Bài 21. Đột biến gen

Kính Chào Quý Thầy Cô Giáo Cùng Các Em Học Sinh!
Người thực hiện: Đinh Văn Ánh
Chương III: BIẾN DỊ
CÁC DẠNG BIẾN DỊ:
ĐỘT BIẾN
THƯỜNG BIẾN
ĐỘT BIẾN GEN
ĐỘT BIẾN NST
I. Đột biến gen là gì?
Tiết 22: ĐỘT BIẾN GEN
Chương III: BIẾN DỊ
Quan sát hình, thảo luận nhóm, hoàn thành phiếu học tập sau:
1/Đoạn AND ban đầu (H.a) :
Có ………….. cặp nuclêôtit
Trình tự các cặp nuclêôtit :
(m1): ……………………………………………

(m2): …………………………………………..
4
6
5
Mất cặp X – G
Mất 1 cặp nuclêôtit
Thêm cặp T –A
Thêm 1 cặp nuclêôtit
Thay cặp A –T bằng G – X
Thay cặp nuclêôtit này bằng cặp nuclêôtit khác.
5
Một số dạng đột biến gen
– T – G – A – T – X – I I I I I – A – X – T – A – G –
H.a
H.b
H.c
H.d
(m1)
(m2)
2/ Đoạn ADN bị biến đổi:
Đoạn gen ban đầu
2: 59
2: 58
2: 57
2: 56
2: 55
2: 54
2: 53
2: 52
2: 51
2: 50
2: 49
2: 48
2: 47
2: 46
2: 45
2: 44
2: 43
2: 42
2: 41
2: 40
2: 39
2: 38
2: 37
2: 36
2: 35
2: 34
2: 33
2: 32
2: 31
2: 30
2: 29
2: 28
2: 27
2: 26
2: 25
2: 24
2: 23
2: 22
2: 21
2: 20
2: 19
2: 18
2: 17
2: 16
2:15
2: 14
2: 13
2: 12
2: 11
2: 10
2: 09
2:08
2: 07
2: 06
2: 05
2: 04
2:03
2: 02
2: 01
2: 00
1: 59
1: 58
1: 57
1: 56
1: 55
1: 54
1: 53
1: 52
1: 51
1: 50
2: 49
1: 48
1: 47
1: 46
1: 45
1: 44
1: 43
1: 42
1: 41
1: 40
1: 39
1: 38
1: 37
1: 36
1: 35
1: 34
1: 33
1: 32
1: 31
1: 30
1: 29
1: 28
1: 27
1: 26
1: 25
1: 24
1: 23
1: 22
1: 21
1: 20
1: 19
1: 18
1: 17
1: 16
1:15
1: 14
1: 13
1: 12
1: 11
1: 10
1: 09
1:08
1: 07
1: 06
1: 05
1: 04
1:03
1: 02
1: 01
1: 00
0: 59
0: 58
0: 57
0: 56
0: 55
0: 54
0: 53
0: 52
0: 51
0: 50
0: 49
0: 48
0: 47
0: 46
0: 45
0: 44
0: 43
0: 42
0: 41
0: 40
0: 39
0: 38
0: 37
0: 36
0: 35
0: 34
0: 33
0: 32
0: 31
0: 30
0: 29
0: 28
0: 27
0: 26
0: 25
0: 24
0: 23
0: 22
0: 21
0: 20
0: 19
0: 18
0: 17
0: 16
0:15
0: 14
0: 13
0: 12
0: 11
0: 10
0: 09
0:08
0: 07
0: 06
0: 05
0: 04
0:03
0: 02
0: 01
0: 00
-Đột biến gen là gì ?
-Đột biến gen thường liên quan đến mấy cặp nuclêôtit ?
-Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen.
-Đột biến gen liên quan đến một hoặc một số cặp nuclêôtit
-Các dạng đột biến: Mất , thêm, thay thế một cặp nuclêôtit .
4
6
5
Mất cặp X – G
Mất 1 cặp nuclêôtit
Thêm cặp T –A
Thêm 1 cặp nuclêôtit
Thay cặp A –T bằng G – X
Thay cặp nuclêôtit này bằng cặp nuclêôtit khác.
Một số dạng đột biến gen
H.a
H.b
H.c
H.d
-Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan đến một hoặc một số cặp nuclêôtit .
-Các dạng đột biến: Mất , thêm, thay thế một cặp nuclêôtit .
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
I. Đột biến gen là gì?
Tiết 22: ĐỘT BIẾN GEN
Chương III: BIẾN DỊ
-Vì sao các tác nhân nói trên tác động vào AND lại gây ra đột biến gen?
+Trong điều kiện tự nhiên, do ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể.
+Do con người sử dụng những tác nhân vật lí, hóa học … gây đột biến nhân tạo.
+Các tác nhân này gây rối loạn quá trình tự nhân đôi của ADN , làm cho quá trình sao chép của ADN sai đi so với nguyên mẫu, gây ra đột biến gen.
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
-Những tác nhân nào dẫn đến gây đột biến gen?
Đột biến gen xảy ra do ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể tới phân tử ADN , xuất hiện trong điều kiện tự nhiên hoặc do con người gây ra.
III. Vai trò của đột biến gen:
Tiết 22: ĐỘT BIẾN GEN
Chương III: BIẾN DỊ
-Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan đến một hoặc một số cặp nuclêôtit .
-Các dạng đột biến: Mất , thêm, thay thế một cặp nuclêôtit .
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
I. Đột biến gen là gì?
+Dựa vào sơ đồ trình bày khi đột biến gen lại gây ra biến đổi ở kiểu hình?
+Hãy trình bày nội dung sơ đồ mối quan hệ giữa gen và tính trạng?
-Gen (một đoạn ADN )→ m ARN → Prôtêin → tính trạng(kiểu hình).
-Đột biến gen là biến đổi trong cấu trúc của gen, từ đó sẽ biến đổi mARN và biến đổi cấu trúc prôtêin mà nó mã hóa cuối cùng dẫn đến biến đổi kiểu hình sinh vật.
III. Vai trò của đột biến gen:
-Đột biến gen là biến đổi trong cấu trúc của gen, dẫn đến biến đổi kiểu hình sinh vật.
Ha
Đột biến gen làm mất khả năng tổng hợp diệp lục ở cây mạ
Hc
Lợn con có đầu và chân sau dị dạng
Hb
ĐB gen ở lúa (b) làm cây cứng và nhiều bông hơn ở giống gốc
Quan sát hình trên và cho biết:
-Đột biến nào có lợi, đột biến nào có hại cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người?
-H.a, H.b là đột biến có hại
-H.C là đột biến có lợi
Một số ví dụ về đột biến gen phát sinh trong tự nhên hoặc do con người tạo ra.
Đậu hà lan cho năng suất cao (nhân tạo )
Cừu có 1 chân sau bị ngắn (tự nhiên)
Một số ví dụ về đột biến gen khác.
Bướm có nhiều màu sắc (tự nhiên)
Ong mật ( cánh ngắn) mất khả năng bay (tự nhiên)
Một số ví dụ về đột biến gen phát sinh trong tự nhên hoặc do con người tạo ra?
Bê con có cột sống ngắn (tự nhiên)
Gà con có đầu dị dạng, chân ngắn (tự nhiên)
Một số ví dụ về đột biến gen phát sinh trong tự nhên hoặc do con người tạo ra?
+Tại sao đột biến gen thường có hại cho sinh vật?
Vì chúng phá vỡ sự thống nhất hài hòa trong kiểu gen đã qua chọn lọc tự nhiên và duy trì lâu đời trong điều kiện tự nhiên, gây ra những rốí loạn trong quá trình tổng hợp prôtêin .
+Đa số đột biến gen tạo ra các gen lặn, vậy chúng sẽ biểu hiện ra kiểu hình khi nào?
Khi ở thể đồng hợp và trong điều kiện môi trường thích hợp.
+Em hãy nêu vai trò và ý nghĩa của đột biến gen trong thực tiễn sản xuất?
Trong thực tiễn người ta gặp một số đột biến tự nhiên và nhân tạo có lợi cho bản thân sinh vật và con người; ví dụ như đột biến làm tăng khả năng chịu hạn và chịu rét của cây lúa.
-Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật; nhưng đôi khi cũng có lợi →có ý nghĩa trong chăn nuôi và chọn giống.
Đột biến gen xảy ra do ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể tới phân tử ADN , xuất hiện trong điều kiện tự nhiên hoặc do con người gây ra.
III. Vai trò của đột biến gen:
Tiết 22: ĐỘT BIẾN GEN
Chương III: BIẾN DỊ
-Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan đến một hoặc một số cặp nuclêôtit .
-Các dạng đột biến: Mất , thêm, thay thế một cặp nuclêôtit .
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
I. Đột biến gen là gì?
1.Đột biến gen là:
a. Những biến đổi trong cấu trúc của gen.
b. Những biến đổi về kiểu hình của cá thể.
c. Những biến đổi do môi trường tạo nên.
d. Cả a, b và c
BÀI TẬP:
Chọn câu trả lời đúng nhất:
1
2
3
4
5
6
U
C
L
Ê
Ô
T
I
T
N
Đ
Ộ
T
B
I
Ế
G
E
N
I
T
R
B
U
I
N
Ê
G
N
G
I
A
K
T
Ư
Ơ
N
G
Đ
Ô
N
M
E
N
Đ
E
N
N
N
G
D
I
H
A
I
P
H
Â
N
T
I
C
L
Trò chơi ô chữ
Câu 1: HÀNG NGANG GỒM 6 CHỮ CÁI Đây là người đặt nền móng cho di truyền học.
Câu 2: HÀNG NGANG GỒM 9 CHỮ CÁI Đây là đặc điểm của 2NST giống nhau về hình dạng và kích thước.
Câu 3: HÀNG NGANG GỒM 11 CHỮ CÁI Phép lai giữa các cá thể mang tính trạng trội cần xác định với tính trạng lặn.
Câu 4: HÀNG NGANG GỒM 6 CHỮ CÁI Đây là hiện tượng con cái sinh ra khác với bố, mẹ và khác nhau ở nhiều chi tiết.
Câu 5: HÀNG NGANG GỒM 11 CHỮ CÁI NST tự nhân đôi ở kì này.
Câu 6: HÀNG NGANG GỒM 9 CHỮ CÁI Đây là đơn phân của phân tử AND.


DẶN DÒ
Về nhà học bài cũ và chuẩn bị bài mới “Đột biến cấu trúc NST”
+Quan sát hình 22 và trả lời câu hỏi phía dưới.
+Tìm nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến
Chào tạm biệt !
Chào tạm biệt !
Chân thành cảm ơn quý Thầy cô và các em!