Bài 21. Một số ứng dụng của sự nở vì nhiệt

Ảnh chụp một đoạn đường ray xe lửa
I. Lực xuất hiện trong sự co giãn vì nhiệt.
1. Quan sát thí nghiệm.
1 thanh thanh thép
1 ốc vặn.
1 chốt ngang.
1 giá đỡ.
Đèn cồn và hộp đựng cồn.
Dụng cụ:
Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT
Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT
Bố trí thí nghiệm:
I. Lực xuất hiện trong sự co giãn vì nhiệt.
1. Quan sát thí nghiệm.
- Lắp các dụng cụ thí nghiệm như hình 21.1a
+ Đặt thanh kim loại lên giá.
+ Lắp chốt ngang ở phía trong.
+ Vặn ốc để xiết chặt thanh thép lại.
- Đốt nóng thanh thép và quan sát hiện tượng.
Cách tiến hành:
Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT
1. Quan sát thí nghiệm.
I. Lực xuất hiện trong sự co giãn vì nhiệt.
Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT
I. Lực xuất hiện trong sự co giãn vì nhiệt.
1. Quan sát thí nghiệm.
2. Trả lời câu hỏi.
Thanh thép nở ra (dài ra)
Khi giãn nở vì nhiệt, nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây
ra lực rất lớn.
Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT
I. Lực xuất hiện trong sự co giãn vì nhiệt.
1. Quan sát thí nghiệm.
Bố trí thí nghiệm:
Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT
Hình 21.1b
I. Lực xuất hiện trong sự co giãn vì nhiệt.
1. Quan sát thí nghiệm.
2. Trả lời câu hỏi.
- Lắp các dụng cụ thí nghiệm như hình 21.1b
- Lắp chốt ngang ở phía ngoài.
- Đốt nóng thanh thép.
- Vặn ốc để xiết chặt thanh thép lại.
- Dùng khăn tẩm nước lạnh phủ lên thanh thép và quan sát hiện
tượng.
Cách tiến hành:
Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT
I. Lực xuất hiện trong sự co giãn vì nhiệt.
2. Trả lời câu hỏi.
Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT
I. Lực xuất hiện trong sự co giãn vì nhiệt.
1. Quan sát thí nghiệm.
2. Trả lời câu hỏi.
Hiện tượng: Chốt ngang cũng bị gẫy
Nhận xét: Khi co lại vì nhiệt, nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn.
3. Rút ra kết luận:
nở ra
lực
vì nhiệt
lực
Sự co giãn vì nhiệt khi bị ngăn cản
có thể gây ra những lực rất lớn.
Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT
I. Lực xuất hiện trong sự co giãn vì nhiệt.
4. Vận dụng.
Vì khi trời nóng, nhiệt độ môi trường tăng lên làm cho thanh ray nóng lên, nó nở ra (dài ra). Nếu không để khe hở sự nở vì nhiệt của thanh ray bị ngăn cản, sẽ gây ra lực lớn làm cong đường ray.
Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT
I. Lực xuất hiện trong sự co giãn vì nhiệt.
Hai gối đỡ có cấu tạo không giống nhau. Một gối đỡ được đặt trên các con lăn để khi nhiệt độ môi trường thay đổi, sự co giãn vì nhiệt của cầu thép không bị ngăn cản.
Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT
I. Lực xuất hiện trong sự co giãn vì nhiệt.
4. Vận dụng.
Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT
II. Băng kép.
Băng kép được cấu tạo từ 2 thanh kim loại có bản chất khác
nhau, được tán chặt vào nhau theo chiều dài của thanh.
1. Thí nghiệm.
Dụng cụ:
Cấu tạo của băng kép:
+ Băng kép (cấu tạo từ 1 thanh thép và 1 thanh đồng)
+ Đèn cồn.
I. Lực xuất hiện trong sự co giãn vì nhiệt.
Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT
- Hơ nóng băng kép trong 2 trường hợp:
+ TH1: Mặt đồng ở phía dưới.
+ TH2: Mặt đồng ở phía trên.
Cách tiến hành:
Bố trí thí nghiệm:
I. Lực xuất hiện trong sự co giãn vì nhiệt.
II. Băng kép.
1. Thí nghiệm.
Bài 21. MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT
II. Băng kép:
1. Quan sát thí nghiệm:
- Băng kép gồm thanh đồng và thép tán chặt với nhau theo chiều dài
- Băng kép là gì?
17
Tiết 24: Bài 21. MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT
II. Băng kép:
1. Quan sát thí nghiệm:
18
2. Trả lời câu hỏi.
Đồng và thép nở vì nhiệt khác nhau.
Khi bị hơ nóng băng kép luôn cong về phía thanh thép vì đồng nở vì nhiệt nhiều hơn thép nên thanh đồng dài hơn và nằm ở phía ngoài vòng cung.
Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT
I. Lực xuất hiện trong sự co giãn vì nhiệt.
II. Băng kép.
1. Thí nghiệm.
Băng kép có bị cong và cong về phía thanh đồng vì đồng co lại vì nhiệt nhiều hơn thép nên thanh đồng ngắn hơn và nằm phía trong vòng cung.
Băng kép khi bị đốt nóng hay làm lạnh đều cong lại.
Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT
3. Vận dụng.
Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT
Băng kép được sử dụng nhiều ở các thiết bị tự động đóng - ngắt mạch điện khi nhiệt độ thay đổi.
I. Lực xuất hiện trong sự co giãn vì nhiệt.
II. Băng kép.
3. Vận dụng:
C10: Tại sao bàn là điện lại tự động tắt khi đã đủ nóng? Thanh đồng của băng kép ở thiết bị đóng ngắt của bàn là này nắm ở phía trên hay dưới?
Tiết 24: Bài 21. MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT
II. Băng kép:
22
Tiếp điểm
Lá đồng
Lá thép
Băng kép
Đèn báo ®iện
23
24
25
26
27
Khi đủ nóng, băng kép cong lên phía trên đẩy tiếp điểm lên, làm ngắt mạch.
Thanh đồng nằm dưới.
Người ta ứng dụng tính chất của băng kép vào việc
đóng – ngắt tự động mạch điện.
Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT
Ghi nhớ
Sự co giãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra những lực rất lớn.
Băng kép khi bị đốt nóng hoặc làm lạnh đều cong lại.
Người ta ứng dụng tính chất này của băng kép vào việc đóng – ngắt tự động mạch điện.
Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT