Bài 21. Thêm trạng ngữ cho câu

Tiết84:
Thêm trạng ngữ cho câu
KIỂM TRA BÀI CŨ:
a)Thế nào là câu đặc biệt ? Câu đặc biệt có tác dụng gì ?
b) Cho ví dụ về câu đặc biệt và chỉ ra tác dụng của câu đặc biệt đó?
TIẾT 94
THÊM TRẠNG NGỮ CHO CÂU
1 : VÍ DỤ:
Dưới bóng tre xanh, đã từ lâu đời , người dân cày Việt Nam dựng nhà , dựng cửa , vỡ ruộng , khai hoang .Tre ăn ở với người đời đời , kiếp kiếp.
Tre với người như thế đã mấy nghìn năm . Một thế kỉ “ văn minh”, “ khai hóa” của thực dân cũng không làm ra được một tấc sắt .Tre vẫn còn vất vả với người . Cối xay tre nặng nề quay , từ nghìn đời nay , xay nắm thóc .


Xác định trạng ngữ có mặt trong mỗi câu?
I: ĐẶC Đ IỂM CỦA TRẠNG NGỮ
Ý nghĩa
Em có nhận xét gì về vị trí của trạng ngữ trong câu?
I: ĐẶC Đ IỂM CỦA TRẠNG NGỮ :
VD: Các trạng ngữ:
Dưới bóng tre xanh 
Đã từ lâu đời 
Đời đời kiếp kiếp 
Từ nghìn đời nay 
=> Vai trò của trạng ngữ :
Bổ sung ý nghĩa nòng cốt câu giúp cho ý nghĩa củ câu cụ thể hơn.
=> Về mặt ý nghĩa:
Trạng ngữ dùng để : xác định thời gian ,nơi chốn, diển ra sự việc nêu trong câu .
=> vị trí : đầu ,cuối , giữa câu
=> nhận diện trạng ngữ: giữa trạng ngữ với chủ ngữ và vị ngữ có quãng nghĩ khi nói hoặc dấu phẩy khi viết .
Bổ sung thông tin địa điểm , nơi chốn
Thời gian
Thời gian
Thời gian
Thảo luận : 3 phút
Hãy xác định các trạng ngữ có mặt trong các câu sau đây và cho biết trạng ngữ trên dùng để làm gì ?
Trời mưa , nên tôi không đi học được

b) Để học tốt, em cần chăm chỉ.

c) Với giọng nói dịu dàng , mẹ đã chăm sóc chúng tôi.
d)Bằng chiếc xe đạp , Nam đi đến trường.
->
TN nguyên nhân
TN mục đích
TN cách thức
TN phương tiện
GHI NHỚ: SGK/39
Bảng phụ: Điền vào chỗ trống theo gợi ý ở tất cả các ví dụ.
Câu
Trạng ngữ
II: LUYỆN TẬP
Bài tập 1: Tìm cụm từ “mùa xuân” làm trạng ngữ, cụm từ “mùa xuân” còn lại đóng vai trò gì?
a) Mùa xuân của tôi – mùa xuân Bắc Việt, mùa xuân của Hà Nội – là mùa xuân có mưa riêu riêu, gió lành lạnh, có tiếng nhạn kêu trong đêm xanh […]. (Vũ bằng)
c) Tự nhiên như thế: ai cũng chuộng mùa xuân. (Vũ Bằng)

d) Mùa xuân! Mỗi khi họa mi tung ra những tiếng hót vang lừng, mọi vật như có sự thay đổi kì diệu (Võ Quảng)
 Mùa xuân: là thành phần phụ trong câu
 TN chỉ thời gian
 Mùa xuân: làm phụ ngữ cho động từ “ chuộng”
 Mùa xuân: câu đặc biệt
b) Mùa xuân, cây gạo gọi đến bao nhiêu là chim ríu rít.
(Vũ Tú Nam)
Bài tập 2: Tìm trạng ngữ và phân loại:
a/ (1) Cơn gió mùa hạ lướt qua vừng sen trên hồ, nhuần thấm cái hương thơm của lá, như báo trước mùa về của một thức quà thanh nhã và tinh khiết. (2) Các bạn có ngửi thấy, khi đi qua những cánh đồng xanh, mà hạt thóc nếp đầu tiên làm trĩu thân lúa còn tươi, ngửi thấy cái mùi thơm mát của bông lúa non không? (3) Trong cái vỏ xanh kia, có một giọt sữa trắng thơm, phảng phất hương vị ngàn hoa cỏ.(4) Dưới ánh nắng, giọt sữa dần dần đông lại, bông lúa ngày càng cong xuống, nặng vì cái chất quý trong sạch của trời.
(Thạch Lam)
b) Chúng ta có thể khẳng định rằng: cấu tạo của tiếng Việt, với khả năng thích ứng với hoàn cảnh lịch sử như chúng ta vừa nói trên đây, là một chứng cớ khá rõ về sức sống của nó.

III: DẶN DÒ

 Học ghi nhớ SGK.
 Soạn bài : Tìm hiểu chung về phép lập luận chứng minh.
 Viết một đoạn văn có sử dụng trạng ngũ ở các vị trí khác nhau theo chủ đề tự chọn.
CẢM ƠN CÔ VÀ CÁC EM ĐÃ
THAM DỰ TIẾT HỌC!