Bài 22. Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể

Trường Dân tộc nội trú lập thạch vĩnh phúc
GV: Trần Thanh
Kiểm tra bài cũ:
Câu 1: Đột biến gen là gì, có mấy dạng đột biến gen. Nguyên nhân gây đột biến gen?
Câu 2: Vai trò của đột biến gen.

Tiết 23:
Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể

Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì?
Quan sát hình sau:

Một số dạng đột biến cấu trúc NST
NST ban đầu
NST bị biến đổi cấu trúc
- Các NST sau khi bị biến đổi khác với NST ban đầu ntn?
- Các hình a,b,c minh hoạ những dạng nào của đột biến cấu trúc NST?
- Đột biến cấu trúc NST là gì?

Là những biến đổi về cấu trúc hoặc số lượng NST.
Các dạng đột biến cấu trúc NST:
-Mất đoạn: Đoạn bị mất có thể nằm ở đầu mút một cánh của của NST hoặc ở khoảng giữa đầu mút tâm động
VD ở người NST 21 bị mất gây ung thư máu
-Lặp đoạn: một đoạn nào đó của NST có thể được lăp đi lặp lại 1 vài lần. Làm giảm 1 biểu hiện của TT .
VD ở ruồi giấm lặp NST X 2 lần mắt lồi, có trường hợp tăng thêm hiệu quả 1TT VD như tiết nhiều en zim amilaza.
-Đảo đoạn : thường ảnh hưởng đến sức sống của cá thể góp phần làm tăng sự sai khác giữa các NST tương ứng
-Chuyển đoạn: diễn ra trong cùng 1 NST hoặc 2 NST không tương đồng thường gây chết hoặc mất khả năng sinh sản
II. Nguyên nhân phát sinh và T/C của đột biến cấu trúc NST.
Nêu nguyên nhân gây đột biến cấu trúc NST?
- Xuất hiện trong tự nhiên hoặc do người.
- Nguyên nhân do tác nhân vật lí, hoá học gây phá vỡ các cấu trúc NST.
- Đột biến cấu trúc NST thường có hại cho bản thân sinh vật, nhưng cũng có trường hợp có lợi.
VD: Mất một đoạn nhỏ NST 21 gây ung thư máu ở người.
Lợi : En zim thuỷ phân mạnh ở giống lúa mạch có hoạt tính cao hơn nhờ lặp đoạn NST mang gen quy định en zim này
- Có ý nghĩa trong chọn giống và tiến hoá