Bài 23. Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động

CHĂM NGOAN-HỌC GIỎI-ĐOÀN KẾT-
Lớp 7C
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO
VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
Ngữ văn7
GV thực hiện: Dương Võ Lệ Hằng
Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
Tiết 95:
TIẾNG VIỆT
I.Câu chủ động và câu bị động:
1. Xác định chủ ngữ của mỗi câu sau:
a. Mäi ng­êi yªu mÕn em.

b. Em ®­îc mäi ng­êi yªu mÕn.

//yªu mÕn em.
CN VN
// ®­îc mäi ng­êi yªu mÕn.
CN VN
Câu nào có chủ ngữ là người trực
tiếp thực hiện hoạt động?
=> C©u a: Chñ ng÷ là ng­êi thùc hiÖn mét ho¹t ®éng h­íng ®Õn ng­êi kh¸c.
CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG
THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG

Tiết 95
Tiếng Việt
CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG
THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG
1. Xác định chủ ngữ của mỗi câu sau:
a. Mäi ng­êi yªu mÕn em.


b. Em ®­îc mäi ng­êi yªu mÕn.



//yªu mÕn em.
CN VN

// ®­îc mäi ng­êi yªu mÕn.
CN VN
(chủ thể hđ)
(hđ)
(đối tượng hđ)
(đối tượng hđ)
(hđ)
(chủ thể hđ)
=> a. CN là “mọi người”: thực hiện hoạt động “yêu mến” hướng vào đối tượng “em”. =>Câu chủ động
b. CN là “em”: nhận hoạt động “yêu mến” từ “mọi người”
=>Câu bị động
Thế nào là câu chủ động, câu bị động?

Tiết 95
Tiếng Việt
I.Câu chủ động và câu bị động:
- Câu chủ động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật thực hiện một hoạt động hướng vào người vật khác.
- Câu bị động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật được hoạt động của người , vật khác hướng vào.
CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG
THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG

Tiết 95
Tiếng Việt
Sắp xếp các từ và cụm từ sau thành câu chủ động hoặc câu bị
động rồi chuyển sang kiểu câu ngược lại tương ứng: Cây bằng
lăng, trồng, lớp em.
- Câu chủ động : Lớp em trồng cây bằng lăng.
- Câu bị động: Cây bằng lăng được lớp em trồng.
Nêu dấu hiệu phân biệt câu chủ động khác với câu bị động?
CCĐ: CN / VN (§T+BN)
Chñ thÓ / Hoạt ®éng + ®èi t­îng

CBĐ: CN / VN
§èi t­îng / BÞ (®­îc) + chñ thÓ + hoạt ®éng
Những câu sau đây có phải là câu bị động không?
a. Xe bị hết xăng.
b. Tôi bị ngã.
c. Nó ra sân ga.
d. Nó được đi bơi.
Lưu ý: không phải tất cả những câu chứa từ “bị”, “được” đều là câu bị động.
X
X
X
X
X
X
So sánh nội dung biểu thị của cặp câu sau:

a. Sông ngòi bị cát bồi làm cho khô cạn dần.
b. Cát bồi làm cho sông ngòi khô cạn dần.
=> Nội dung biểu thị : “Sông ngòi khô cạn dần”.

I. Câu chủ động và câu bị động:
- Câu chủ động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật thực hiện một hoạt động hướng vào người vật khác.
- Câu bị động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật được hoạt động của người , vật khác hướng vào.
CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG
THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG

Tiết 95
Tiếng Việt
II. Mục đích của việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động:
Em sẽ chọn câu (a) hay (b) để điền vào chỗ có dấu ba chấm
trong đoạn trích dưới đây?
-Thủy phải xa lớp ta , theo mẹ về quê ngoại.
Một tiếng “ồ” nổi lên kinh ngạc. Cả lớp sững sờ. Em
tôi là chi đội trưởng, là “vua toán” của lớp từ mấy năm
nay…………………………………, tin này chắc làm
cho bạn bè xao xuyến.
(Theo Khánh Hoài)
a) Mọi người yêu mến em.
b) Em được mọi người yêu mến.
Em được mọi người yêu mến.
I. Câu chủ động và câu bị động:
- Câu chủ động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật thực hiện một hoạt động hướng vào người vật khác.
- Câu bị động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật được hoạt động của người , vật khác hướng vào.
CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG
THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG

Tiết 95
Tiếng Việt
II. Mục đích của việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động:
Việc chuyển đổi câu chủ động
thành câu bị động và ngược lại
nhằm mục đích gì?
Việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động (và ngược lại chuyển đổi câu bị động thành câu chủ động) ở mỗi đoạn văn đều nhằm liên kết các câu trong đoạn thành một mạch văn thống nhất.
Bài tập: So sánh hai cách viết sau:
Nhà máy đã sản xuất được một số sản phẩm có giá trị. Khách hàng ở Châu Âu rất ưa chuộng các sản phẩm này.
Nhà máy đã sản xuất được một số sản phẩm có giá trị. Các sản phẩm này được khách hàng Châu Âu rất ưa chuộng.
Bài tập: So sánh hai cách viết sau:
Nhà máy đã sản xuất được một số sản phẩm có giá trị. Khách hàng ở Châu Âu rất ưa chuộng các sản phẩm này.
Nhà máy đã sản xuất được một số sản phẩm có giá trị. Các sản phẩm này được khách hàng Châu Âu rất ưa chuộng.
 Cách viết b tốt hơn vì việc sử dụng câu bị động góp phần tạo liên kết chủ đề theo kiểu móc xích (Một số sản phẩm có giá trị - Các sản phẩm này).
I. Câu chủ động và câu bị động
CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG
THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG

Tiết 95
Tiếng Việt
II. Mục đích của việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
III. Luyện tập
THẢO LUẬN NHÓM
Tìm câu bị động trong các đoạn trích sau đây. Giải thích vì
sao tác giả chọn cách viết như vậy?
Tinh thần yêu nước cũng như các thứ của quý. Có khi được
trưng bày trong tủ kính, trong bình pha lê, rõ ràng dễ thấy.
Nhưng cũng có khi cất giấu kín đáo trong rương, trong hòm.
(Hồ Chí Minh)
Người đầu tiên chịu ảnh hưởng thơ Pháp rất đậm là Thế Lữ.
Những bài thơ có tiếng của Thế Lữ ra đời từ đầu năm 1933 đến
1934. Giữa lúc người thanh niên Việt Nam bấy giờ ngập trong
quá khứ đến tận cổ thì Thế Lữ đưa về cho họ cái hương vị
phương xa. Tác giả “Mấy vần thơ” liền được tôn làm đương
thời đệ nhất thi sĩ. (Hoài Thanh)
THẢO LUẬN NHÓM
Câu bị động:
- Có khi được trưng bày trong tủ kính, trong bình pha lê, rõ ràng dễ thấy.
- Nhưng cũng có khi cất giấu kín đáo trong rương, trong
hòm.
Tác giả “Mấy vần thơ” liền được tôn làm đương thời đệ nhất thi
sĩ.
 Chọn cách viết câu bị động nhằm tránh lặp lại kiểu câu đã dùng trước đó, đồng thời tạo liên kết tốt hơn giữa các câu trong đoạn.
Bài tập 1: Câu nào sau đây không phải là câu bị động?
1. Cơm bị thiu.
2. Nhiều nhà cao tầng được người ta xây dựng ở vùng này.
3. “Thi nhân Việt Nam” được Hoài Thanh viết năm 1942.



Bài tập 2: Việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động và ngược lại trong mỗi đoạn văn nhằm mục đích gì?
A. Để câu văn đó nổi bật hơn.
B. Để liên kết đoạn văn trước đó với đoạn văn đang triển khai.
C. Để tránh lặp lại các kiểu câu và liên kết các câu trong đoạn thành một mạch văn thống nhất.
D. Để câu văn đó đa nghĩa.


BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
TRÒ CHƠI
NHÌN HÌNH ĐẶT CÂU
CCĐ: Con mèo vồ con chuột.
CBĐ: Con chuột bị con mèo vồ.
CCĐ: Con bò kéo xe.
CBĐ: Xe được con bò kéo.
CCĐ: Cô gái vẽ bức tranh.
CBĐ: Bức tranh được cô gái vẽ.
CCĐ: Mẹ cho em bé ăn.
CBĐ: Em bé được mẹ cho ăn.
BÀI TẬP VẬN DỤNG
Viết một đoạn văn khoảng 3 – 5 câu về chủ đề bảo vệ rừng có sử dụng câu chủ động, câu bị động.
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
*) Bài vừa học:
1. Nắm được nội dung bài học :
- Khái niệm câu chủ động, câu bị động.
- Mục đích của việc chuyển đổi câu.
Hoàn thành bài tập viết đoạn văn.
*) Bài sắp học: LUYỆN TẬP VỀ PHƯƠNG PHÁP LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
1. Hiểu được thế nào là lập luận. Phạm vi sử dụng lập luận.
2. Phân biệt kết luận của lập luận trong đời sống và kết luận của lập luận trong văn nghị luận.
BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚC
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN CÁC THẦYCÔ GIÁO
VÀ CÁC EM HỌC SINH