Bài 22. Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể

MÔN SINH HỌC 9
Trường PTDT BT THCS YÊN NHÂN
Giáo viên:
THAO GIẢNG
ĐÁP ÁN
Câu h?i:
Đột biến cấu trúc NST là gì?(6đ). Nêu một số dạng đột biến cấu trúc NST? (4đ).
- Đột biến cấu trúc NST là những biến đổi trong cấu trúc NST.
- Các dạng: mất đoạn, lặp đoạn và đảo đoạn.
Đột biến gen, đột biến cấu trúc NST
ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
Bài 23
Tiết 24
Bài 23: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
I. Thể dị bội:
Tật thừa ngón do thừa 1 NST ở cặp 13,14,15

Đột biến số lượng NST
Dưa hấu tam bội
Nho tam bội
Người có 3 NST 21
Hiện tượng dị bội thể ở người
Thừa 1 NST ở cặp 21
( 2n+ 1) = 47 NST
Thiếu 1 NST ở cặp 23
(2n-1) = 45 NST
Dạng thường có 2n = 24 NST
Dạng đột biến dị bội.
Thảo luận nhóm hoàn thành phiếu học tập: 5 phút
Nhận xét về sự khác nhau (hình dạng quả, kích thước…) quả cà độc dược số I (bình thường) so với quả II – XIII (dị bội thể).
2n
24
Bình thường
Bình thường
Bầu dục
2n + 1
25
Không bình thường
Không bình thường
Bầu dục hoặc hình tròn
Tiết 24 ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
-Thể dị bội là những biến đổi mà trong tế bào sinh dưỡng có một hoặc một số cặp NST bị thay đổi về số lượng
II. Sự phát sinh thể dị bội:
I. Thể dị bội:
Thể dị bội là gì?
Thể dị bội
gồm những dạng nào?
-Các dạng : 2n + 1; 2n - 1
Hoặc 2n - 2
Cơ chế phát sinh thể dị bội có (2n+1) và
(2n-1) NST.
Thể 2n +1
Thể 2n - 1
Hợp tử
Giao tử
Tế bào sinh giao tử:
(Bố hoặc mẹ)
(Mẹ hoặc bố)
Giải thích sự hình thành thể dị bội có (2n+1) và (2n-1)NST?
* Bố: Mỗi giao tử có 1NST bình thường
* Mẹ: 1 giao tử có 2 NST, 1giao tử không có NST nào  bị rối loạn
H: Các giao tử khác nhau nói trên, khi tham gia thụ tinh  hợp tử có số lượng NST như thế nào?
 Hợp tử có 3 NST ( thể dị bội 2n+1) hoặc hợp tử có 1 NST của cặp tương đồng ( thể dị bội 2n-1)
III
II
II
II
I
I
I
Tế bào sinh giao tử
Giao tử
Hợp tử
(Mẹ)
Giao tử
Cơ chế phát sinh thể dị bội( 2n+1) và (2n-1)
(Bố)
Tiết 24 ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
II. Sự phát sinh thể dị bội:
I. Thể dị bội:
- Do 1 cặp NST không phân li trong giảm phân, dẫn đến tạo thành giao tử mà cặp NST tương đồng nào đó có 2 NST và 1 giao tử không có NST nào.
Hình23.2 Cơ chế phát sinh các thể dị bội( 2n+1) và (2n-1)
Nguyên nhân phát sinh
các thể dị bội ?
Ảnh hưởng của ngoại cảnh (tác nhân lí, hoá học …) hoặc rối loạn trao đổi chất nội bào
Hậu quả:
- GT có 2 NST kết hợp GT bình thường  thể ba. GT không có NST kết hợp với GT bình thường  thể một
Xét 1 cặp NST
Nêu hậu quả của hiện tượng dị bội thể?
Tiết 24 ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
- Thể dị bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có một hoặc một số cặp NST bị thay đổi về số lượng
II. Sự phát sinh thể dị bội:
I. Thể dị bội:
- Các dạng: 2n + 1 và 2n - 1 hoặc 2n - 2
- Do 1 cặp NST không phân li trong giảm phân, dẫn đến tạo thành 1 giao tử có 2 NST và 1 giao tử không có NST nào.
- GT có 2 NST kết hợp GT bình thường  thể ba. GT không có NST kết hợp với GT bình thường  thể một
Hậu quả:
Gây biến đổi hình thái ở thực vật hoặc gây bệnh ở người
Chọn câu trả lời đúng:
1/ Dị bội thể là:

a. Tăng một NST ở một cặp NST của tế bào sinh dưỡng nào đó.
b. Giảm một NST ở một cặp NST của tế bào sinh dưỡng nào đó.
c. Thay một NST này bằng một NST khác.
d. Cả a và b đều đúng
e. Tất cả đều đúng
Câu hỏi trắc nghiệm
2/ Cơ chế phát sinh thể dị bội là do sự phân li không bình thường của một cặp NST trong giảm phân, tạo nên:

a. Giao tử có 3 NST hoặc không có NST nào của cặp tương đồng.

b. Giao tử có 2 NST hoặc không có NST nào của cặp tương đồng.

c. Hai giao tử đều có 1 NST của cặp tương đồng.

d. Hai giao tử đều không có NST nào của cặp tương đồng.
Câu hỏi trắc nghiệm
3.Sử dụng sơ đồ dưới đây để trả lời câu hỏi :
a/ Giao tử bình thường không bị đột biến là gì ?

b/ Giao tử bị đột biến là gì?

c/ E được gọi là thể đột biến gì?

d/ G được gọi là thể đột biến gì?
Thể 3 nhiễm( 2n + 1)
Thể 1 nhiễm (2n – 1)
C và D
A và B
Câu hỏi trắc nghiệm
Tiết 24 ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
- Thể dị bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có một hoặc một số cặp NST bị thay đổi về số lượng
II. Sự phát sinh thể dị bội:
I. Thể dị bội:
- Các dạng: 2n + 1; 2n - 1 hoặc 2n - 2
- Do 1 cặp NST không phân li trong giảm phân, dẫn đến tạo thành 1 giao tử có 2 NST và 1 giao tử không có NST nào.
- GT có 2 NST kết hợp GT bình thường  thể ba. GT không có NST kết hợp với GT bình thường  thể một
Hậu quả:
Gây biến đổi hình thái ở thực vật hoặc gây bệnh ở người
Hướng dẫn học ở nhà
* Học bài
* Sưu tầm tư liệu và mô tả một giống cây trồng đa bội .
* Ôn lại kiến thức cũ: Kết quả nguyên phân, giảm phân. Bộ NST lưỡng bội, bộ NST đơn bội.
KÍNH CHÚC QUÝ THẦY CÔ MẠNH KHỎE, CÁC EM CHĂM NGOAN, HỌC GiỎI