Bài 21. Sự giàu đẹp của Tiếng Việt

Ngữ văn – Tiết 85
Văn bản:
SỰ GIÀU ĐẸP CỦA TIẾNG VIỆT
GV dạy: Ngô Văn Lan - Trường THCS Tân Yên


KIểM TRA BàI Cũ

D?c thu?c lũng m?t do?n trong van b?n " Tinh th?n yờu nu?c c?a nhõn dõn ta"
( Tỏc gi? H? Chớ Minh)?
Ngữ văn – Tiết 85
Văn bản:
SỰ GIÀU ĐẸP CỦA TIẾNG VIỆT
Tiết 85- Văn bản: SỰ GIÀU ĐẸP CỦA TIẾNG VIỆT
---------( Tác giả: Đặng Thai Mai)-------
I. Đọc văn bản, tìm hiểu chú thích
1. Đọc văn bản:
2. Chú thích:
* Tác giả- tác phẩm:
TÁC GIẢ ĐẶNG THAI MAI
Người làng Lương Điền (Nghệ An), là nhà văn, nhà nghiên kứu văn học nổi tiếng, nhà hoạt động xã hội có uy tín.
Trước 1945: Dạy học, hoạt động
cách mạng, sáng tác và nghiên cứu văn học.
- Sau 1945: Giữ nhiều trọng trách
trong bộ máy chính quyền và các cơ quan văn nghệ.
Năm 1996: Được Nhà nước phong tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn hóa – Nghệ thuật.

* Bài văn: “Sự giàu đẹp của tiếng Việt” là đoạn trích ở phần đầu của bài nghiên kứu
“ Tiếng Việt, một biểu hiện hùng hồn của sức sống dân tộc” (in 1967)
Tiết 85- Văn bản: SỰ GIÀU ĐẸP CỦA TIẾNG VIỆT
---------( Tác giả: Đặng Thai Mai)-------
I. Đọc văn bản, tìm hiểu chú thích
1. Đọc văn bản:
2. Chú thích:
* Tác giả- tác phẩm:
Đặng Thai Mai (1902- 1984) là nhà giáo, nhà nghiên kứu văn học, nhà hoạt động văn hoá xã hội nổi tiếng.
- Văn bản trích ở phần đầu bài tiểu luận: Tiếng Việt, một biểu hiện của hùng hồn của sức sống dân tộc
* Giải nghĩa từ khó:
Tiết 85- Văn bản: SỰ GIÀU ĐẸP CỦA TIẾNG VIỆT
---------( Tác giả: Đặng Thai Mai)-------
I. Đọc văn bản, tìm hiểu chú thích
II. Tìm hiểu văn bản:
* Bố cục:
- 2 phần:
+ Phần 1: Từ đầu.... “qua các thời kì lịch sử”:
Nêu và giải thích nhận định về phẩm chất của tiếng Việt
+ Phần 2: Còn lại: Chứng minh, làm rõ nhận định về phẩm chất của tiếng Việt.

* Kiểu văn bản: Văn bản nghị luận ( Chứng minh)
* Vấn đề nghị luận: Sự giàu đẹp của tiếng Việt
Tiết 85- Văn bản: SỰ GIÀU ĐẸP CỦA TIẾNG VIỆT
---------( Tác giả: Đặng Thai Mai)-------
1. Nhận định về phẩm chất của tiếng Việt
“ Tiếng Việt có những đặc sắc của một thứ tiếng đẹp, một thứ tiếng hay”
(Luận điểm)
* Giải thích:
- Tiếng Việt là một thứ tiếng hài hoà về mặt âm hưởng, thanh điệu mà cũng rất tế nhị, uyển chuyển trong cách đặt câu.

- Tiếng Việt có đầy đủ khả năng để diễn đạt tình cảm, tư tưởng của người Việt Nam và để thoả mãn yêu cầu về đời sống văn hoá nước nhà qua các thời kì lịch sử.
=> Tiếng Việt đẹp (Ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp)
=> Tiếng Việt hay (Khả năng diễn đạt và sức sống)
Ví dụ:
* “Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát
Đứng bên tê đồng, ngó bên ni đồng, bát ngát mênh mông”
( Ca dao)
* “Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là truyền thống quý báu của ta” ( Hồ Chí Minh)
* “ Từ xưa đến nay, mỗi khi Tổ quốc bị xâm lăng thì tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành một làn sống vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và lũ cướp nước”
(Hồ Chí Minh)
Chú bé loắt choắt
Cái xắc xinh xinh
Cái chân thoăn thoắt
Cái đầu nghênh nghênh
Ví dụ:
Tiết 85- Văn bản: SỰ GIÀU ĐẸP CỦA TIẾNG VIỆT
---------( Tác giả: Đặng Thai Mai)-------
1. Nhận định về phẩm chất của tiếng Việt
“ Tiếng Việt có những đặc sắc của một thứ tiếng đẹp, một thứ tiếng hay”
(Luận điểm)
* Giải thích:
- Tiếng Việt đẹp (Ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp)
- Tiếng Việt hay (Khả năng diễn đạt và sức sống của tiếng Việt)

+ Ngắn gọn, rõ ràng
=> Phẩm chất và sức sống của tiếng Việt
 Sức sống của dân tộc Việt Nam
Đội nào nhanh hơn sẽ có thưởng!


PHẦN THƯỞNG
BÍ MẬT, BẤT NGỜ, VÔ CÙNG HẤP DẪN
Yêu cầu:
Hoàn thành sơ đồ trống thể hiện sơ lược trình tự lập luận của tác giả trong bài văn?
Ho�n th�nh so d?:

SƠ ĐỒ: TRÌNH TỰ LẬP LUẬN
CÁC EM HỌC SINH CÓ MUỐN NGHE MỘT BÀI HÁT CỦA CÔ GIÁO XINH ĐẸP VÀ RẤT TRẺ?
Hãy cổ vũ bằng một tràng pháo tay thật lớn!
V? nh�:
D?c ki van b?n
Ti?p t?c tỡm hi?u trỡnh t? l?p lu?n c?a tỏc gi?: Ch?ng minh d?c tớnh hay v� d?p c?a ti?ng Vi?t
L?y vớ d? trong van tho d? ch?ng minh cho nh?n d?nh c?a tỏc gi?.