Bài 22. Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể

trường thcs chu văn an - Vũ ThƯ
?
Bộ môn: Sinh học 9
Tiết 23 (Bài 22): Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể
Giáo viên thể hiện: Nguyên Công Sảnh
?
Kiểm tra bài cũ
- Đột biến gen là gì ? Nêu các dạng đột biến gen và nhận dạng chúng?
Hình a
Hình d
Thêm một cặp nu
Hình b
Mất một cặp nu
Hình c
Thay thế 1 cặp nu này bằng cặp nu khác
Hình a: Đoạn gen ban đầu
Hình b,c,d : Đoạn gen bị đột biến
Bài 22: Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể
I. Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì?
Nhiễm sắc thể bị đột biến cấu trúc
Nhiễm sắc thể ban đầu
Số đoạn
Trình tự các đoạn
Điểm khác với NST ban đầu
Đặt tên dạng đột biến
a
b
c
Số đoạn
Nhiễm sắc thể ban đầu
Nhiễm sắc thể bị đột biến cấu trúc
8
8
8
ABCDEFGH
ABCDEFGH
ABCDEFGH
7
10
8
Mất 1 đoạn NST (đoạn H)
Tăng lên 2 đoạn NST (đoạn B,C)
Đảo đoạn NST B cho C
Mất đoạn
Lặp đoạn
Đảo đoạn
Mất đoạn
Lặp đoạn
Đảo đoạn
Bài 22: Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể
I. Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì?
- Đột biến cấu trúc NST là những biến đổi trong cấu trúc NST.
- Các dạng : mất đoạn, lặp đoạn, đảo đoạn.
II. Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể
- Nguyên nhân chủ yếu: Do các tác nhân vật lí, hoá học của ngoại cảnh đã phá vỡ cấu trúc NST hoặc gây ra sự sắp xếp lại các đoạn của chúng làm thay đổi thành phần , số lượng và trình tự các gen trênNST.
-Tính chất : Đột biên cấu trúc NST làm thay đổi cách sắp xếp bình thường của gen thường gây hại cho bản thân sinh vật.
VD: Mất 1 đoạn nhỏ ở đầu NST 21 gây ung thư máu ở người....
1. Nguyên nhân phát sinh
2. tính chất của đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể
- tuy nhiên một số đột biến có lợi. có ý nghĩa trong chọn giống và tiến hoá
Bài 22: Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể
I. Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì?
- Đột biến cấu trúc NST là những biến đổi trong cấu trúc NST.
- Các dạng : mất đoạn, lặp đoạn, đảo đoạn.
II. Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể
- Nguyên nhân chủ yếu: Do các tác nhân vật lí, hoá học của ngoại cảnh gây ra đột biến cấu trúc NST.
-Tính chất :Thường có hại cho bản thân sinh vật, tuy nhiên một số đột biến có lợi.
-Tính chất :Thường có hại cho bản thân sinh vật, tuy nhiên một số đột biến có lợi.
VD: Mất 1 đoạn nhỏ ở đầu NST 21 gây ung thư máu ở người....
Kết luận ( SGK Tr66)
Bài tập
Câu 1: Chọn ý trả lời đúng nhất
1.Nguyên nhân gây đột biến cấu trúc NST là:
a. Các tác nhân vật lí của ngoại cảnh.
b. Các tác nhân vật lí và hoá học trong môi trường
c. Hoạt động co xoắn và tháo xoắn của NST trong phân bào
d. Các tác nhân hoá học của ngoại cảnh
2.Cơ chế phát sinh đột biến cấu trúc NST là do tác dụng của các tác nhân gây đột biến dẫn đến:
a. Phá vỡ cấu trúc nhiễm sắc thể.
b. Gây ra sự sắp xếp lại các đoạn trên nhiễm sắc thể.
c. Nhiễm sắc thể gia tăng số lượng trong tế bào.
d. Cả a và b đúng.
3.Một đoạn nào đó của 1 NST quay ngược 1 góc 180 0 làm đảo ngược trật tự phân bố của gen trên đoạn NST đó, được gọi là đột biến:
a. Lặp đoạn
b. Đảo đoạn
c. Chuyển đoạn
d. Mất đoạn
Bài tập
Câu 2: Có một NST như sau:
Hãy vẽ sơ đồ của NST nói trên khi xảy ra một trong các dạng đột biến sau đây:
a. Mất đoạn NST C và D
b. Lặp đoạn NST B
c.Đảo đoạn NST B và D
Câu 3: Dạng đột biến cấu trúc NST nào gây hậu quả lớn nhất?
Lặp đoạn nhiễm sắc thể
Đảo đoạn nhiễm sắc thể
Mất đoạn nhiễm sắc thể
cả a, b và c
Câu 4: nguyên nhân gây đột biến cấu trúc NST là gì?
Do các tác nhân vật lý, hóa học từ môi trường tác động làm phá vỡ cấu trúc NST
Do con người chủ động sử dụng các tác nhân vật lý, hóa học tác động vào cơ thể sinh vật
Do quá trình giao phối ở các sinh vật sinh sản hữu tính
Cả a và b
? Hướng dẫn học ở nhà
- Học bài và trả lời các câu hỏi SGK trang 66.
- Đọc và nghiên cứu trước bài 23/ SGK trang 67.
- Tìm hiểu một số hiện tượng dị bội ở địa phương.
Xin trân trọng cảm ơn các thầy cô giáo và các em học sinh
GIờ học kết thúc