Bài 21. Đột biến gen

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HƯƠNG TRÀ
TRƯỜNG THCS HƯƠNG AN
Người thực hiện: Cao Thị Kim Tiến
Chương IV:
Tiết 21. Bài 20
CHƯƠNG IV BIẾN DỊ
Tiết 21. Bài 20. ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
CHƯƠNG IV BIẾN DỊ
Quan sát hình 21.1 và thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi sau:
Cấu trúc của đoạn gen bị biến đổi (đoạn b, c, d) khác với đoạn gen ban đầu (đoạn a) như thế nào? Hãy đặt tên cho từng dạng biến đổi đó.
- Đột biến gen là gì?
I. Đột biến gen là gì?
Tiết 21. Bài 20. ĐỘT BIẾN GEN
Một số dạng đột biến gen
Đoạn gen a: chưa bị biến đổi
Đoạn gen b: Mất 1 cặp nuclêôtit
Đoạn gen c: Thêm 1 cặp nuclêôtit
Đoạn gen d: Thay thế một cặp nuclêôtit
Cơ chế phát sinh đột biến gen
I. Đột biến gen là gì?
- Các dạng đột biến gen: Mất 1cặp nuclêôtit, thêm 1 cặp nuclêôtit, thay thế 1 cặp nuclêôtit…
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen, thường liên quan đến một hoặc một số cặp nuclêôtit.
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
Trong điều kiện tự nhiên là do những rối loạn trong quá trình tự sao chép của phân tử ADN dưới tác động của môi trường trong và ngoài cơ thể.
Phát sinh đột biến bằng thực nghiệm: các tác nhân vật lý, hoá học…
III. Vai trò của đột biến gen
- Tại sao đột biến gen lại gây ra biến đổi kiểu hình?
- Taị sao đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật?
Đột biến gen làm biến đổi cấu trúc prôtêin mà nó mã hoá gây nên biến đổi ở kiểu hình.
Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật vì chúng phá vỡ sự thống nhất hài hoà trong kiểu gen đã qua chọn lọc tự nhiên và duy trì lâu đời trong điều kiện tự nhiên, gây ra những rối loạn trong quá trình tổng hợp prôtêin.
Một số hình ảnh về vai trò của đột biến gen
Bệnh bạch tạng ở người
Bệnh bạch tạng ở lúa
Một số hình ảnh về vai trò của đột biến gen
Đột biến gen tạo màu sắc khác nhau trên cánh bướm
Đột biến gen lặn gây bệnh hồng cầu hình liềm ở người (hình dưới)
Một số hình ảnh về vai trò của đột biến gen
Đột biến gen gây dị dạng ở đầu và chân lợn

Đột biến gen ở lúa (b) làm cây cứng và nhiều bông hơn ở giống gốc (a)
Tác hại của chất độc màu da cam
Máy bay Mĩ rải chất độc màu da cam
Trẻ em bị dị tật do chất độc màu da cam
Tác hại của chất độc màu da cam
Những tác hại và lợi ích của đột biến gen?
III. Vai trò của đột biến gen
- Tác hại: Gây chết, giảm sức sống hay dị dạng ở sinh vật và con người.
- Lợi ích: Đột biến gen làm tăng sức sống cho sinh vật: tăng khả năng sinh trưởng, chống chịu với ngoại cảnh bất lợi, chống chịu bệnh tật… được con người quan tâm khai thác trong cải tiến các giống cũ và tạo giống mới.
A
B
C
D
ADN.
Gen
CỦNG CỐ:
Nhi?m s?c th?
V?t ch?t di truy?n
Câu 1. Đột biến là những biến đổi trong:
D
A
B
C
D
E
Câu 2. Cho hai đoạn gen:
Trước đột biến: -A-T-G-X-T-T-A-G-X-A-A-A-T-X-
Sau đột biến: -A-T-G-X-T-A-G-X-A-A-A-T-X-
Đột biến gen này thuộc dạng nào sau đây:
Thêm nuclêôtit
Mất nuclêôtit
Thay thế nuclêôtit
Đảo vị trí nuclêôtit
Lặp nuclêôtit
B
Câu 3. Nguyên nhân gây ra đột biến gen là:
Do sự rối loạn trong quá trình tự sao chép ADN dưới tác dụng của các yếu tố tự nhiên
Con người gây đột biến nhân tạo bằng các tác nhân vật lí và hoá học
Do quá trình giao phối giữa các cá thể khác loài
Cả a và b đúng
B
A
C
D
D
Câu 4. Đột biến gen là:
Biến đổi trong cấu trúc gen, liên quan tới một hoặc một số cặp nuclêôtit
Biến đổi trong cấu trúc nhiễm sắc thể
Thay thế một cặp nuclêôtit
Mất một cặp nuclêôtit
Cả c và d đúng
B
A
C
D
E
A
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:
Học thuộc phần ghi nhớ.
Trả lời các câu hỏi cuối bài.
Soạn bài 22 - Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể