Bài 21. Một số ứng dụng của sự nở vì nhiệt

Nhiệt liệt chào mừng qúy thầy cô
về dự giờ thăm lớp
Phòng giáo dục huyện Thường Tín
Trường THCS Quất Động
Giáo viên: Bùi Đăng Huân
Em hãy nêu những kết luận về sự nở vì nhiệt của chất rắn?
- Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.
- Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.
I. Lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt:
Thí nghiệm:
Quan sát hiện tượng xảy ra khi dùng bông tẩm cồn đốt thật nóng thanh thép?
- Dụng cụ thí nghiệm
- Bố trí thí nghiệm như hình 21.1a
- Dự đoán hiện tượng
- Tiến hành thí nghiệm
- Kết quả: Chốt ngang bị gãy
I. Lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt:
1. Thí nghiệm:
2. Trả lời câu hỏi:
C1: Có hiện tượng gì xảy ra đối với thanh thép khi nó nóng lên ?
C1: Thanh thép nở ra (dài ra )
C2: Hiện tượng xảy ra với chốt ngang chứng tỏ điều gì ?
C2: Khi dãn nở vì nhiệt, nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn.
- Dụng cụ thí nghiệm
- Bố trí thí nghiệm như hình 21.1a
- Dự đoán hiện tượng
- Tiến hành thí nghiệm
Quan sát hiện tượng xảy ra khi dùng khăn tẩm nước lạnh phủ lên thanh thép?
Bố trí thí nghiệm như hình 21.1b
I. Lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt:
1. Thí nghiệm:
2. Trả lời câu hỏi:
C3: Nếu dùng một khăn tẩm nước lạnh phủ lên thanh thép thì chốt ngang cũng bị gãy. Từ đó rút ra kết luận gì ?
C1: Thanh thép nở ra (dài ra )
C2: Khi dãn nở vì nhiệt, nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn.
C3: Khi co lại vì nhiệt, nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn
I. Lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt:
1. Thí nghiệm:
2. Trả lời câu hỏi:
3. Rút ra kết luận:
C4: Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau:
Khi thanh thép (1)…………. vì nhiệt nó gây ra (2)……….. rất lớn.
Khi thanh thép co lại(3)…………… nó cũng gây ra (4)………..rất lớn
lực
vì nhiệt
nở ra
lực
I. Lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt:
1. Thí nghiệm:
2. Trả lời câu hỏi:
3. Rút ra kết luận:
4. Vận dụng:
C5: Hình 21.2 là ảnh chụp chỗ tiếp nối hai đầu thanh ray xe lửa . Em có nhận xét gì? Tại sao người ta phải làm như thế?
C5: Có để một khe hở. Khi trời nóng, thanh ray dài ra do đó nếu không để khe hở, sự nở vì nhiệt của thanh ray bị ngăn cản, gây ra lực rất lớn làm cong thanh ray.
Chỗ thanh ray bị cong lên do chỗ tiếp nối 2 thanh ray không có đủ khe hở cho thanh ray nở dài
C6: Hình 21.3 vẽ gối đỡ ở hai đầu cầu của một số cầu thép. Hai gối đỡ có cấu tạo giống nhau không ? Tại sao một gối đỡ phải đặt trên các con lăn?
C6: Không giống nhau. Một đầu được đặt lên gối các con lăn, tạo điều kiện cho cầu dài ra khi nóng lên mà không bị ngăn cản.
Mặt đ?ng ở phía dưới.
Mặt đ?ng ở phía trên.
II. Băng kép:
1. Quan sát thí nghiệm:
1. Quan sát thí nghiệm:
2. Trả lời câu hỏi:
II. Băng kép:
C7: Khác nhau
C7: Đồng và Thép nở vì nhiệt như nhau hay khác nhau?
C8: Khi bị hơ nóng ,băng kép luôn luôn cong về phía thanh nào? Tại sao?
C8: Cong về phía thanh thép. Do đồng dãn nở vì nhiệt nhiều hơn thép nên thanh đồng dài hơn và nằm phía ngoài vòng cung
C9: Băng kép đang thẳng. Nếu làm cho lạnh đi thì nó có bị cong không? Nếu có, thì cong về phía thanh thép hay thanh đồng? Tại sao ?
C9:Có và cong về phía thanh đồng. Do đồng co lại vì nhiệt nhiều hơn thép nên thanh đồng ngắn hơn, thanh thép dài hơn và nằm phía ngoài vòng cung
1. Quan sát thí nghiệm:
2. Trả lời câu hỏi:
II. Băng kép:
3. Vận dụng:
Hình 21.5
Cắm điện
Chốt
Tiếp điểm
Băng kép
C10: Tại sao Bàn là điện lại tự động tắt khi đã đủ nóng? Thanh đồng của Băng kép ở thiết bị đóng ngắt của bàn là này nắm ở phía trên hay dưới?
C10: Khi đủ nóng, băng kép cong lại về phía thanh thép làm ngắt mạch điện. Thanh đồng nằm dưới.
Ghi nhớ
- Sự co dãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra những lực rất lớn.
-Băng kép khi bị đốt nóng hoặc làm lạnh đều cong lại .
-Người ta ứng dụng tính chất này của Băng kép vào việc đóng – ngắt tự động mạch điện
Các nha sĩ khuyên không nên ăn thức ăn quá nóng, quá lạnh.Vì sao ?
Vì men răng dễ bị rạn nứt.
Vì sao bóng đèn điện tròn đang sáng, nếu bị nước mưa hắt vào thì dễ bị vỡ ngay?
Vì bóng đang dãn nở, gặp lạnh co lại đột ngột nên bị vỡ.
Vì sao khi đỗ nước nóng vào cốc thủy tinh dày thì cốc dễ bị vỡ ?
Do cốc dãn nở không đều ở mặt trong và mặt ngoài .
SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN
1
2
4
Tại sao khi xây đúc nhà lớn người ta phải dùng thép và bê tông (hỗn hợp gồm xi măng, cát - sỏi, nước)?
Vì thép và bê tông nở vì nhiệt gần như nhau, nên làm cho nhà đúc sẽ bền vững hơn.
3
VẬT LÍ - THẾ GIỚI QUANH TA
+ Học thuộc phần ghi nhớ ở trang 67 SGK.
+ Làm bài tập: 21.1 ; 21.2 và 21.4 trang 26 SBT.
1. Bài vừa học
- NHIỆT KẾ -NHIỆT GIAI
Kẻ bảng 22.1 ở trang 69 SGK.
Đọc trước phần Nhiệt kế.
Dặn dò
2. Bài sắp học