Bài 22. Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể

SINH HỌC 9
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Đột biến gen là gì? Kể tên các dạng đột biến gen?

Câu 2: Nguyên nhân phát sinh đột biến gen?

Câu 3 : Tại sao đột biến gen thường có hại cho bản thân sinh vật? Cho ví dụ?
Tiết : 23
ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC
NHIỄM SẮC THỂ
Các em hãy quan sát các hình vẽ và hoàn thành phiếu học tập
I. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ LÀ GÌ?
Đáp án phiếu học tập
Gồm các đoạn ABCDEFGH
Gồm các đoạn ABCDEFGH
Gồm các đoạn ABCDEFGH
Mất đoạn H
Lặp lại đoạn BC
Trình tự đoạn BCD đổi lại thành đoạn DCB
Mất đoạn
Lặp đoạn
Đảo đoạn
Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì? Có mấy dạng đột biến?
I. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ LÀ GÌ?
- Đột biến cấu trúc NST là những biến đổi trong cấu trúc NST.
- Các dạng đột biến cấu trúc NST: mất đoạn, lặp đoạn và đảo đoạn.
a
b
c
Mất đoạn
Lặp đoạn
Đảo đoạn
Hãy cho biết tên dạng đột biến trong các hình sau?
II. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH VÀ TÍNH CHẤT CỦA ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHỄM SẮC THỂ
Nghiên cứu thông tin trong SGK, thảo luận nhóm để xác định nguyên nhân gây ra đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể.
Nguyên nhân chủ yếu là do các tác nhân vật lý, hóa học trong ngoại cảnh đã phá vỡ cấu trúc của NST hoặc gây ra sự sắp xếp lại các đoạn của chúng làm thay đổi thành phần, số lượng và trình tự các gen trên NST.
Chất độc do Mỹ rãi xuống Việt Nam
Một số hình ảnh về nguyên nhân phát sinh đột biến do tác nhân hóa học
II. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH VÀ TÍNH CHẤT CỦA ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHỄM SẮC THỂ
Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể có lợi hay có hại?
Đột biến cấu trúc NST thường có hại cho bản thân sinh vật.
Một số đột biến có lợi  có ý nghĩa trong chọn giống và tiến hóa
Ví dụ 1 và 2 trong SGK thuộc dạng đột biến nào? Đột biến nào có lợi, đột biến nào có hại cho bản thân sinh vật và con người?
Hội chứng “mèo kêu”:
(mất đoạn NST số 5)
Đột biến lặp đoạn NST ở ruồi giấm làm mắt lồi thành mắt dẹt.
Bò 6 chân
Ngựa 6 chân
Một số hình ảnh về đột biến có hại
Đột biến có lợi
BÀI TẬP
Tại sao đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể thường gây hại cho bản thân sinh vật?
Qua quá trình tiến hoá lâu dài, các gen đã được sắp xếp hài hoà trên NST, biến đổi cấu trúc NST đã làm đảo lộn cách sắp xếp nói trên, gây ra các rối loạn trong hoạt động của cơ thể dẫn đến bệnh tật, thậm chí gây chết.
Câu 1:Nguyªn nh©n g©y ®ét biÕn cÊu tróc NST lµ
Do con người chủ động sử dụng các tác nhân vật lý, hoá học tác động vào cơ thể sinh vật.
Do quá trình giao phối ở các loài sinh vật sinh sản hữu tính.
Do các tác nhân vật lý, hoá học từ môi trường tác động làm phá vỡ cấu trúc NST.
Cả A và C.
A
B
C
D
Câu 2: Dạng đột biến cấu trúc NST nào gây hậu quả lớn nhất?
Lặp đoạn nhiễm sắc thể
Đảo đoạn nhiễm sắc thể
Mất đoạn nhiễm sắc thể
Cả a, b và c
A
B
D
C
Câu 3: Mất đoạn NST số 21 ở người gây ra
Hội chứng Down.
Hội chứng “mèo kêu”.
Thiếu máu hồng cầu hình liềm.
Ung thư máu.
Không ảnh hưởng gì.
A
B
C
E
D
Câu 4: Ở người, hội chứng “mèo kêu” là do mất đoạn tại NST số
15
5
8
18
21
A
B
D
E
C
Câu 5: Hình vẽ sau đây mô tả dạng đột biến cấu trúc NST
Mất đoạn.
Lặp đoạn.
Chuyển đoạn
a + b
Tất cả đều sai.
A
B
C
D
E
DẶN DÒ
- Học bài và trả lời các câu hỏi trong SGK
- Chuẩn bị bài tiết sau: “Đột biến số lượng nhiễm sắc thể”
1
2
3
4
ĐÚNG
5
1
2
3
4
5
Sai