Bài 21. Đột biến gen

Giáo viên: Hoàng Viết Quý
trường thcs tiên lục
Chương IV
BIẾN DỊ
Biến dị
Biến dị di truyền
Biến dị không di truyền
Biến dị tổ hợp
Đột biến
Đột biến gen
Đột biến nhiễm sắc thể
Thường biến
1. Đoạn ADN ban đầu (a):
+ Có ... cặp nuclêôtít.
+ Trình tự các cặp nuclêôtít.
-T-G-A-T-X-
| | | | |
-A-X-T-A-G-
5
4
Mất cặp X-G
Mất một cặpnuclêotit
6
Thêm cặp T-A
Thêm một cặp nuclêotit
5
Thay cặp A-T
bằng cặp G-X
Thay thế cặp nuclêotit
này bằng cặp khác
I. Đột biến gen là gì?:
 - Là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan tới một hay một số cặp nuclêôtít.
 - Gồm các dạng:
+ Mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtít.
II.Nguyên nhân phát sinh đột biến gen ?
+Trong điều kiện tự nhiên: do ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể tíi ph©n tö ADN.
 +Trong thöïc nghieäm: do con người sử dụng những tác nhân vật lí, hóa học … gây đột biến nhân tạo.
Những nguyên nhân nào dẫn đến phát sinh đột biên gen?
+Tại sao đột biến gen lại gây ra biến đổi ở kiểu hình?

-Đột biến gen là biến đổi trong cấu trúc của gen từ đó sẽ biến đổi mARN và biến đổi cấu trúc prôtêin mà nó mã hóa cuối cùng dẫn đến những biến đổi kiểu hình sinh vật.
III. Vai trò của đột biến gen.
+Tại sao đột biến gen biểu hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật ?
Vì chúng phá vỡ sự thống nhất hài hòa trong kiểu gen đã qua chọn lọc tự nhiên và duy trì lâu đời trong điều kiện tự nhiên, gây ra những rèi loạn trong quá trình tổng hợp prôtêin .
Chó dị dạng năm chân
Quan sát hình bên và cho biết:
-Đột biến nào có lợi, Đột biến nào có hại cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người?
H.A,H.B là đột biến có hại

H.C là đột biến có lợi

Hãy tìm thêm một số ví dụ về đột biến gen phát sinh trong tự nhiên hoặc do con người tạo ra?
Bê con có cột sống ngắn
Gà con có đầu dị dạng, chân ngắn
Chó dị dạng năm chân
Một số hình ảnh về đột biến gen do chất độc màu da cam
+Em hãy nêu vai trò và ý nghĩa của đột biến gen trong thực tiễn sản xuất?
Trong thực tiễn người ta gặp một số đột biến tự nhiên và nhân tạo có lợi cho bản thân sinh vật và con người;
ví dụ như đột biến làm tăng khả năng chịu hạn và chịu rét của cây lúa.
Vai trò đột biến gen:
 - Ñoät bieán gen thöôøng coù haïi nhöng cuõng coù khi coù lôïi cho baûn thaân sinh vaät
Tóm tắt nội dung
1. Đột biến gen:
Là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan tới một hay một số cặp nuclêôtít.
Các dạng: Mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtít.
2. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
Do rối loạn quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể. Xuất hiện trong điều kiện tự nhiên hoặc do con người gây ra.
3. Vai trò đột biến gen:
-Ñoät bieán gen thöôøng coù haïi nhöng cuõng coù khi coù lôïi cho baûn thaân sinh vaät
Câu 1. Đột biến gen là:
a. Sự biến đổi trong kiểu gen.
b. Sự biến đổi ở một nuclêôtít trong gen.
Câu 3. Đột biến gen laø nhöïng bieán ñoåi trong caáu truùc cuûa gen lieân quan đến một hay moät soá caëp nucleoâtit, điển hình là dạng:
... , ... ,… một cặp nuclêôtít.
Đột biến gen thường ... nhưng cũng có khi ... cho bản thân sinh vật hoặc đối với bản thân con người.
Câu 2. Đột biến gen phụ thuộc những nhân tố nào?
a. Đặc điểm cấu trúc của gen.
b. Các tác nhân lý hóa của ngoại cảnh hoặc rối loạn trong quá trình tự sao của ADN.
c. Sự biến đổi ở một hay một số cặp nuclêôtít trong gen.
d. Sự biến đổi của một tính trạng trên cơ thể
c. Cả a và b.
Bài tập trắc nghiệm:
có hại
thay thế
Mất
có lợi
thêm
Trò chơi ô chữ
1
2
3
4
5
6
Từ khoá gồm 10 chữ cái.
Đây là người đặt nền móng cho di truyền học
Câu 1. Ô CHỮ GỒM 6 CHỮ CÁI
Câu 2. Ô CHỮ GỒM 9 CHỮ CÁI
Đây là đặc điểm của hai NST giống nhau về hình dạng và kích thước
Câu 3. Ô chữ gồm 11 chữ cái
Phép lai giữa cá thể mang tính trạng trội cần xác định kiểu gen với cá thể mang tính trạng lặn.
Câu 4. Ô CHỮ GỒM 6 CHỮ CÁI
Hiện tượng con cái sinh ra khác bố mẹ và khác nhau nhiều chi tiết
Câu 5. Ô CHỮ GỒM 11 CHỮ CÁI
Nhiễm sắc thể tự nhân đôi ở kì này?
Câu 6. Ô CHỮ GỒM 9 CHỮ CÁI
Đây là đơn phân của phân tử ADN.
1
2
3
4
5
6
Dặn dò
1. Sưu tầm một số ví dụ và tranh ảnh về đột biến gen và
các kiểu đột biến khác.
2. Chuẩn bị bài mới: Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể.
Tìm hiểu:
+ Khái niệm.
+ Nguyên nhân gây đột biến cấu trúc NST.
CHÚC CÁC EM CHĂM NGOAN HỌC GIỎI
CHÚC CÁC EM CHĂM NGOAN HỌC GIỎI
Bài học của chúng ta hôm nay đến đây là hết
Chúc các em học tốt môn sinh
chúc các thầy cô giáo mạnh khoẻ
sinh học 9
trường thcs tiên lục
Hãy giữ môi trường xanh - sạch - đẹp.
Hãy giữ môi trường xanh - sạch - đẹp.
Thảo luận nhóm hoàn thành phiếu học tập sau