Bài 22. Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể

ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST
SINH HỌC 9
Đột biến gen là gì? Kể tên các dạng đột biến gen?
Trả lời:
Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan đến một hoặc một số cặp nucleotit.
Các dạng đột biến gen:
+ Mất một cặp nucleotit
+ Thêm một cặp nucleotit.
+ Thay thế một cặp nucleotit.
+ Đảo vị trí một cặp nucleotit
Biến dị
Biến dị di truyền
Biến dị không di truyền
Biến dị tổ hợp
Đột biến
Đột biến gen
Đột biến số lượng NST
Đột biến cấu trúc NST
Đột biến NST
Thường biến
Bài 22:
___________________________________________
I.Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì?
Bài 22: ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
NST ban đầu
NST bị biến đổi cấu trúc
Quan sát hình  thảo luận nhóm hoàn thành bảng
Bài 22: ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
I. Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì?
8
8
8
ABCDEFGH
ABCDEFGH
ABCDEFGH
7
10
8
Mất đoạn H
Tăng thêm đoạn BC
Đoạn BCD đảo thành BDC
Mất đoạn
Lặp đoạn
Đảo đoạn
___________________________________________
Bài 22: ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
Mất đoạn NST
Lặp đoạn NST
Đảo đoạn NST
NST ban đầu
NST bị biến đổi cấu trúc
___________________________________________
Bài 22: ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
Đột biến cấu trúc NST là gì?
. Đột biến cấu trúc NST là những biến đổi trong cấu trúc NST.
I. Đột biến cấu trúc NST là gì?
___________________________________________
Bài 22: ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
NST bình thường
Mất đoạn
Lặp đoạn
Đảo đoạn
Chuyển đoạn
___________________________________________
Bài 22: ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
. Đột biến cấu trúc NST là những biến đổi trong cấu trúc NST.
Các dạng đột biến cấu trúc NST?
Các dạng đột biến cấu trúc NST:
+ Mất đoạn NST.
+ Lặp đoạn NST.
+ Đảo đoạn NST.
+ Chuyển đoạn.
I. Đột biến cấu trúc NST là gì?
Trong các dạng đột biến trên thì dạng nào
là gây hậu quả lớn nhất cho sinh vật?
Là dạng mất đoạn vì nó làm mất vật chất di truyền
___________________________________________
Bài 22: ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
- NST gồm 2 crômait . Mỗi cromatit gồm một phân tử AND và protein loại histon.
-Ph©n tö ADN lµ n¬i l­u gi÷ th«ng tin di truyÒn & còng lµ b¶n m· gèc truyÒn ®¹t th«ng tin di truyÒn.
- Khi NST bÞ biÕn ®æi cÊu tróc ADN (b¶n m· gèc) còng bÞ biÕn ®æi theo
=>V× vËy ®ét biÕn cÊu tróc NST cã kh¶ n¨ng di truyÒn
Vì sao đột biến cấu trúc NST có khả năng di truyền?
___________________________________________
I. Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì?
II. Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể.
1. Nguyên nhân phát sinh:
Bài 22: ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
MÁY BAY MỸ RẢI CHẤT ĐỘC MÀU DA CAM
___________________________________________
I. Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì?
II. Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể.
1. Nguyên nhân phát sinh:
Bài 22: ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
Có những nguyên nhân nào gây đột biến cấu trúc NST?
Đột biến cấu trúc NST có thể xuất hiện trong điều kiện nào?
___________________________________________
I. Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì?
II. Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể.
1. Nguyên nhân phát sinh:
2. Tính chất của đột biến cấu trúc NST:
Bài 22: ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
Mắt ruồi giấm có bộ NST bình thường
Mắt ruồi giấm có một đoạn NST nhân đôi
Mắt ruồi giấm có một đoạn NST nhân ba
Lúa mạch đột biến
Thuận lợi cho việc sản xuất bia từ lúa mạch
Lúa mạch thường
Hội chứng “mèo kêu”:
(mất đoạn NST số 5)
-VD1: Lặp đoạn 16A ở ruồi giấm làm mắt hình cầu trở thành mắt dẹt =>nếu lặp nhiều lần mất hẳn mắt
-VD2: Lặp đoạn ở cây lỳa mạch làm tăng hoạt tính enzim amilaza ứng dụng trong sản xuất bia.
-VD3: M?t do?n NST s? 5 gõy h?i ch?ng mốo kờu ? ngu?i.
-VD4: Mất một đoạn cặp NST 21 ở người gây ung thư máu
-VD5: Chuyển đoạn NST số 4 sang NST 14 ở lợn lanđrát làm giảm 56% khả năng sinh sản
 VD1,VD3,VD4,VD5 có hại; VD2 có lợi
Em hãy cho biết VD nào có lợi?VD nào có hại cho sinh vật và con người?
Vì sao đột biến cấu trúc NST
thường gây hại cho bản thân sinh vật?
Nhiễm sắc thể
gen
Tính trạng
Thay đổi cấu trúc
Thay đổi số lượng và cách sắp xếp
Biến đổi
(Sắp xếp hài hoà)
Phần lớn có hại
___________________________________________
I. Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì?
II. Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể.
1. Nguyên nhân phát sinh:
2. Tính chất của đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể:
Bài 22: ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
Tính chất của đột biến cấu trúc NST ?
Chúng ta phải làm gì để hạn chế phát sinh đột biến cấu trúc NST ở người?

+ Sử dụng hợp lí thuốc trừ sâu, diệt cỏ, …
+ Có ý thức chống sản xuất , sử dụng vũ khí hoá học …
+ Có ý thức giữ vệ sinh môi trường sống như: Xử lí các chai, lọ đựng thuốc trừ sâu hợp lí, ….
So sánh đột biến gen và đột biến cấu trúc NST?
+ Giống nhau :
- Đều là những biến đổi xảy ra trên cấu trúc vật chất di truyền ( ADN hoặc NST )
- Đều phát sinh từ tác động của MT ngoài và trong cơ thể
- Phần lớn gây hại cho sinh vật
+ Khác nhau :
ĐỘT BIẾN GEN ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST
- Làm biến đổi cấu trúc của gen  biến đổi nhỏ.
- Làm biến đổi cấu trúc của NST  biến đổi lớn.
- Gồm các dạng: mất, thêm, thay thế, đảo vị trí cặp nucleotit
- Gồm các dạng: mất đoạn, lặp đoạn, đảo đoạn, chuyển đoạn NST
Biến đổi cấu trúc NST
Mất đoạn
Lặp đoạn
Đảo đoạn
Chuyển đoạn
Hóa học
Vật lý
Đa số có hại cho bản thân sinh vật
ĐB có lợi có ý nghĩa trong chọn giống
Câu 1: Nguyên nhân nào gây ra biến đổi cấu trúc NST?
Câu 2: Đột biến cấu trúc NST là gì? Nêu một số dạng bột biến NST?
KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
MẤT ĐOẠN
LẶP ĐOẠN
ĐẢO ĐOẠN
3. Đột biến cấu trúc làm giảm số lượng gen trên 1 NST là:
a. Lặp đoạn.
b. Đảo đoạn.
c. Mất đoạn.
d. Lặp đoạn và đảo đoạn.
4. Tại sao biến đổi cấu trúc NST lại gây hại cho con người, sinh vật?

Hướng dẫn về nhà :
- Học và trả lời các câu hỏi SGK.
- Suu t?m nh?ng hỡnh ?nh v? d?t bi?n c?u trỳc NST.
- Chuẩn bị bài 23.

CHÚC CÁC EM HỌC GIỎI