Bài 22. Thêm trạng ngữ cho câu (tiếp theo)

PHÒNG GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO HUYỆN ti�n y�n

HỘI GIẢNG GVG
Môn: Ngữ văn 7
GV dạy: La Thị Thủy
? Trình bày đặc điểm của trạng ngữ?
Đáp án:
Về ý nghĩa: Trạng ngữ được thêm vào câu để xác định thời gian, nơi chốn, nguyên nhân, mục đích, phương tiện, cách thức... diễn ra sự việc nêu trong câu.
Về hình thức:
+ Trạng ngữ có thể đứng ở đầu câu, giữa câu hay cuối câu.
+ Giữa trạng ngữ với chủ ngữ và vị ngữ thường có một quãng nghỉ khi nói hoặc một dấu phẩy khi viết.
a, Nhưng tôi yêu mùa xuân nhất là vào khoảng sau ngày rằm tháng giêng {.}.
Thường thường, vào khoảng đó trời đã hết nồm, mưa xuân bắt đầu thay thế cho mưa phùn, không còn làm cho nền trời đùng đục như màu pha lê mờ. Sáng dậy, nằm dài nhìn ra cửa sổ thấy những vệt xanh tươi hiện ở trên trời, mình cảm thấy rạo rực một niềm vui sáng sủa. Trên giàn hoa lí, vài con ong siêng năng đã bay đi kiếm nhị hoa. Chỉ độ tám chín giờ sáng, trên nền trời trong trong có những làn sáng hồng hồng rung động như cánh con ve mới lột.
(Vũ Bằng)

b, Về mùa đông, lá bảng đỏ như màu đồng hun.
(Đoàn Giỏi)
Thường thường, vào khoảng đó
Sáng dậy
Trên giàn hoa lí
Chỉ độ tám chín giờ sáng, trên nền
Về mùa đông
trời trong trong
a, Nh­ng t«i yªu mïa xu©n nhÊt lµ vµo kho¶ng sau ngµy r»m th¸ng giªng {…}.
… , … trêi ®· hÕt nåm, m­a xu©n b¾t ®Çu thay thÕ cho m­a phïn, kh«ng cßn lµm cho nÒn trêi ®ïng ®ôc nh­ mµu pha lª mê. … , n»m dµi nh×n ra cöa sæ thÊy nh÷ng vÖt xanh t­¬i hiÖn ë trªn trêi, m×nh c¶m thÊy r¹o rùc mét niÒm vui s¸ng sña. … , vµi con ong siªng n¨ng ®· bay ®i kiÕm nhÞ hoa…, … cã nh÷ng lµn s¸ng hång hång rung ®éng nh­ c¸nh con ve míi lét.
Tiếng Việt là thứ ngôn ngữ đáng yêu nhất của em. Từ khi sinh ra, em đã được nghe những lời ru ngọt ngào của mẹ. Khi đến trường, em được nghe tiếng của thầy cô giảng bài qua những trang thơ văn giàu cảm xúc. Đến nay, nó vẫn là thứ tiếng mà em vẫn dùng để nói năng, trò chuyện, thể hiện suy nghĩ, tâm trạng, ước mong của em trong cuộc sống hàng ngày. Mặc dù cuộc sống hiện đại đòi hỏi chúng ta cần biết nhiều thứ tiếng, nhưng Tiếng Việt vẫn là thứ ngôn ngữ đáng yêu nhất đối với em.

a, Sáng hôm ấy, Mây dậy sớm hơn mọi ngày.
( Kim Viên)
b, Trên giàn mướp trước sân, mấy chùm hoa muộn còn nở. Sắc hoa vàng rực, thấp thoáng vài cánh ong làm vội mật cuối mùa. ở các ngọn cây rậm xanh, tiếng ve sầu thường kêu inh ỏi, giờ cũng đã vắng bặt khiến cho không gian như thiếu một cái gì...
( Nguyễn Văn Chương)
Sáng hôm ấy
Trên giàn mướp trước sân
ở các ngọn cây rậm xanh
BT nhanh: Nêu công dụng của trạng ngữ trong 2 ví dụ sau?
Người Việt Nam ngày nay có lý do đầy đủ và vững chắc để tự hào với tiếng nói của mình. Và để tin tưởng hơn nữa vào tương lai của mình .
( Đặng Thai Mai)
Trường hợp 1:
+ Bóng họ ngả vào nhau ở cuối đường.
+ Bóng họ ngả vào nhau. ở cuối đường.
( Nguyễn Thị Thu Huệ)
Trường hợp 2:
+ Qua cái băng giấy, Kha bỗng nhìn thấy Lí bên đường.
+ Qua cái băng giấy. Kha bỗng nhìn thấy Lí bên đường.
( Nguyễn Đình Thi)


Bài tập 1/SGK/47: Nêu công dụng của trạng ngữ trong các đoạn trích sau đây.

a, Kết hợp những bài này lại, ta được chiêm ngưỡng một bức chân dung tinh thần tự họa rất rõ nét và sinh động của nhà thơ.
ở loại bài thứ nhất, người ta thấy trong nhà thơ Hồ Chí Minh có nhà báo Nguyễn ái Quốc hết sức sắc sảo trong bút pháp kí sự, phóng sự và nghệ thuật châm biếm.
ở loại bài thứ hai, ta lại thấy ở nhà thơ cách mạng sự tiếp nối truyền thống thi ca lâu đời ở phương Đông, của dân tộc, từ Lí Bạch, Đỗ Phủ, . đến Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Nguyễn Du, Nguyễn Khuyến .
(Theo Nguyễn Đăng Mạnh)












ở loại bài thứ nhất
ở loại bài thứ hai
b, Đã bao lần bạn vấp ngã mà không hề nhớ. Lần đầu tiên chập chững bước đi, bạn đã bị ngã. Lần đầu tiên tập bơi, bạn uống nước và suýt chết đuối phải không? Lần đầu tiên chơi bóng bàn, bạn có đánh trúng bóng không? Không sao đâu vì ..Lúc còn học phổ thông, Lu-i Pa-xtơ chỉ là một học sinh trung bình. Về môn hoá, ông đứng hạng 15 trong số 22 học sinh của lớp.
( Theo Trái tim có điều kì diệu)
Tác dụng: Những trạng ngữ trên vừa có tác dụng bổ sung thông tin tình huống vừa có tác dụng liên kết các luận cứ trong mạch lập luận của đoạn văn, giúp cho đoạn văn trở nên rõ ràng, dễ hiểu.
Đã bao lần
Lần đầu
tiên chập chững bước đi
Lần đầu tiên
tập bơi
Lần đầu tiên chơi bóng bàn
Lúc còn học phổ thông
Về môn
hoá
Bài tập 2 /47: Chỉ ra những trường hợp tách trạng ngữ thành câu riêng trong các chuỗi câu dưới đây. Nêu tác dụng của những câu do trạng ngữ tạo thành.

a, Bố cháu đã hi sinh. Năm 72.
=> Tác dụng: Nhấn mạnh thời điểm hi sinh của nhân vật nói tới trong câu trước.

b, Bốn người lính đều cúi đầu, tóc xoã gối.Trong lúc tiếng đờn vẫn khác khoải vẳng lên những tiếng đờn li biệt, bồn chồn.
=> Tác dụng: Nhằm nổi bật thông tin ở nòng cốt câu (Bốn người lính đều cúi đầu ,tóc xoã gối )
Năm 72
đờn vẫn khắc khoải vẳng lên những tiếng đờn li biệt, bồn chồn.
Trong lúc tiếng
- Nắm được nội dung bài học.
- Làm bài tập còn lại.
- Viết đoạn văn nói về chủ đề học tập trong đó có sử dụng các loại trạng ngữ và nêu công dụng của chúng.
- Ôn tập giờ sau kiểm tra Tiếng Việt 1 tiết.