người khác
Chủ ngữ trong câu biểu thị người được hoạt động của người khác hướng đến.
Câu chủ động
Câu bị động
Là câu:
Là câu:
Tiết 94: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
1.Bài tập:
Em hãy xác định chủ ngữ trong mỗi câu sau:

a) Mọi người yêu mến em.

b) Em được mọi người yêu mến.
I.Câu chủ động và câu bị động:
2.Ghi nhớ:
2. Ghi nhớ:
- Câu chủ động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật thực hiện một hoạt động hướng vào người, vật khác( chỉ chủ thể của hoạt động).
- Câu bị động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật được hoạt động của người, vật khác hướng vào( chỉ đối tượng của hoạt động).
Cho câu chủ động sau:
+ Người lái đò đẩy thuyền ra xa.
Thuyền bị người lái đò đẩy ra xa.
Câu bị động tương ứng:
Tiết 94: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
Cho câu bị động sau:
Đá được người ta chuyển lên xe.
Câu chủ động tương ứng:
+ Người ta chuyển đá lên xe.
Cho câu sau:
1- Nó định về quê.
2- Nó bị ngã.
Lưu ý:
+ Phân biệt câu chủ động với câu bình thường biểu thị hành động có chủ ý
+ Phân biệt câu bị động với câu bình thường có từ bị
+ Câu chủ động và câu bị động chỉ được xác định khi có câu chủ động hoặc bị động tương ứng
Câu bình thường biểu thị hành động có chủ ý
Câu bình thường có từ bị
Tiết 94: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
1.Bài tập:
I.Câu chủ động và câu bị động:
2.Ghi nhớ:
II. Mục đích của việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
1.Bài tập:
Cho đoạn trích sau:
“- Thủy phải xa lớp ta, theo mẹ về quê ngoại.
- Một tiếng “ồ” nổi lên kinh ngạc. Cả lớp sững sờ. Em tôi là chi đội trưởng, là “vua toán” của lớp từ mấy năm nay…,tin này chắc làm cho bạn bè xao xuyến.”
(Theo Khánh Hoài)
Em sẽ chọn câu( a) hay câu (b) để điền vào chỗ có dấu (…)
a) Mọi người yêu mến em.
b) Em được mọi người yêu mến.
Cách 1: Chọn a)
“- Thủy phải xa lớp ta, theo mẹ về quê ngoại.
Một tiếng “ồ” nổi lên kinh ngạc. Cả lớp sững sờ. Em tôi là chi đội trưởng, là “vua toán” của lớp từ mấy năm nay. Mọi người yêu mến em, tin này chắc làm cho bạn bè xao xuyến.”

Cách 2: Chọn b)
“- Thủy phải xa lớp ta, theo mẹ về quê ngoại.
Một tiếng “ồ” nổi lên kinh ngạc. Cả lớp sững sờ. Em tôi là chi đội trưởng, là “vua toán” của lớp từ mấy năm nay. Em được mọi người yêu mến tin này chắc làm cho bạn bè xao xuyến.”

Tiết 94: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
Cách 2: Chọn b)
“- Thủy phải xa lớp ta, theo mẹ về quê ngoại.
Một tiếng “ồ” nổi lên kinh ngạc. Cả lớp sững sờ. Em tôi là chi đội trưởng, là “vua toán” của lớp từ mấy năm nay. Em được mọi người yêu mến, tin này chắc làm cho bạn bè xao xuyến.”

Tạo ra sự liên kết với các câu trong đoạn văn, làm cho đoạn văn này thêm mạch lạc
Tiết 94: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
Tiết 94: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
1.Bài tập:
I.Câu chủ động và câu bị động:
2.Ghi nhớ:
II. Mục đích của việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
1.Bài tập:
Cho đoạn trích sau:
“- Thủy phải xa lớp ta, theo mẹ về quê ngoại.
Một tiếng “ồ” nổi lên kinh ngạc. Cả lớp sững sờ. Em tôi là chi đội trưởng, là “vua toán” của lớp từ mấy năm nay…,tin này chắc làm cho bạn bè xao xuyến.”
(Theo Khánh Hoài)
Em sẽ chọn câu( a) hay câu (b) để điền vào chỗ có dấu (…)
a) Mọi người yêu mến em.
b) Em được mọi người yêu mến.
Tiết 94: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
1.Bài tập:
I.Câu chủ động và câu bị động:
2.Ghi nhớ:
II. Mục đích của việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
1.Bài tập:
2. GHI NHỚ
GHI NHỚ
- Việc chuyển đổi câu bị động thành câu chủ động (và ngược lại, chuyển đổi câu bị động thành câu chủ động) ở mỗi đoạn văn đều nhằm liên kết các câu trong đoạn thành một mạch văn thống nhất.
Cách 1:
(1) Nhà máy đã sản xuất được một số sản phẩm có giá trị . (2) Khách hàng ở Châu Âu rất ưa chuộng các sản phẩm này.
Cách 2:
(1) Nhà máy đã sản xuất được một số sản phẩm có giá trị. (2) Các sản phẩm này được khách hàng Châu Âu rất ưa chuộng.
Em hãy so sánh hai cách viết sau đây xem cách nào diễn đạt hay hơn? Tại sao?
=> Cách viết thứ hai hay hơn,
Tạo nên liên kết giữa các câu trong đoạn văn
(Liên kết chủ đề theo kiểu móc xích).
Tiết 94: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
1.Bài tập:
I.Câu chủ động và câu bị động:
2.Ghi nhớ:
II. Mục đích của việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
1.Bài tập:
2. GHI NHỚ
III. Luyện tập:
+ Tinh thần yêu nước cũng như các thứ của quí. Có khi được trưng bày trong tủ kính, trong bình pha lê, rõ ràng dễ thấy. Nhưng cũng có khi cất giấu kín đáo trong rương, trong hòm. (Hồ Chí Minh)
+ Người đầu tiên chịu ảnh hưởng thơ Pháp rất đậm là Thế Lữ. Những bài thơ có tiếng của Thế lữ ra đời từ đầu năm 1933 đến 1934. Giữa lúc người thanh niên Việt Nam bấy giờ ngập trong quá khứ đến tận cổ thì Thế lữ đưa về cho họ cái hương vị phương xa. Tác giả”: Mấy vần thơ” liền được tôn làm đương thời đệ nhất thi sĩ.
(Theo Hoài Thanh)
Tìm câu bị động trong các đoạn trích dưới đây ? Giải thích vì sao tác giả chọn cách viết như vậy ?
1.Bài tập 1:



- Tinh thần yêu nước cũng như các thứ của quí. Có khi được trưng bày trong tủ kính, trong bình pha lê, rõ ràng dễ thấy. Nhưng cũng có khi cất giấu kín đáo trong rương, trong hòm.
( Hồ Chí Minh)

- Người đầu tiên chịu ảnh hưởng thơ Pháp rất đậm là Thế Lữ. Những bài thơ có tiếng của Thế lữ ra đời từ đầu năm 1933 đến 1934. Giữa lúc người thanh niên Việt Nam bấy giờ ngập trong quá khứ đến tận cổ thì Thế lữ đưa về cho họ cái hương vị phương xa. Tác giả”: Mấy vần thơ” liền được tôn làm đương thời đệ nhất thi sĩ.
(Theo Hoài Thanh)
2. Bài tập 2:
? Em hãy đặt 2 câu chủ động sau đó chuyển thành 2 câu bị động ?
VD : Gió làm đổ lọ hoa. => Câu chủ động.
Lọ hoa bị gió làm đổ. => Câu bị động.
3. Bài tập 3:
Viết một đoạn văn( từ 3 -> 5 câu ) trong đó có chứa câu chủ động.
Đoạn Văn mẫu:
Trong đợt thi đua vừa qua lớp 7B3 đã có nhiều cố gắng trong các mặt hoạt động. Vì thế tập thể lớp đạt được rất nhiều thành tích. Ban giám hiệu đã biểu dương sự nỗ lực vượt bậc của lớp.
Bài học đã kết thúc xin chúc các thầy cô giáo và các em học sinh mạnh khỏe hạnh phúc