Bài 21. Một số ứng dụng của sự nở vì nhiệt

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH VỀ DỰ TIẾT HỌC HÔM NAY !
Giáo viên: Phan Thanh Phượng
1. Quan sát thí nghiệm.
I. Lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt.
C1. Hiện tượng gì xảy ra đối với thanh thép khi nó nóng lên ?
C2. Hiện tượng xảy ra với chốt ngang chứng tỏ điều gì ?
1. Quan sát thí nghiệm.
C1: Thanh thép nóng lên sẽ nở dài ra.
C2 : Thanh thép khi nở dài ra, bị ngăn cản đã gây ra lực rất lớn.
2. Trả lời câu hỏi.
C3:Bố trí thí nghiệm như hình 21.1b, rồi đốt nóng thanh thép. Sau đó vặn ốc
để xiết chặt thanh thép lại. Nếu dùng khăn tẩm nước lạnh phủ lên thanh thép
thì chốt ngang cũng bị gãy. Từ đó rút ra kết luận gì?
C3: -> rút ra kết luận:


Thanh thép khi co lại, đã gây ra lực rất lớn.

Tiết 21: Một Số Ứng Dụng Của Sự Nở Vì Nhiệt.
I. Lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt.
1. Quan sát thí nghiệm.
2. Trả lời câu hỏi.
3. Rút ra kết luận.
C4: Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chổ trống của các câu sau:
lực
vì nhiệt
nở ra
a) Khi thanh thép vì nhiệt nó gây ra rất lớn.
nở ra
lực
b) Khi thanh thép co lại nó gây ra rất lớn.
vì nhiệt
lực
Vậy:
Sự co dãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra lực rất lớn.
Khe hở giữa hai thanh ray có tác dụng gì ?
C5: Hình 21.2 là ảnh chụp chổ nối 2 đầu thanh ray xe lửa. Em có nhận xét gì? Tại sao người ta làm như thế?
Giữa các thanh ray không có khe hở (hoặc khe hở nhỏ) khi nhiệt độ tăng cao
 Để khi trời nóng thanh ray có chổ mà nở ra.
 Cách làm này tránh lực tác dụng lên thanh ray do nở vì nhiệt.
4. Vận dụng.
Các con lăn
C6: Hình 21.3 vẽ gối đỡ 2 đầu cầu của một cầu thép. Hai gối đỡ có cấu tạo giống nhau không? Tại sao một gối đỡ phải đặt trên con lăn?
+ Có một gối đỡ được ®ặt trên các con lăn để phòng khi trời nóng cầu thép nở dài ra và có thể lăn trên con lăn đó (không bị ngăn cản).
Hai gối đỡ có cấu tạo không giống nhau.
II. Băng kép.
1. Quan sát thí nghiệm.
I. Lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt.
Bài 21 Một số ứng dụng của sự nở vì nhiệt
cong về phía nào ?
Kết luận 2: băng kép khi bị đốt nóng hoặc làm lạnh đều bị cong lại
2. Trả lời câu hỏi.
C7: Đồng và thép nở vì nhiệt như nhau hay khác nhau?
Theo bảng 20.1 thì đồng và thép nở vì nhiệt khác nhau.
C8: Khi bị hơ nóng, băng kép luôn luôn cong lõm về phía nào? Tại sao?
Khi bị nung nóng, băng kép luôn cong lõm về phía thanh thép. Vì đồng nở vì nhiệt nhiều hơn thép (thanh đồng dài hơn và nằm phía ngoài vòng cung).
C9: Băng kép đang thẳng. Nếu làm cho lạnh đi thì nó có bị cong không? Nếu có, thì cong lõm về phía thanh thép hay thanh đồng? Tại sao?
Khi bị làm lạnh, băng kép cũng bị cong. Nó cong lõm về về phía thanh đồng. Vì đồng co vì nhiệt nhiều hơn thép (thanh thép dài hơn và nằm phía ngoài vòng cung)..
C10: Tại sao bàn là điện trong hình 21.5 lại tự động tắt đi khi đã đủ nóng?
Vì khi nóng lên băng kép cong lõm lên đẩy điểm tiếp điện hở mạch
và ngắt điện.
Thanh đồng của băng kép ở thiết bị đóng ngắt của bàn là này nằm ở phía nào?
Thanh đồng phải nằm ở phía dưới.
3. Vận dụng.
Bàn là đang hoạt động
Bàn là ngắt điện tự động khi đã đủ nóng
Bộ phận ngắt điện tự động
của bàn là
Ghi nhớ :
Sự co dãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra những lực rất lớn.
- Băng kép khi bị đốt nóng hoặc làm lạnh đều cong lại. Người ta ứng dụng tính chất này của băng kép vào việc đóng ngắt mạch điện tự động.

Hướng dẫn h?c ? nhà
- Học bài cũ và xem trước bài 22 Sgk
- Làm bài tập 21.1 đến 21.6 (SBT-27)