Bài 21. Đột biến gen

Dưa sinh đôi
Lợn ba chân
Em có nhận xét gì về các hình ảnh trên?
(H) Biến dị là gì?
Biến dị là hiện tượng con sinh ra khác bố mẹ về một số chi tiết.

Biến dị tổ hợp
BD di truyền
Đột biến
Biến dị

BD không di truyền (thường biến)
Đột biến gen
Đột biến NST
I. Đột biến gen là gì?
Quan sát tranh, thảo luận nhóm và hoàn thành bảng sau:
G
X
b
a
c
d
Các dạng đột biến gen
(H) Đột biến gen là gì? Có mấy dạng đột biến gen?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen thường liên quan đến một hoặc một số cặp Nucleotid.
- Có 3 dạng : mất, thêm và thay thế một cặp nu
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
Nghiên cứu SGK, thảo luận nhóm để xác định những nguyên nhân gây đột biến gen?
Tự nhiên


Nhân tạo:
Môi trường trong cơ thể: rối loạn các quá trình sinh lí, sinh hóa
Môi trường ngoài cơ thể: các yếu tố: ánh sáng, nhiệt độ… tác động
Trong thực nghiệm, người ta dùng các tác nhân vật lí (tia phóng xạ, tia tử ngoại…) hoặc các tác nhân hóa học (Chất độc,…)
Các yếu tố bên trong và bên ngoài cơ thể tác động làm rối loạn quá trình tự sao chép của phân tử ADN gây ra đột biến gen
Máy bay Mỹ rãi chất độc màu da cam (Dioxin) xuống các cánh rừng Việt Nam
Một số hình ảnh về nguyên nhân phát sinh đột biến do các hoạt động của con người gây ra.
Theo đánh giá của một nhà khoa học Mỹ, khoảng 4,8 triệu người Việt Nam đã bị ảnh hưởng của chất độc da cam/dioxin. Tuy nhiên, theo nghiên cứu của các nhà khoa học Việt Nam, hiện có khoảng ba triệu người Việt Nam đang phải gánh chịu những hậu quả khủng khiếp của chất độc da cam/dioxin từ thời chiến tranh. 50% số hộ có nạn nhân chất độc da cam là những hộ nghèo khổ nhất. 50% số hộ gia đình có hai nạn nhân trở lên và 8 phần nghìn hộ gia đình có 5 người trở lên bị dị tật và dị dạng.
III. Vai trò của đột biến gen:
Hãy quan sát hình bên và cho biết :đột biến nào có lợi,đột biến nào có hại cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người ?
III. Vai trò của đột biến gen:
(H) Đột biến gen có lợi hay có hại?
Đa số đột biến gen có hại cho bản thân sinh vật. Tuy nhiên một số ít có lợi cho con người trong thực tiễn sản xuất (trồng trọt, chăn nuôi)
Gen  mARN  prôtêin  tính trạng.
Biến đổi cấu trúc của gen  Biến đổi cấu trúc 1 loại prôtêin  Biến đổi kiểu hình
Bên trái cánh đồng lúa thơm đột biến Basmati M5 (vụ thứ năm). Bên phải hạt gạo tám thơm ngắn thông thường của Việt Nam và hạt gạo dài của giống lúa đột biến Basmati.
(H) Vai trò của đột biến gen?
Đột biến gen thường có hại cho bản thân sinh vật. Tuy nhiên, đột biến gen đôi khi có lợi cho con người trong thực tiễn sản xuất (trồng trọt, chăn nuôi,…)
BÀI TẬP CỦNG CỐ:
1. Điền từ còn thiếu vào chổ trống:
Đột biến gen là những ……..….…. trong ……….….. của gen thường liên quan đến ………. hoặc …………… cặp Nucleotid.
Biến đổi cấu trúc một một số
2. Chọn câu trả lời đúng nhất:
Đột biến gen xảy ra do những nguyên nhân nào?
A. Do rối loạn các quá trình sinh lí, sinh hóa trong cơ thể B. Do chất độc: thuốc bảo vệ thực vật, diôxin, … C. Sự thay đổi nhiệt độ đột ngột D. Cả 3 ý trên
D.
BÀI TẬP VỀ NHÀ:
Học bài
- Trả lời các câu hỏi trong SGK
* CHUẨN BỊ CHO TIẾT SAU:
- Tìm hiểu các dạng đột biến nhiễm sắc thể - Nguyên nhân phát sinh - Tính chất (lợi ích, tác hại)
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH