Bài 21. Đột biến gen

PHßNG GD&§T LôC NAM
Trường THCS Tam Dị 1 -Lục Nam - Bắc Giang
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Văn Toàn
Chương IV:
BIẾN DỊ
Mời các em xem một số hình ảnh về hiện tượng biến dị.
CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO ĐẾN DỰ GIỜ VÀ THĂM LỚP 9A4
GV: Nguyễn Văn Toàn Trường THCS Tam Dị 1
Chị em song sinh
Dưa sinh đôi
Lợn 3 chân
(H) Biến dị là gì?
Biến dị là hiện tượng con sinh ra khác bố mẹ về một số chi tiết.

Biến dị tổ hợp
BD di truyền
Đột biến
Biến dị

BD không di truyền (thường biến)
Đột biến gen
Đột biến NST
I. Đột biến gen là gì?
Quan sát tranh, thảo luận nhóm và hoàn thành bảng sau:
G
X
b
a
c
d
Các dạng đột biến gen
(Mất một cặp X_G)
(Thêm một cặp T-A)
(Thay thế cặp A-T bằng cặp G-X)
(H) Đột biến gen là gì? Có mấy dạng đột biến gen?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen thường liên quan đến một hoặc một số cặp Nucleotid.
- Có 3 dạng : mất, thêm và thay thế một cặp nu
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
Nghiên cứu SGK, thảo luận nhóm để xác định những nguyên nhân gây đột biến gen?
Tự nhiên


Nhân tạo:
Môi trường trong cơ thể: rối loạn các quá trình sinh lí, sinh hóa
Môi trường ngoài cơ thể: các yếu tố: ánh sáng, nhiệt độ… tác động
Trong thực nghiệm, người ta dùng các tác nhân vật lí (tia phóng xạ, tia tử ngoại…) hoặc các tác nhân hóa học (Chất độc,…)
Các yếu tố bên trong và bên ngoài cơ thể tác động làm rối loạn quá trình tự sao chép của phân tử ADN gây ra đột biến gen
Máy bay Mỹ rãi chất độc màu da cam (Dioxin) xuống các cánh rừng Việt Nam
Một số hình ảnh về nguyên nhân phát sinh đột biến do các hoạt động của con người gây ra.
Công ty bột ngọt Vedan thải chất thải ra sông Thị Vải làm cho nguồn nước bị ô nhiễm nặng.
Mỹ ném bom nguyên tử xuống hai thành phố Hiroshima và Nagasaki ở Nhật Bản trong chiến tranh thế giới lần thứ II
Lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật.
Và hậu quả để lại là................
Nạn nhân chất độc màu da cam
Dị tật bẩm sinh
Các em có suy nghĩ gì qua những hình ảnh này?
Hãy hành động vì chính sự sống của chúng ta
III. Vai trò của đột biến gen:
(H) Đột biến gen có lợi hay có hại? Tại sao?
Đa số đột biến gen có hại cho bản thân sinh vật. Tuy nhiên một số ít có loại cho con người trong thực tiễn sản xuất (trồng trọt, chăn nuôi)
Gen  mARN  prôtêin  tính trạng.
Biến đổi cấu trúc của gen  Biến đổi cấu trúc 1 loại prôtêin  Biến đổi kiểu hình
(H) Vì sao đột biến gen thường có hại cho bản thân sinh vật? Nêu ví dụ về một số trường hợp đột biến gây hại?
- Đột biến gen thường có hại cho sinh vật vì chúng phá vỡ sự thống nhất hài hòa trong kiểu gen đã qua chọn lọc và duy trì lâu đời trong thiên nhiên
Ví dụ:
(Cây màu trắng)
(Vịt ba chân)
(Rùa hai đầu)
(H) Nêu một số ví dụ về đột biến có lợi?
(H) Vai trò của đột biến gen?
Đột biến gen thường có hại cho bản thân sinh vật. Tuy nhiên, đột biến gen đôi khi có lợi cho con người trong thực tiễn sản xuất (trồng trọt, chăn nuôi,…)
Đột biến gen là gì?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen thường liên quan đến một hoặc một số cặp Nucleotid.
- Có 3 dạng : mất, thêm và thay thế một cặp nu
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen: Các yếu tố bên trong và bên ngoài cơ thể tác động làm rối loạn quá trình tự sao chép của phân tử ADN gây ra đột biến gen
III. Vai trò của đột biến gen:Đa số đột biến gen có hại cho bản thân sinh vật. Tuy nhiên một số ít có loại cho con người trong thực tiễn sản xuất (trồng trọt, chăn nuôi)
BÀI TẬP CỦNG CỐ:


Câu 1: Có mấy loại biến dị di truyền?
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4
Câu 2: Dạng đột biến gen nào sau đây không làm thay đổi tổng số Nuclêôtid nhưng có thể làm thay đổi số liên kết hyđrô so với gen ban đầu?

A. Thay thế một cặp Nuclêôtid;
B. Thêm một cặp Nuclêôtid;
C. Mất một cặp Nuclêôtid;
Caõu 3: Moọt proteõin bỡnh thửụứng coự 200 a.a, do ủoọt bieỏn maứ proõteõin ủoự coự a.a thửự 50 bũ thay theỏ baống moọt a.a mụựi. Daùng ủoọt bieỏn gen coự theồ sinh ra loaùi proõteõin treõn laứ:

A. Thay theỏ 1 caởp nucleõoõtid ụỷ boọ ba maừ hoaự thửự 51;
B. Theõm nucleõoõtid ụỷ boọ ba maừ hoaự thửự 51;
C. Thay theỏ 1 caởp nucleõoõtid ụỷ boọ ba maừ hoaự thửự 50;
D. Theõm nucleõoõtid ụỷ boọ ba maừ hoaự thửự 50;
ĐÚNG RỒI
2
3
SAI RỒI
1
2
3
* CHUẨN BỊ CHO TIẾT SAU:
ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST
- Tìm hiểu các dạng đột biến nhiễm sắc thể - Nguyên nhân phát sinh - Tính chất (lợi ích, tác hại)
CHÚC CÁC EM MẠNH KHỎE, HỌC GIỎI !
Giáo viên: Nguyễn Văn Toàn email: [email protected]
BÀI TẬP VỀ NHÀ:
Học bài - Trả lời các câu hỏi trong SGK