Bài 21. Một số ứng dụng của sự nở vì nhiệt

Bài 2 :
MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ
VÌ NHIỆT
I. KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu hỏi : Tại sao quả bóng bàn đang bị bẹp, khi nhúng vào nước nóng có thể phồng lên ?
Trả lời : Khi cho quả bóng bàn vào chậu nước nóng, không khí trong quá bóng bàn bị nóng lên, nở ra làm cho quả bóng phồng lên như cũ.
II. BÀI MỚI
1. Lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt
a. thí ngiệm
Câu hỏi 1 : Có hiện tượng gì xảy ra khi thanh thép
bị đốt cháy ? Hiện tượng chốt ngang bị gãy chứng tỏ
điều gì ?
Trả lời : Thanh thép dài ra. Chốt ngang bị gãy
chứng tỏ nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây
ra những lực rất lớn.
Quan sát thí nghiệm ra rút ra kết luân sau :
a. Khi thanh thép (1) ....................... vì nhiệt nó gây
ra (2) ........................ rất lớn.
b. Khi thanh thép co lại (3) ........................ nó cũng
gây ra (4) ....................... rất lớn
(lực - nở ra - vì nhiệt - lực) ; (vì nhiệt - lực - nở ra - lực)
(nở ra - lực - vì nhiệt – lực)
nở ra
lực
vì nhiệt
lực
b. Băng kép
Thí nghiệm
Hai thanh kim loại có bản chất khác nhau được tán chặt vào nhau dọc theo chiều dài của thanh tạo thành băng kép.
Quan sát băng kép đồng và thép sau :
Câu hỏi 2 : Đông và thép nở vì nhiệt như nhau hay khác nhau ? Khi hơ nóng băng kép luôn luôn cong về phía thanh nào ? Tại sao ?
Trả lời : Đồng và thép nở vì nhiệt khác nhau. Khi đốt nóng băng kép luôn luôn cong về phía thanh đồng. Vì đồng dãn nở vì nhiệt nhiều hơn và phía ngoài.
Câu hỏi 3 : Băng kép đang thẳng. Nếu làm cho cho
nó lạnh đi thì có bị cong không ? Nếu có thì cong về
phía thanh nào ?
Trả lời : Có Cong về phía thanh thép vì đồng co
lại, nên thanh đồng ngắn hơn và không bị cong.
3. Vận dụng
Băng kép được dùng ở các thiết bị tự động đóng - ngắt mạch điện khi nhiệt độ thay đổi.
4. Ghi nhớ
- Sự co dãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra những lực rất lớn.
- Băng kép khi bị đốt nóng hoặc làm lạnh đều bị
cong lại.
- Người ta ứng dụng tính chất này của băng kép vào việc đóng ngắt tự động mạch điện.