Bài 21. Một số ứng dụng của sự nở vì nhiệt

Phòng Giáo dục quận bình thạnh
trường thcs hà huy tập
Kính chào quý thầy cô!
1/ Hiện tượng nào xảy ra đối với chất rắn khi được làm nóng lên, hay lạnh đi?
+Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.
+Chất lỏng nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.
+Chất khí nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Câu hỏi tương tự đối với chất lỏng và chất khí ?
2/ Các chất rắn khác nhau có sự nở vì nhiệt như thế nào?
+Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.
+Các chất lỏng khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.
+Các chất khí khác nhau nở vì nhiệt giống nhau.
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Câu hỏi tương tự đối với chất lỏng và chất khí ?
Bài 21
Một số ứng dụng
của sự nở vì nhiệt
I. LỰC XUẤT HIỆN TRONG SỰ CO DÃN VÌ NHIỆT
1. Thí nghiệm
Lắp gạch (thay chốt ngang), rồi vặn ốc siết chặt thanh thép.
Gạch
2. Trả lời câu hỏi
C1: Có hiện tượng gì xảy ra đối với thanh thép khi nó nóng lên?
C1: Khi nóng lên, thanh thép nở ra.
C2: Hiện tượng nào xảy ra với cục gạch? Hiện tượng đó chứng tỏ điều gì?
-Cục gạch bị vỡ đôi.
-Chứng tỏ khi dãn nở vì nhiệt, nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn.
C3:
Bố trí thí nghiệm như hình bên, đốt nóng thanh thép. Sau đó vặn ốc để siết chặt thanh thép. Nếu dùng khăn tẩm nước lạnh phủ lên thì gạch vẫn bị gãy.
Gạch
Từ đó rút ra kết luận gì?
C3: Khi co lại vì nhiệt, nếu bị ngăn cản, thanh thép có thể gây ra lực rất lớn.
2. Trả lời câu hỏi
C1: Khi nóng lên, thanh thép nở ra.
C2: Chốt ngang bị gãy. Chứng tỏ khi dãn nở vì nhiệt, nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn.
3. Rút ra kết luận
a) Khi thanh thép ............ vì nhiệt nó gây ra ........... rất lớn.
nở ra
b) Khi thanh thép co lại ...............
nó cũng gây ra ........... rất lớn.
-lực
-vì nhiệt
-nở ra
lực
vì nhiệt
lực
I. LỰC XUẤT HIỆN TRONG SỰ CO DÃN VÌ NHIỆT
1. Thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi
3. Rút ra kết luận
Sự co dãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra những lực rất lớn.
I. LỰC XUẤT HIỆN TRONG SỰ CO DÃN VÌ NHIỆT
1. Thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi
3. Rút ra kết luận
4. Vận dụng
C5: Hình 21.1 là ảnh chụp chỗ tiếp nối hai đầu thanh ray xe lửa. Em có nhận xét gì? Tại sao người ta phải làm như thế?
C5:
-Chỗ tiếp nối hai đầu thanh ray có để một khe hở.
-Khi trời nóng, đường ray dài ra do đó nếu không để khe hở, sự nở vì nhiệt của đường ray sẽ bị ngăn cản, gây ra lực rất lớn làm cong đường ray.
-Tại sao người ta phải làm như thế?
C6: Hình bên vẽ gối đỡ ở hai đầu cầu của một số cầu thép.
Hai gối đỡ đó có cấu tạo giống nhau không?
C6:
-Hai gối đỡ có cấu tạo không giống nhau.
-Một đầu được đặt gối lên các con lăn, tạo điều kiện cho cầu dài ra khi nóng lên mà không bị ngăn cản.
Tại sao một gối đỡ phải đặt trên các con lăn?
II. Băng kép
1. Quan sát thí nghiệm
-Băng kép: Vật gồm hai thanh kim loại có bản chất khác nhau, được tán chặt vào nhau dọc theo chiều dài thanh.
-Thí dụ: Băng kép cấu tạo từ hai thanh kim loại là: thép và đồng.
Thép
Đồng
TH1:
Mặt đồng ở phía dưới
TH2:
Mặt đồng ở phía trên
Thí nghiệm: Băng kép bị hơ nóng trong hai trường hợp:
Đèn cồn
Thép
Đồng
TH1: Mặt đồng ở phía dưới:
Khi bị hơ nóng, băng kép bị cong về phía nào?
Khi hơ nóng, băng kép cong về phía thanh thép.
TH 2: Mặt đồng ở phía trên:
Khi bị hơ nóng, băng kép bị cong về phía nào?
Khi hơ nóng, băng kép cong về phía thanh thép.
Đèn cồn
Đồng
Thép
II. Băng kép
1. Quan sát thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi
C7: Đồng và thép nở vì nhiệt khác nhau.
C7: Đồng và thép nở vì nhiệt như nhau hay khác nhau?
C8: Khi bò hô noùng, baêng keùp luoân cong veà phía thanh naøo? Taïi sao?
Mặt đồng ở phía trên
Mặt đồng ở phía dưới
-Băng kép luôn cong về phía thanh thép.
-Vì đồng dãn nở vì nhiệt nhiều hơn thép, nên thanh đồng dài hơn và nằm phía ngoài vòng cung.
II. Băng kép
1. Quan sát thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi
C7: Đồng và thép nở vì nhiệt khác nhau.
C8: Khi bị hơ nóng:
-Vì đồng dãn nở vì nhiệt nhiều hơn thép, nên thanh đồng dài hơn và nằm phía ngoài vòng cung.
-Băng kép luôn cong về phía thanh thép.
C9: Băng kép đang thẳng. Nếu làm cho nó lạnh đi thì nó có bị cong không? Nếu có, thì cong về phía thanh thép hay thanh đồng? Tại sao?
-Khi làm lạnh, băng kép bị cong và cong về phía thanh đồng.
-Đồng co lại vì nhiệt nhiều hơn thép, nên thanh đồng ngắn hơn thanh thép, do đó thanh thép nằm ngoài vòng cung.
II. Băng kép
1. Quan sát thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi
Băng kép khi bị đốt nóng hoặc làm lạnh đều cong lại.
II. Băng kép
1. Quan sát thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi
3. Vận dụng
Tiếp điểm
Chốt
Băng kép
Tiếp điểm
Chốt
Băng kép
C10:
Tại sao bàn là điện vẽ ở hình 21.5 lại tự động tắt khi đã đủ nóng?
Thanh đồng của của băng kép ở thiết bị đóng ngắt của bàn là này nằm phía trên hay dưới ?
-Khi đủ nóng, băng kép cong lên trên, đẩy tiếp điểm lên, làm ngắt mạch điện.
-Thanh đồng của băng kép ở thiết bị đóng ngắt của bàn là này nằm dưới.
II. Băng kép
1. Quan sát thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi
Người ta ứng dụng tính chất này của băng kép vào việc đóng ngắt tự động mạch điện.
3. Vận dụng
1/. Sự co dãn vì nhiệt khi bị ngăn cản sẽ như thế nào?
2/. Băng kép có đặc điểm gì khi bị đốt nóng hoặc làm lạnh?
3/. Người ta ứng dụng tính chất này của băng kép vào việc gì?
CỦNG CỐ
-Sự co dãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra những lực rất lớn.
-Băng kép khi bị đốt nóng hoặc làm lạnh đều cong lại.
-Người ta ứng dụng tính chất này của băng kép vào việc đóng ngắt tự động mạch điện.
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT
Mặc dù ở chổ tiếp nối hai đầu thanh ray xe lửa đã để khoảng cách cho thanh ray nở ra khi nhiệt độ tăng, nhưng khi nhiệt độ tăng quá nhiều, thì các thanh ray vẫn bị uốn cong. Như vậy đủ biết lực do sự dãn nở vì nhiệt gây ra lực lớn tới chừng nào
Dặn dò:
-Học ghi nhớ bài 21.
-Làm BT : 21.1? 21.6
-Xem trước bài 22: Nhiệt kế- Nhiệt giai.
Kính chào và chúc sức khoẻ qúy thầy cô!