Bài 21. Khởi nghĩa Lý Bí Nước Vạn Xuân (542-602)

Bài 21
KHỞI NGHĨA LÝ BÍ. NƯỚC VẠN XUÂN
(542-602)
- Đầu TK VI, nhà Lương đô hộ nước ta, siết chặt đô hộ trên các mặt: hành chính, kinh tế, xã hội
- Hành chính: chia nước ta thành Giao châu, Aí châu, Đức châu, Lợi châu, Minh châu, Hoàng châu
TIẾT 24 - BÀI 21: KHỞI NGHĨA LÍ BÍ.
NƯỚC VẠN XUÂN (542- 602)
1. Nhà Lương siết chặt ách đô hộ như thế nào?
Lược đồ nước ta thế kỉ VI
GIAO CHÂU
ÁI CHÂU
ĐỨC CHÂU
LỢI CHÂU
MINH CHÂU
ĐỒNG BẰNG VÀ TRUNG
DU BẮC BỘ
THANH HÓA
NGHỆ AN, HÀ TĨNH
QUẢNG NINH

Đơn vị
hành chính ngày nay

- Kinh tế: bóc lột thông qua thuế
- Xã hội: phân biệt đối xử giữa người Lương- người Việt
=> Chính sách tàn bạo, mất lòng dân
TIẾT 24 - BÀI 21: KHỞI NGHĨA LÍ BÍ.
NƯỚC VẠN XUÂN (542- 602)
1. Nhà Lương siết chặt ách đô hộ như thế nào?
- Đầu TK VI, nhà Lương đô hộ nước ta, siết chặt đô hộ trên các mặt: hành chính, kinh tế, xã hội
- Hành chính: chia nước ta thành Giao châu, Aí châu, Đức châu, Lợi châu, Minh châu, Hoàng châu
Bảng so sánh chính sách cai trị của nhà Lương với nhà Hán
- Chia nước ta thành 3 quận: Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật Nam
- Chia nước ta thành 6 châu: Giao Châu, Ái Châu, Đức Châu, Ninh Châu, Lợi Châu, Hoàng Châu
- Nộp các loại thuế (nhiều nhất là sắt và muối)
- Cống nạp sản vật quý
- Đặt ra hàng trăm thứ thuế(nhiều loại vô lý)
- Cống nạp sản vật quý
- Bắt dân ta theo phong tục người Hán
- Thi hành chính sách phân biệt đối xử gay gắt
- Đồng hóa.
2. Khởi nghĩa Lí Bí. Nước Vạn Xuân thành lập
2.1. Khởi nghĩa Lí Bí:
TIẾT 24 - BÀI 21: KHỞI NGHĨA LÍ BÍ.
NƯỚC VẠN XUÂN (542- 602)
1. Nhà Lương siết chặt ách đô hộ như thế nào?
Lý Bí sinh ngày 19 tháng 9 năm Quý Mùi (17/10/503). Ông là con độc nhất trong gia đình. Bố là Lý Toản trưởng bộ lạc, mẹ là Lê Thị Oánh người Ái Châu (Thanh Hóa). Từ nhỏ Lý Bí đã tỏ rõ là cậu bé thông minh, sớm hiểu biết. Khi Lý Bí 5 tuổi thì cha mất, 7 tuổi mẹ lại qua đời. Cậu bé bất hạnh phải đến ở với chú ruột. Một hôm có một vị Pháp tổ thiền sư đi qua, trông thấy Lý Bí khôi ngô, tuấn tú liền xin Lý Bí đem về chùa Linh Bảo nuôi dạy. Qua hơn 10 năm đèn sách chuyên cần, lại được vị thiền sư gia công chỉ bảo, Lý Bí trở thành người học rộng, hiểu sâu, ít người sánh kịp. Nhờ văn võ kiêm toàn, Lý Bí được tôn làm thủ lĩnh địa phương. Có thời ra làm quan ở Đức Châu (Đức Thọ Hà Tĩnh)
(Trích Các triều đại Việt Nam
Nhà xuất bản Thanh Niên - 2001)
a. Nguyên nhân
- Chán ghét chính quyền đô hộ
- Thương dân trước tình cảnh cơ cực
?Khởi nghĩa bùng nổ
TIẾT 24 - BÀI 21: KHỞI NGHĨA LÍ BÍ.
NƯỚC VẠN XUÂN (542- 602)
2. Khởi nghĩa Lí Bí. Nước Vạn Xuân thành lập
2.1. Khởi nghĩa Lí Bí:
1. Nhà Lương siết chặt ách đô hộ như thế nào?
b. Diễn biến;
Dựa vào SGK,và lược đồ trình bày điễn biến cuộc khởi nghĩa?
TIẾT 24 - BÀI 21: KHỞI NGHĨA LÍ BÍ.
NƯỚC VẠN XUÂN (542- 602)
a. Nguyên nhân
2. Khởi nghĩa Lí Bí. Nước Vạn Xuân thành lập
2.1. Khởi nghĩa Lí Bí:
1. Nhà Lương siết chặt ách đô hộ như thế nào?
LƯỢC ĐỒ : KHỞI NGHĨA LÝ BÍ
S. Hồng
S. Lô
S. Đà
S. Mã
S. Cả
LONG BIÊN
GIAO CHÂU
ĐỨC CHÂU
ÁI CHÂU
Thái Bình
(Sơn Tây)
Chu Diên
Thanh Trì
HOÀNG CHÂU
Tinh Thiều
Triệu Túc
Triệu Quang Phục
Phạm Tu
HỢP PHỐ
BIỂN ĐÔNG
Chú thích
Nơi Lý Bí phất cờ khởi nghĩa

Nơi hào kiệt kéo về hưởng ứng
Xuân 542
Vì sao hào kiệt và nhân dân khắp nơi hưởng ứng cuộc khởi nghĩa Lý Bí?
LƯỢC ĐỒ KHỞI NGHĨA LÝ BÍ
Đầu năm 543
HỢP PHỐ
4 -542
HOÀNG CHÂU
542-Thái Bình
Tiêu Tư
LONG BIÊN
Tiêu Tư
Tiêu Tư
Hướng tấn công của ta.
Hướng tấn công của giặc.
Giặc rút lui.
Nơi quân ta chiến thắng
Em có nhận xét gì về tinh thần chiến đấu của quân khởi nghĩa?
Sau khi Tiêu Tư bỏ về Trung Quốc quân Lương như thế nào?
Tại sao nghĩa quân lại chủ động tiến đánh trước?
b. Diễn biến:
Mùa xuân 542, Lý Bí phất cờ khởi nghĩa ở Thái Bình, hào kiệt khắp nơi hưởng ứng
Gần 3 tháng, nghĩa quân chiếm được hầu hết các huyện - Tiêu Tư chạy về Trung Quốc
- 4- 542 nhà Lương cho quân sang đàn áp, nghĩa quân kéo lên phía Bắc đánh bại quân Lương giải phóng Hoàng Châu
Năm 543, nhà Lương phản công lần 2
Ta chủ động đón địch giành thắng lợi
TIẾT 24 - BÀI 21: KHỞI NGHĨA LÍ BÍ.
NƯỚC VẠN XUÂN (542- 602)
a. Nguyên nhân
2. Khởi nghĩa Lí Bí. Nước Vạn Xuân thành lập
2.1. Khởi nghĩa Lí Bí:
1. Nhà Lương siết chặt ách đô hộ như thế nào?
b. Diễn biến:
TIẾT 24 - BÀI 21: KHỞI NGHĨA LÍ BÍ.
NƯỚC VẠN XUÂN (542- 602)
a. Nguyên nhân
2. Khởi nghĩa Lí Bí. Nước Vạn Xuân thành lập
2.1. Khởi nghĩa Lí Bí:
1. Nhà Lương siết chặt ách đô hộ như thế nào?
c. Kết quả:
Ta giành thắng lợi
2.2. Nước Vạn Xuân thành lập:
TIẾT 24 - BÀI 21: KHỞI NGHĨA LÍ BÍ.
NƯỚC VẠN XUÂN (542- 602)
2. Khởi nghĩa Lí Bí. Nước Vạn Xuân thành lập
2.1. Khởi nghĩa Lí Bí:
1. Nhà Lương siết chặt ách đô hộ như thế nào?
Ngày xuân lập nước
Nam 544, Lý Bí quét sạch giặc đô hộ. Sau nhu~ng nam đấu tranh gian khổ, đất nước giành lại được quyền tự chủ. Lý Bí mong muốn xây dựng một đất nước độc lập lâu dài. Lễ thành lập nước nam ấy được tổ chức trang nghiêm lạ thường.Từ xa nhân dân đã nhi`n thấy chiếc đỉnh đồng lớn đặt giu~a mô đất cao, khói trầm bốc lên nghi ngút. Hương thơm ngào ngạt càng tang thêm niềm hân hoan của người Việt. Bỗng tiếng trống gióng giả từng hồi. tiếng loa dội lên: "Nhà vua đã ra! nhà vua đã ra!" Người dân cố kiễng chân nhi`n về phía bàn thờ. Lý Nam Dế uy nghi trong chiếc áo hoàng bào, bước lên trên trước bàn thờ trịnh trọng đọc: "Hôm nay, ngày mồng một tháng giêng nam Giáp Tí. Nhân tiết xuân con cháu nước Việt kính dâng trời đất đế hiệu nước Nam: "Vạn Xuân từ đây, tên nước muôn đời". Tiếng trống lại khoan thai, âm vang từng hồi. Vừa dứt tiếng trống lão tướng Phạm Tu đứng trước hàng quân giọng vang lên sang sảng: " Nhớ ngày lập nước quân tướng xin thề, bảo tồn xã tắc muôn đời soi chung". Quân lính đồng thanh: " Xin thề". Lý Nam Đế bước xuống đi về phía dân chúng. mọi người tung hô vạn tuế: " Vạn tuế! Vạn tuế". Nhà vua xúc động nói vói Phạm Tu và Tinh Thiều: "Hãy cố gắng xây xong đài Vạn Xuân, dựng chùa Khai Quốc để dân nhớ ngày lập nước. Dây cũng là ý Trời đó".
Điện Vạn Thọ
Chùa Khai Quốc
Sơ đồ bộ máy nhà nước













=> Là bộ máy Nhà nước sơ khai đơn giản, nhưng đây là tổ chức nhà nước độc lập, tự chủ của nhân dân ta và là nền móng cho chính quyền tự chủ sau này của dân tộc ta.
Vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước Vạn Xuân?
Hoàng đế
(Lý Nam Đế)
Thái phó
(Triệu Túc)
Ban Văn
(Tinh Thiều)
Ban Võ
(Phạm Tu)
Ý nghĩa:
Chứng tỏ nước ta có giang sơn riêng, bờ cõi riêng, sánh vai và không lệ thuộc vào Trung Quốc, đó là ý chí của dân tộc Việt Nam.
Em có suy nghĩ gì về việc đặt tên nước là Vạn Xuân?
Việc Lý Bí thành lập nước Vạn Xuân có ý nghĩa gì?
Trò chơi: Theo dấu chân quân khởi nghĩa
Về kinh tế nhà Lương bóc lột nhân dân ta bằng cách nào?
Đặt ra hàng trăm thứ thuế
Khởi nghĩa Lý Bí bùng nổ ở đâu? Vào thời gian nào?
Mùa xuân năm 542, ở Thái Bình
Thứ sử Giao Châu là ai? Là người như thế nào?
Nước Vạn Xuân ra đời
Kết quả lớn nhất của cuộc khởi nghĩa Lý Bí?
Tiêu Tư tham lam, tàn bạo
Quân Lương tổ chức phản công mấy lần? Kết quả ra sao?
Hai lần, thất bại nặng nề
1
2
3
4
5
1
2
3
4
5
6
7
U
T
I
Q
N
U
H
N
A
T
H
N
H
A
L
G
V
I
L
Y
N
A
M
Đ
E
U
B
I
N
I
U
U
O
I
N
X
N
C
N
H
U
H
C
G
A
A
C
H
U
N
H
A
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
Câu 1
Sau nhà Hán, nước ta bị đô hộ bởi nhà nào?
Câu 2
Cuộc khởi nghĩa nào diễn ra vào mùa xuân năm 542?
Câu 3
Hoàng Châu giờ thuộc tỉnh nào của nước ta hiện nay?
Câu 4
Sau khi đánh bại nhà Lương, nước ta có tên là gì?
Câu 5
Châu nào thuộc địa phận Nghệ An- Hà Tĩnh ngày nay?
Câu 6
1 trong số 6 châu nước ta dưới thời nhàLương đô hộ?
Câu 7
Người đứng đầu ban Văn nước Vạn Xuân?
DẶN DÒ
1. Về nhà học bài cũ
2. Chuẩn bị bài mới