Bài 23. Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động

Giáo viên: NGUYỄN THỊ HẰNG
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO
Môn : NG? VAN 7
TRƯỜNG THCS NGUYỄN VIẾT XUÂN
VÀ CÁC EM HỌC SINH
Lớp 7a7
KIỂM TRA BÀI CŨ

Xác định trạng ngữ và cho biết đặc điểm trạng ngữ trong câu sau:

Ở lớp, mọi người yêu mến em.
Trạng ngữ: Ở lớp
Đặc điểm:
+Ý nghĩa: Chỉ nơi chốn
+Vị trí: Ở đầu câu.
Tiết 98:
CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG
*Ví dụ/sgk 57:
a, Mọi người yêu mến em.
C V
b, Em được mọi người yêu mến.
C V
Tiết 98: chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
I.Câu chủ động và câu bị động
1.Ví dụ/sgk 57
CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG
THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG
Tiết 98
CN: Chỉ người
a. Mọi người yêu mến em.
b. Em được mọi người yêu mến
Mọi người
Em
c. Con mèo vồ con chuột
d. Con chuột bị con mèo vồ.

CN: Chỉ vật
 CN: Chỉ người, vật
1. Ví dụ:
a. Mọi người yêu mến em.
b. Em được mọi người yêu mến
1. Ví dụ:
CN: Chỉ người
a. Mọi người yêu mến em.
b. Em được mọi người yêu mến
1. Ví dụ:
a. Mọi người yêu mến em. c. Con mèo vồ con chuột
 Câu a,c: Câu chủ động
 Câu chủ động là câu có chủ ngữ (chủ thể) chỉ người, vật thực hiện hành động hướng vào người, vật khác.
CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG
THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG
Tiết 98
CN (người, vật)
người, vật (khác)
thực hiện hành động
chủ thể
b. Em được mọi người yêu mến d. Con chuột bị con mèo vồ.
 Câu b,d: Câu bị động
 Câu bị động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật được hoạt động của người, vật khác hướng vào (chỉ đối tượng của hoạt động).
CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG
THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG
Tiết 98
CN (người, vật)
người, vật (khác)
được (bị) hành động
đối tượng
hướng vào

Ghi nhớ/sgk 57
 Câu chủ động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật thực hiện một hoạt động hướng vào người, vật khác (chỉ chủ thể của hoạt động).
 Câu bị động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật được hoạt động của người, vật khác hướng vào (chỉ đối tượng của hoạt động).

CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG
THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG
Tiết 98
CN (người, vật)
người, vật (khác)
thực hiện hành động
chủ thể
CN (người, vật)
người, vật (khác)
được (bị) hành động
đối tượng
hướng vào
I. Câu chủ động và câu bị động
1. Câu chủ động
2. Câu bị động
X
X
X
X
X
X
CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG
THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG
Tiết 98
Thầy giáo khen em.
Ví dụ:
 Câu chủ động có một câu bị động tương ứng
Lưu ý 1:
Em được thầy giáo khen.
CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG
THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG
Tiết 98
Ví dụ:
Lưu ý 2:
Bố cho tôi cây bút.
Câu chủ động – 2 câu bị động tương ứng.
(Nếu động từ VN của câu chủ động là động từ thuộc nhóm: tặng, biểu, cho)
Tôi được bố cho cây bút.
Cây bút được bố cho tôi.
a. Cát bồi làm cho sông ngòi khô cạn dần.
b. Sông ngòi bị cát bồi làm cho khô cạn dần.
Về nội dung biểu thị (nội dung miêu tả) câu chủ động và câu bị động được xem là đồng nhất với nhau.
CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG
THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG
Tiết 98
Ví dụ:
Lưu ý 3:
a. Cát bồi làm cho sông ngòi khô cạn dần.
b. Sông ngòi bị cát bồi làm cho khô cạn dần.
Ví dụ:
- Com b? thiu.
- Nú du?c di boi.
Lưu ý: Không phải tất cả nh?ng câu chứa từ " bị, được " đều là câu bị động.
Tiết 98: chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
II.Mục đích của việc chuyển đổi
câu chủ động thành câu bị động.
1.Ví dụ/sgk 57
*Ví dụ/sgk 57
Em sẽ chọn câu nào trong hai câu sau đây để điền vào chỗ trống trong đoạn trích? Giải thích vì sao em chọn cách viết đó?
a, Mọi người yêu mến em.
b, Em được mọi người yêu mến.

“ - Thuỷ phải xa lớp ta, theo mẹ về quê ngoại.
Một tiếng “ ồ “ nổi lên kinh ngạc. Cả lớp sững sờ. Em tôi là chi đội trưởng, là “ vua toán “ của lớp từ mấy năm nay. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , tin này chắc làm cho các bạn xao xuyến.” ( Theo Khánh Hoài )


I.Câu chủ động và câu bị động.
1.Ví dụ/sgk 57
2.Ghi nhớ/sgk 57
Thủy phải xa lớp ta, theo mẹ về quê ngoại.
Một tiếng “ồ” nổi lên kinh ngạc. Cả lớp sững sờ. Em tôi là chi đội trưởng, là “vua toán” của lớp từ mấy năm nay. Mọi người yêu mến em, tin này chắc làm cho bạn bè xao xuyến. (Khánh Hoài)
Thủy phải xa lớp ta, theo mẹ về quê ngoại.
Một tiếng “ồ” nổi lên kinh ngạc. Cả lớp sững sờ. Em tôi là chi đội trưởng, là “vua toán” của lớp từ mấy năm nay. Em được mọi người yêu mến, tin này chắc làm cho bạn bè xao xuyến. (Khánh Hoài)
CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG
THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG
Tiết 98
Thủy phải xa lớp ta, theo mẹ về quê ngoại.
Một tiếng “ồ” nổi lên kinh ngạc. Cả lớp sững sờ. Em tôi là chi đội trưởng, là “vua toán” của lớp từ mấy năm nay Em được mọi người yêu mến, tin này chắc làm cho bạn bè xao xuyến. (Khánh Hoài)
 Chọn câu bị động tạo liên kết các câu thành mạch văn thống nhất hướng vào chủ đề.
CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG
THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG
Tiết 98
THẢO LUẬN:2 phút
So sánh 2 cách viết sau.Cách nào phù hợp hơn?Vì sao?
=>Với cách viết câu (a) thì mạch văn sẽ khiến người đọc hiểu là
“chị dắt con chó đi dạo ven rừng” và “chốc chốc chị dừng lại ngửi
chỗ này một tí, chỗ kia một tí”.Nên dùng câu (b) sẽ phù hợp hơn.
Ví dụ: So sánh hai cách viết sau:
Nhà máy đã sản xuất được một số sản phẩm có giá trị. Khách hàng ở Châu Âu rất ưa chuộng các sản phẩm này.
Nhà máy đã sản xuất được một số sản phẩm có giá trị. Các sản phẩm này được khách hàng Châu Âu rất ưa chuộng.
 Cách viết b tốt hơn vì đã sử dụng câu bị động góp phần tạo liên kết chủ đề theo kiểu móc xích (Một số sản phẩm có giá trị -Các sản phẩm này).
CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG
THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG
Tiết 98
Ví dụ: So sánh hai cách viết sau:
Nhà máy đã sản xuất được một số sản phẩm có giá trị. Khách hàng ở Châu Âu rất ưa chuộng các sản phẩm này.
Nhà máy đã sản xuất được một số sản phẩm có giá trị. Các sản phẩm này được khách hàng Châu Âu rất ưa chuộng.

Ghi nhớ/sgk 58
Việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động ( và ngược lại, chuyển đổi câu bị động thành câu chủ động ) ở mỗi đoạn văn đều nhằm liên kết các câu trong đoạn văn thành một mạch văn thống nhất.

Tiết 98: chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
II.Mục đích của việc chuyển đổi
Câu chủ động thành câu bị động.
1.Ví dụ/sgk 57
I.Câu chủ động và câu bị động.
1.Ví dụ/sgk 57
2.Ghi nhớ/sgk 57
2.Ghi nhớ/sgk 58
III.Luyện tập.
*Bài tập/sgk 58
Tìm câu bị động trong
các đọan trích dưới đây.
Giải thích vì sao tác giả
chọn cách viết như vậy.
III. Luyện tập
Tìm câu bị động và giải thích vì sao tác giả chọn cách viết như vậy?
Tinh thần yêu nước cũng như các thứ của quý. Có khi được trưng bày trong tủ kính, trong bình pha lê, rõ ràng dễ thấy. Nhưng cũng có khi bị cất giấu kín đáo trong rương, trong hòm. (Hồ Chí Minh)
CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG
THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG
Tiết 98
 Chọn cách viết câu bị động là tránh lặp lại kiểu câu dùng ở phía trước.
Tinh thần yêu nước cũng như các thứ của quý. Có khi được trưng bày trong tủ kính, trong bình pha lê, rõ ràng dễ thấy. Nhưng cũng có khi bị cất giấu kín đáo trong rương, trong hòm. (Hồ Chí Minh)
b. Người đầu tiên chịu ảnh hưởng thơ Pháp rất đậm là Thế Lữ. Những bài thơ có tiếng của Thế Lữ ra đời từ đầu năm 1933 đến 1934. Giữa lúc người thanh niên Việt Nam bấy giờ ngập trong quá khứ đến tận cổ thì Thế Lữ đưa về cho họ cái hương vị phương xa. Tác giả “Mấy vần thơ” liền được tôn làm đương thời đệ nhất thi sĩ. (Hoài Thanh)
b. Người đầu tiên chịu ảnh hưởng thơ Pháp rất đậm là Thế Lữ. Những bài thơ có tiếng của Thế Lữ ra đời từ đầu năm 1933 đến 1934. Giữa lúc người thanh niên Việt Nam bấy giờ ngập trong quá khứ đến tận cổ thì Thế Lữ đưa về cho họ cái hương vị phương xa. Tác giả “Mấy vần thơ” liền được tôn làm đương thời đệ nhất thi sĩ. (Hoài Thanh)
CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG
THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG
Tiết 98
 Tạo sự liên kết tốt giữa các câu trong đoạn.
Bài tập củng cố:XEM HÌNH,ĐẶT CÂU
-Thầy giáo gọi bạn học sinh lên bảng.=>CCĐ
-Bạn học sinh được thầy giáo gọi lên bảng.=>CBĐ
-Bạn học sinh bị thầy giáo gọi lên bảng.=>CBĐ
-Ông lão đang bắt cá.
=>CCĐ
-Cá vàng bị ông lão bắt.
=>CBĐ
Bài tập củng cố:XEM HÌNH,ĐẶT CÂU
-Mẹ dắt em tới trường.
=>CCĐ
-Em được mẹ dắt tới trường.
=>CBĐ
Bài tập củng cố:XEM HÌNH,ĐẶT CÂU
-Hai anh em chia đồ chơi.=>CCĐ
-Đồ chơi được hai anh em chia.=>CBĐ
Bài tập củng cố:XEM HÌNH,ĐẶT CÂU
-Con mèo vồ con chuột.
=>CCĐ
-Con chuột bị con mèo vồ.
=>CBĐ
Bài tập củng cố:XEM HÌNH,ĐẶT CÂU
Bài tập củng cố:XEM HÌNH,ĐẶT CÂU
-Bà đang soi trứng.
=>CCĐ
-Qủa trứng được bà soi.
=>CBĐ
Bài tập về nhà:
Viết một đoạn(6-8 câu),
chủ đề về rừng, có sử dụng 2 câu chủ động, 2 câu bị động.
Tiết 98: chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
II.Mục đích của việc chuyển đổi
Câu chủ động thành câu bị động.
1.Ví dụ/sgk 57
I.Câu chủ động và câu bị động.
1.Ví dụ/sgk 57
2.Ghi nhớ/sgk 57
2.Ghi nhớ/sgk 58
III.Luyện tập.
*Bài tập/sgk 58
*Bài tập bổ sung
Kiến thức cần nhớ:
Thế nào là câu chủ động,câu bị động?
Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động nhằm mục đích gì?
Câu chủ động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật thực hiện một hoạt động hướng vào người, vật khác (chỉ chủ thể của hoạt động).

 Câu bị động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật được hoạt động của người, vật khác hướng vào (chỉ đối tượng của hoạt động).


 Việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động ( và ngược lại, chuyển đổi câu bị động thành câu chủ động ) ở mỗi đoạn văn đều nhằm liên kết các câu trong đoạn văn thành một mạch văn thống nhất.

Cảm ơn quý thầy cô giáo và các em học sinh