Bài 21. Đột biến gen

Chương IV:
Mời các em xem một số hình ảnh về hiện tượng biến dị.
Chị em song sinh
Dưa sinh đôi
Lợn 3 chân
I. Đột biến gen là gì?
Quan sát tranh, thảo luận nhóm và hoàn thành bảng sau:
CHƯƠNG IV : BIẾN DỊ
BÀI 21 – TIẾT 22 : ĐỘT BIẾN GEN
G
X
b
a
c
d
Các dạng đột biến gen
(Mất một cặp X_G)
(Thêm một cặp T-A)
(Thay thế cặp A-T bằng cặp G-X)
G
X
X
G
A
T
T
A
G
X
T
A
T
A
X
G
T
A
G
X
T
A
d
c
b
4
6
5
- Mất cặp X -G
- Thêm cặp T - A
Thay cặp A -T
bằng cặp G - X
- Mất một cặp nuclêôtic
- Thêm một cặp nuclêôtic
Thay cặp nuclêôtic này
Bằng cặp nuclêôtic khác

Quan sát hình và thảo luận nhóm (5 phút) hoàn thành bảng sau.
Đột biến gen là gì? Có mấy dạng đột biến gen?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen thường liên quan đến một hoặc một số cặp Nucleotid.
- Có 3 dạng : mất, thêm và thay thế một cặp nu
Cam không hạt
Lúa thơm năng suất cao
Do tia phóng xạ
Do tia phóng xạ

Do ch?t d?c mău da cam
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
Nghiên cứu SGK, và xem hinh vẽ để xác định những nguyên nhân gây đột biến gen?
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
Hãy xác định những nguyên nhân gây đột biến gen?
Tự nhiên


Nhân tạo:
Môi trường trong cơ thể: rối loạn các quá trình sinh lí, sinh hóa
Môi trường ngoài cơ thể: các yếu tố: ánh sáng, nhiệt độ… tác động
Trong thực nghiệm, người ta dùng các tác nhân vật lí (tia phóng xạ, tia tử ngoại…) hoặc các tác nhân hóa học (Chất độc,…)

- Các yếu tố bên trong và bên ngoài cơ thể tác động làm rối loạn quá trình tự sao chép của phân tử ADN gây ra đột biến gen
Bài 21 : ĐỘT BIẾN GEN
Máy bay Mỹ rãi chất độc màu da cam (Dioxin) xuống các cánh rừng Việt Nam
Một số hình ảnh về nguyên nhân phát sinh đột biến do các hoạt động của con người gây ra.
Công ty bột ngọt Vedan thải chất thải ra sông Thị Vải làm cho nguồn nước bị ô nhiễm nặng.
Mỹ ném bom nguyên tử xuống hai thành phố Hiroshima và Nagasaki ở Nhật Bản trong chiến tranh thế giới lần thứ II
Lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật.
Và hậu quả để lại là................
Nạn nhân chất độc màu da cam
Dị tật bẩm sinh
Các em có suy nghĩ gì qua những hình ảnh trên ?
Hãy hành động vì chính sự sống của chúng ta
III / VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN
ĐBG làm mất khả năng tổng hợp diệp lục ở cây mạ ( màu trắng)
Lợn có đầu và chân sau dị dạng
ĐBG ở lúa (b)làm cây cứng và nhiều bông hơn ở giống gốc (a)
Đột biến có hại
Đột biến có hại
Đột biến có lợi
Lợn có đầu bị dị dạng
Đột biến có hại
Quan sát các hình dưới đây và cho biết đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người
Đột biến thân lùn ở lúa
Đột biến bạch tạng ở cây
Đột biến có lợi
Đột biến có hại
Rùa hai đầu
Đột biến có hại
Quan sát các hình dưới đây và cho biết đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người
Lúa có khả năng chịu hạn cho năng suất
Tay bị dị dạng
Đột biến có lợi
Quan sát các hình dưới đây và cho biết đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người
Đột biến có hại
Đột biến có hại
Đột biến có hại
Hình 3
Có hại
có hại
Quan sát các hình dưới đây và cho biết đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người
Gi?ng ngo d?t bi?n ch?u h?n cho nang su?t
Giống lúa đột biến gen kháng sâu bệnh
Có lợi
Có lợi
III / VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN
GV : Yêu cầu HS thao luận nhóm trả lời các câu hỏi sau
- Tại sao đột biến gen gây ra biến đổi kiểu hình
- Tại sao đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường gây hại cho
bản thân sinh vật?
ĐÁP ÁN :
Đột biến gen gây ra những biến đổi kiểu hình vì nó làm biến đổi cấu trúc prôtein mà nó mã hóa
- Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường có hại vì nó phá vỡ sự thống nhất hài hoà rong kiểu gen đã qua chọn lọc tự nhiên và duy trì lâu đời trong điều kiện tự nhiên gây ra rối loạn quá triình tổnh hợp protein
- Vai trò của đột biến gen?
- Đột biến gen thường có hại cho bản thân sinh vật. Tuy nhiên, đột biến gen đôi khi có lợi cho con người trong thực tiễn sản xuất (trồng trọt, chăn nuôi,…)
BÀI TẬP CỦNG CỐ:
1. Điền từ còn thiếu vào chổ trống:
Đột biến gen là những ……..….…. trong ……….….. của gen thường liên quan đến ………. hoặc …………… cặp Nucleotid.
Biến đổi cấu trúc một một số
2. Chọn câu trả lời đúng nhất:
Đột biến gen xảy ra do những nguyên nhân nào?
A. Do rối loạn các quá trình sinh lí, sinh hóa trong cơ thể B. Do chất độc: thuốc bảo vệ thực vật, diôxin, … C. Sự thay đổi nhiệt độ đột ngột D. Cả 3 ý trên
D.
BÀI TẬP VỀ NHÀ:
Học bài
- Trả lời các câu hỏi trong SGK
* CHUẨN BỊ CHO TIẾT SAU:
- Tìm hiểu các dạng đột biến nhiễm sắc thể - Nguyên nhân phát sinh - Tính chất (lợi ích, tác hại)