Bài 21. Đột biến gen

Năm học: 2010 - 2011
Nêu khái niệm về hiện tượng biến dị ?

Biến dị di truyền
Biến dị không di truyền
Biến dị tổ hợp
Đột biến
Thường biến
Đột biến gen
Đột biến NST
Biến dị
Biến dị là hiện tượng con sinh ra khác với bố mẹ và khác nhau về nhiều chi tiết.
Là sự tổ hợp lại các tính trạng của bố mẹ.
Là những biến đổi trong vật chất di truyền xảy ra ở cấp độ phân tử(ADN) hoặc cấp độ tế bào.
Chương IV:
Tiết 22 - Bài 21:
I. ��t bi�n gen l� g�?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan tới một hoặc một số cặp nuclêôtit.
- Các dạng đột biến gen:
+ Mất một cặp nuclêôtit.
+ Thêm một cặp nuclêôtit.
+ Thay thế một cặp nuclêôtit.


+ Có . . . . . . cặp nuclêôtit
+ Trình tự các cặp nuclêôtit:








2. Đoạn gen bị biến đổi:
1. Đoạn gen ban đầu:
PHIẾU HỌC TẬP
Đột biến gen là gì?
Đột biến gen gồm những dạng nào?
Đột biến gen là biến dị di truyền được.
G
X
b
a
c
d
Hình 21.1- C¸c d¹ng ®ét biÕn gen
(MÊt mét cÆp X-G)
(Thªm mét cÆp T-A)
(Thay thÕ cÆp A-T b»ng cÆp G-X)
(NST ban ®Çu)
Chương IV:
Tiết 22 - Bài 21:
I. ��t bi�n gen l� g�?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan tới một hoặc một số cặp nuclêôtit.
- Các dạng đột biến gen:
+ Mất một cặp nuclêôtit.
+ Thêm một cặp nuclêôtit.
+ Thay thế một cặp nuclêôtit.
II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi�n gen:
Hãy quan sát các hình ảnh sau đây:
Chương IV:
Tiết 22 - Bài 21:
I. ��t bi�n gen l� g�?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan tới một hoặc một số cặp nuclêôtit.
- Các dạng đột biến gen:
+ Mất một cặp nuclêôtit.
+ Thêm một cặp nuclêôtit.
+ Thay thế một cặp nuclêôtit.
Máy bay Mỹ rải chất độc hoá học xuống miền nam việt nam.
Hãy quan sát các hình ảnh sau đây:
II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi�n gen:
Chương IV:
Tiết 22 - Bài 21:
I. ��t bi�n gen l� g�?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan tới một hoặc một số cặp nuclêôtit.
- Các dạng đột biến gen: Mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit.
Hãy quan sát các hình ảnh sau đây:
II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi�n gen:
Các nạn nhân của chất độc điôxin
Chương IV:
Tiết 22 - Bài 21:
I. ��t bi�n gen l� g�?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan tới một hoặc một số cặp nuclêôtit.
- Các dạng đột biến gen: Mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit.
II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi�n gen:
Em có suy nghĩ gì khi xem những hình ảnh này?
Chương IV:
Tiết 22 - Bài 21:
- Tự nhiên: Do rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể.
- Thực nghiệm: Con người đã gây ra các đột biến bằng tác nhân vật lí, hoặc hoá học (đột biến nhân tạo).
I. ��t bi�n gen l� g�?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen...
- Các dạng đột biến gen: Mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit.
Hãy nêu nguyên nhân phát sinh đột biến gen?
II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi�n gen:
Chương IV:
Tiết 22 - Bài 21:
- Tự nhiên: Do rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể.
- Thực nghiệm: Con người đã gây ra các đột biến bằng tác nhân vật lí, hoặc hoá học (đột biến nhân tạo).
I. ��t bi�n gen l� g�?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen...
- Các dạng đột biến gen: Mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit.
III. Vai trò của đột biến gen:
Hãy quan sát các hình sau đây và cho biết: đột biến nào có lợi, đột biến nào có hại cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người.

II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi�n gen:
Đột biến có hại
Đột biến có lợi
Đột biến có hại
Chương IV:
Tiết 22 - Bài 21:
- Tự nhiên: Do rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể.
- Thực nghiệm: Con người đã gây ra các đột biến bằng tác nhân vật lí, hoặc hoá học (đột biến nhân tạo)
I. ��t bi�n gen l� g�?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen…
- Các dạng đột biến gen: Mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit.
III. Vai trò của đột biến gen:
 Hãy tìm thêm một số ví dụ về đột biến gen phát sinh trong tự nhiên hoặc do con người tạo ra.
Một số ví dụ về đột biến gen
II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi�n gen:
Chương IV:
Tiết 22 - Bài 21:
Tự nhiên: Do rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể.
Thực nghiệm: Con người đã gây ra các đột biến bằng tác nhân vật lí, hoặc hoá học (đột biến nhân tạo)
I. ��t bi�n gen l� g�?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen…
- Các dạng đột biến gen: Mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit.
III. Vai trò của đột biến gen:
 Hãy tìm thêm một số ví dụ về đột biến gen phát sinh trong tự nhiên hoặc do con người tạo ra.
Một số ví dụ về đột biến gen
II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi�n gen:
Chương IV:
Tiết 22 - Bài 21:
- Tự nhiên: Do rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể.
- Thực nghiệm: Con người đã gây ra các đột biến bằng tác nhân vật lí, hoặc hoá học (đột biến nhân tạo)
I. ��t bi�n gen l� g�?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen…
- Các dạng đột biến gen: Mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit.
III. Vai trò của đột biến gen:
 Hãy tìm thêm một số ví dụ về đột biến gen phát sinh trong tự nhiên hoặc do con người tạo ra.
Một số ví dụ về đột biến gen
II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi�n gen:
- Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật.
Chương IV:
Tiết 22 - Bài 21:
- Tự nhiên: Do rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể.
- Thực nghiệm: Con người đã gây ra các đột biến bằng tác nhân vật lí, hoặc hoá học (đột biến nhân tạo)
I. ��t bi�n gen l� g�?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen…
- Các dạng đột biến gen: Mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit.
III. Vai trò của đột biến gen:
- Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật.
Tại sao đột biến gen gây biến đổi kiểu hình?
Biến đổi trong cấu trúc của gen
Biến đổi mARN
Biến đổi Protein tương ứng
Biến đổi Kiểu hình
Đột biến gen làm biến đổi cấu trúc Prôtêin mà nó mã hoá gây nên biến đổi kiểu hình.
II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi�n gen:
Nhắc lại mối qua hệ giữa gen và tính trạng?
Chương IV:
Tiết 22 - Bài 21:
- Tự nhiên: Do rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể.
- Thực nghiệm: Con người đã gây ra các đột biến bằng tác nhân vật lí, hoặc hoá học (đột biến nhân tạo)
I. ��t bi�n gen l� g�?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen…
- Các dạng đột biến gen: Mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit.
III. Vai trò của đột biến gen:
- Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật.
Tại sao đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường là có hại cho bản thân sinh vật?
Vì chúng phá vỡ sự thống nhất hài hoà trong kiểu gen đã qua chọn lọc tự nhiên và duy trì lâu đời trong điều kiện tự nhiên , gây ra những rối loạn trong quá trình tổng hợp Prôtêin.
Qua giao phối, nếu gặp tổ hợp gen thích hợp, một đột biến vốn là có hại có thể trở thành có lợi. Trong thực tiễn, người ta gặp những đột biến tự nhiên và nhân tạo có lợi cho bản thân sinh vật và cho con người.
II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi�n gen:
- Đột biến gen đôi khi có lợi cho con người
Chương IV:
Tiết 22 - Bài 21:
- Tự nhiên: Do rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể.
- Thực nghiệm: Con người đã gây ra các đột biến bằng tác nhân vật lí, hoặc hoá học (đột biến nhân tạo)
I. ��t bi�n gen l� g�?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen…
- Các dạng đột biến gen: Mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit.
III. Vai trò của đột biến gen:
- Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật.
II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi�n gen:
- Đột biến gen đôi khi có lợi cho con người
Một số đột biến có lợi
Chẳng hạn, đột biến tự nhiên cừu chân ngắn ở Anh, làm cho chúng không nhãy được qua hàng rào để vào phá vườn ; Đột biến tăng khả năng thích ứng đối với điều kiện đất đai và đột biến làm mất tính cảm ứng quang chu kì phát sinh ở giống lúa Tám thơm Hải Hậu đã giúp các nhà chọn giống tạo ra giống lúa tám thơm đột biến trồng được 2 vụ /năm, trên nhiều đất đai, kể cả vùng đất trung du và miền núi.

Chương IV:
Tiết 22 - Bài 21:
- Tự nhiên: Do rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể.
- Thực nghiệm: Con người đã gây ra các đột biến bằng tác nhân vật lí, hoặc hoá học (đột biến nhân tạo)
I. ��t bi�n gen l� g�?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen…
- Các dạng đột biến gen: Mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit.
III. Vai trò của đột biến gen:
- Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật.
Đột biến gen có vai trò trong sản xuất như thế nào?
Chúng có ý nghĩa với chăn nuôi, trồng trọt vì trong thực tế có những đột biến gen có lợi cho con người.
 có ý nghĩa trong chăn nuôi trồng trọt.
II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi�n gen:
- Đột biến gen đôi khi có lợi cho con người
Tiết 22 - Bài 21: ĐỘT BIẾN GEN
Chương IV: BIẾN DỊ
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen.
- Các dạng đột biến gen: Mất, thêm, thay thế 1 cặp nuclêôtít
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
I. Đột biến gen là gì:
Do rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể.
Con người gây ra các đột biến bằng tác nhân vật lí, hóa học.
III. Vai trò của đột biến gen:
* Tự nhiên:
* Thực nghiệm :
Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật.
Đột biến gen đôi khi có lợi cho con người ? có ý nghĩa trong chăn nuôi và trồng trọt.
Đột biến là gì ?
a. Biến đổi xảy ra trong kiểu gen.
b. Sự thay đổi kiểu hình của sinh vật.
c. Biến đổi xảy ra trong ADN và NST.
d. Cả a và b.
Câu 1
Thế nào là đột biến gen?
a. Biến đổi các tính trạng cơ bản của sinh vật.
b. Biến đổi ở một cặp hay một số cặp nuclêôtit trên gen.
c. Biến đổi trong cấu trúc của ADN.
d. Cả b và c.
Câu 2
Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến đột biến gen là gì?
a. Do các tác nhân vật lí tác động toàn diện lên cơ thể sinh vật.
b. Do các tác nhân hóa học hủy hoại chất tế bào sinh vật.
c. Do các yếu tố sinh thái tác động bất thường vào cơ thể sinh vật.
d. Cả a,b.
Câu 3
Những yếu tố nào ảnh hưởng tới đột biến gen?
a. Độ bền giữa các liên kết A-T, G-X.
b. Tác động không đồng đều của các điều kiện ngoại cảnh.
c. Sự điều hòa các quá trình sinh lí trong cơ thể.
d. Cả a,b và c.
Câu 4
Kẻ phiếu học tập: Các dạng đột biến cấu trúc NST