Bài 22. Thêm trạng ngữ cho câu (tiếp theo)

Ngữ Văn 7
GV: Hoàng Thị Hạnh
Trường THCS Nguyễn Thái Bình - Khánh Vĩnh
Chào mừng các thầy cô giáo
và các em học sinh đến dự tiết học hôm nay.
Kiểm tra bài cũ
? Trong vaờn nghũ luaọn, chửựng minh laứ gỡ?
*Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi.
Dân ta có một lòng nồ�ng nàn yêu nước. Đó là truyền thống quý báu của ta. Từ xưa đến nay, mỗi khi Tổ quốc bị xâm lăng, thì tinh thần ?y lại sôi nổi, nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lứớt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nh?n chìm t?t cả lũ bán nước và cứơp nước. (trích văn bản "Lòng yêu nước của nhân dân ta")
? Để làm sáng tỏ vấn đề " dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước" tác giả đã sử dụng phép lập luận chứng minh như thế nào?
* Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi.
Dân ta có một lòng nồ�ng nàn yêu nước. Đó là truyền thống quý báu của ta. Từ xưa đến nay, mỗi khi Tổ quốc bị xâm lăng, thì tinh thần ?y lại sôi nổi, nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lứớt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nh?n chìm t?t cả lũ bán nước và cứơp nước. (trích văn bản "Lòng yêu nước của nhân dân ta")
Tiết 89: B. Thêm trạng ngữ cho câu (Tiếp theo)
I/ Công dụng của trạng ngữ
1.Ví dụ:
a, Nhưng tôi yêu mùa xuân nhất là vào khoảng sau ngày rằm tháng giêng {.}.
Thường thường, vào khoảng đó trời đã hết nồm, mưa xuân bắt đầu thay thế cho mưa phùn, không còn làm cho nền trời đùng đục như màu pha lê mờ. Sáng dậy, nằm dài nhìn ra cửa sổ thấy những vệt xanh tươi hiện ở trên trời, mình cảm thấy rạo rực một niềm vui sáng sủa. Trên giàn hoa lí, vài con ong siêng năng đã bay đi kiếm nhị hoa. Chỉ độ tám chín giờ sáng, trên nền trời trong trong có những làn sáng hồng hồng rung động như cánh con ve mới lột.
(Vu B?ng)
b, Về mùa đông, lá b�ng đỏ như màu đồng hun.
(Đoàn Giỏi)
Tiết 89: B . Thêm trạng ngữ cho câu (Tiếp theo)
I/ Công dụng của trạng ngữ.
? Xác định hoàn cảnh, điều kiện diễn ra sự việc nêu trong câu.

Ví dụ: ẹoaùn vaờn mụựi.
a. . , nằm dài nhìn ra cửa sổ thấy những vệt xanh tươi hiện ở trên trời, mình cảm thấy rạo rực một niềm vui sáng sủa. . , vài con ong siêng năng đã bay đi kiếm nhị hoa. . , . có những làn sáng hồng hồng rung động như cánh con ve mới lột.


Ví dụ:SGK/ 45-46.
a. Sáng dậy, nằm dài nhìn ra cửa sổ thấy những vệt xanh tươi hiện ở trên trời, mình cảm thấy rạo rực một niềm vui sáng sủa. Trên giàn hoa lí, vài con ong siêng năng đã bay đi kiếm nhị hoa. Chỉ độ tám chín giờ sáng, trên nền trời trong trong có những làn sáng hồng hồng rung động như cánh con ve mới lột.

CÂU HỎI THẢO LUẬN
Về hình thức và nội dung, giữa hai đoạn văn có gì khác nhau?
Tiết 89: B. Thêm trạng ngữ cho câu (Tiếp theo)
I/ Công dụng của trạng ngữ.
? Xác định hoàn cảnh, điều kiện diễn ra sự việc nêu trong câu.
?Làm cho nội dung của câu được đầy đủ chính xác.
?Noỏi keỏt caực caõu, caực ủo?n van laứm cho ủoaùn vaờn, baứi vaờn ủửụùc maùch laùc.
2. Ghi nhụự 1: SGK/46
Tiết 89: B. Thêm trạng ngữ cho câu (Tiếp theo)
I/ Công dụng của trạng ngữ.
Bài tập 1/SGK/47: Nêu công dụng của trạng ngữ trong các đoạn trích sau đây:
a, Kết hợp những bài này lại, ta được chiêm ngưỡng 1 bức chân dung tinh thần tự hoạ rất rõ nét và sinh động của nhà thơ.
ở loại bài thứ nhất, người ta thấy trong nhà thơ Hồ Chí Minh có nhà báo Nguyễn ái Quốc hết sức sắc sảo trong bút pháp kí sự, phóng sự và nghệ thuật châm biếm.
ở loại bài thứ hai, ta lại thấy ở nhà thơ cách mạng sự tiếp nối truyền thống thi ca lâu đời ở phương Đông, của dân tộc, từ Lí Bạch, Đỗ Phủ, . đến Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Nguyễn Du, Nguyễn Khuyến .
(Theo Nguyễn Đăng Mạnh)

(TN chỉ cách thức)
(TN chỉ nơi chốn )
(TN chỉ nơi chốn )
Đáp án: Trạng ngữ vừa có tác dụng bổ sung những thông tin tình huống (cách thức, nơi chốn ), vừa có tác dụng liên kết các luận cứ theo trỡnh tửù lập luận khoõng gian giúp đoạn văn trở nên rõ ràng, dễ hiểu.
Tiết 89: B. Thêm trạng ngữ cho câu (Tiếp theo)
I/ Công dụng của trạng ngữ.
II/ tách trạng ngữ thành câu riêng.
1. Ví dụ: Người Việt Nam ngày nay có lý do đầy đủ và vững chắc để tự hào với tiếng nói của mình . Và để tin tưởng hơn nữa vào tương lai của noự.




(Đặng Thai Mai )
+ TN1: Để tự hào với tiếng nói của mình
+TN2 :Và để tin tưởng hơn nữa vào tương lai của mình
Giống : Đều là trạng ngữ chỉ mục đích, cú quan h? nhu nhau v?i nũng c?t cõu.

Khác : + TN1 đứng cuối câu 1
+ TN2 tách thành câu riêng

Để nhấn mạnh ý (tin tưởng hơn nữa vào tương lai của ti?ng Vi?t).
? Xác định hoàn cảnh, điều kiện diễn ra sự việc nêu trong câu.
?Làm cho nội dung của câu được đầy đủ chính xác.
?T?o s? liờn k?t, m?ch l?c cho do?n van.
Tiết 89: B. Thêm trạng ngữ cho câu (Tiếp)
I/ Công dụng của trạng ngữ.
II/ tách trạng ngữ thành câu riêng.
Tác dụng :Nhằm nổi bật thông tin ở nòng cốt câu (Bốn người lính đều cúi đầu, tóc xoã gối) v� th? hi?n c?m xỳc nh? thuong da di?t c?a b?n ngu?i lớnh. D?ng th?i nh?n m?nh tỡnh hu?ng tuong d?ng c?a thụng tin m� tr?ng ng? bi?u th? v� thụng tin n?ng c?t cõu.
2. Ghi nh? 2: SGK/47
Bài tập 2 /47 :Chỉ ra những trường hợp tách trạng ngữ thành câu riêng trong các chuỗi câu dưới đây. Nêu tác dụng của những câu do trạng ngữ tạo thành.
b, Bốn người lính đều cúi đầu ,tóc xoã gối .Trong lúc tiếng đờn vẫn khaộckhoải vẳng lên những tiếng đờn li biệt ,bồn chồn.
Tiết 89: B. Thêm trạng ngữ cho câu (Tiếp theo)
I/ Công dụng của trạng ngữ.
II/ tách trạng ngữ thành câu riêng.
III/ Luyện tập
Bài tập 1/47: Nêu công dụng của trạng ngữ trong đoạn trích sau
ẹaừ bao la�n vaỏp ngaừ maứ khoõng he� nhụự. La�n ủa�u tieõn chaọp chửừng bửụực ủi, baùn ủaừ bũ ngaừ. La�n ủa�u tieõn taọp bụi, baùn uoỏng nửụực vaứ suyựt cheỏt ủuoỏi phaỷi khoõng? La�n ủa�u tieõn chụi boựng baứn, baùn coự ủaựnh truựng boựng khoõng? Khoõng sao ủaõu vỡ . {.}. Luực coứn hoùc phoồ thoõng, Lu-i Pa- xtụ chổ laứ moọt hoùc sinh trung bỡnh. Ve� moõn Hoaự, oõng ủửựng haùng 15 trong soỏ 22 hoùc sinh cuỷa lụựp.
( Theo Traựi tim coự ủie�u kyứ laù)
Tiết 89: B. Thêm trạng ngữ cho câu (Tiếp theo)
I/ Công dụng của trạng ngữ.
II/ tách trạng ngữ thành câu riêng.
III/ Luyện tập
Bài tập 2/47:
Chỉ ra những trường hợp tách trạng ngữ thành câu riêng trong các chuỗi câu dưới đây. Nêu tác dụng của những câu do trạng ngữ tạo thành.
Bố cháu đã hi sinh. Năm 72.
(Theo Báo Văn nghệ)
Bài tập 3/48:
Viết một đoạn văn ngắn trình bày suy nghĩ của em về sự giàu đẹp của tiếng Việt. Chỉ ra các trạng ngữ và giải thích vì sao cần thêm trạng ngữ trong những trường hợp ấy.

Câu hỏi trắc nghiệm:
Câu 1: Tr¹ng ng÷ kh«ng ®­îc dïng ®Ó:
A. ChØ nguyªn nh©n, môc ®Ých cña hµnh ®éng ®­îc nãi ®Õn trong c©u.
B. ChØ thêi gian vµ n¬i chèn diÔn ra hµnh ®éng ®­îc nãi ®Õn trong c©u.
C. ChØ ph­¬ng tiÖn vµ c¸ch thøc cña hµnh ®éng ®­îc nãi ®Õn trong c©u.
D. ChØ chñ thÓ cña hµnh ®éng ®­îc nãi ®Õn trong c©u.
Câu 2: G¹ch ch©n c¸c bé phËn tr¹ng ng÷ trong c©u sau vµ cho biÕt bé phËn tr¹ng ng÷ ë c©u nµo kh«ng thÓ t¸ch thµnh c©u riªng?
A. Lan vµ HuÖ ch¬i rÊt th©n víi nhau tõ håi cßn häc mÉu gi¸o.
B. Ai còng ph¶i häc tËp thËt tèt ®Ó cã vèn hiÓu biÕt phong phó, vµ ®Ó t¹o dùng cho m×nh mét sù nghiÖp.
C. Qua c¸ch nãi n¨ng ,t«i biÕt nã ®ang cã ®iÒu g× buoàn phiÒn trong lßng.
D. Ai cũng phải có trách nhiệm giữ môi trường không bị ô nhiễm để có một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Câu hỏi trắc nghiệm:
Hướng DA�N về nhà
- Nắm được nội dung bài học
- Làm bài tập còn lại
- Viết đoạn văn nói về chủ đề học tập trong đó có sử dụng các loại trạng ngữ và nêu công dụng của chúng
- Ôn tập giờ sau kiểm tra Tiếng Việt 1 tiết.