Bài 21. Đột biến gen

sinh học 9
Nhiệt liệt chào mừng
các thầy cô về dự giờ thăm lớp

Trường trung học cơ sở thụy trường
Người thực hiện: Đỗ thị nhạn
Tổ khoa học tự nhiên
GIẢI Ô CHỮ SINH HỌC
Ô số1:Đây là từ chỉ 1 trong những nguyên tắc của
quá trình tổng hợp ADN
Ô số 2 :Đây là từ chỉ hiện tượng con cái sinh ra giống bố mẹ
Ô số 3:Đây là từ chỉ đơn phân cấu tạo nên ADN
Ô số 4:Đây là người đặt nền móng cho di truyền học
Ô số 5:Gen có bản chất là loại axit nuleic này
Ô số 6:Đây là đơn phân tạo nên protein
Từ chìa khoá:Hiện tượng con cái khác với bố mẹ và khác nhau
ở nhiều chi tiết là hiện tượng gì
N T S
B
B
D T R U Y Ê N
I
I
N U C L O T I T
E
E
M E D E N
N
A N
D
D
A X I T A M N
N
I
I
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
Hình 1
Hình 2
Hình 3
Quan sát và nhận xét số lượng chân vịt
ở hình 1,2,3
Chương IV: Biến dị
Bi?n d? di truy?n
Biến dị không di truyền
( thường biến)
Biến dị tổ hợp
Biến dị đột biến
D?t bi?n NST
Đột biến gen
Đột biến cấu trúc NST
Đột biến số lượng NST
Thể dị bội
Thể đa bội
Biến dị
Hãy xác định trình tự nuclêôtit trên mạch còn lại?
a
I.Đột biến gen là gì?
Chương IV: Biến dị
Tiết 22-Bài 21: Đột biến gen
G
X
b
a
c
d
H21.1. Một số dạng đột biến gen
I.Đột biến gen là gì?
X
G
G
X
G
X
Chương IV: Biến dị
Tiết 22-Bài 21: Đột biến gen
I.Đột biến gen là gì?
Quan sát hình bên thảo luận nhóm
Đoạn ADN ban đầu a
Có…cặp nuclêôtit
Trình tự các cặp nuclêôtit:

Đoạn ADN
Số cặp
nucleotit
Điểm khác
so với
đoạn a
Đặt tên
dạng đột
biến
G
X
a
d
c
b
Chương IV: Biến dị
Tiết 22-Bài 21: Đột biến gen

Đoạn ADN bị biến đổi
G
X
a
d
c
b
Chương IV: Biến dị
Tiết 22-Bài 21: Đột biến gen
I.Đột biến gen là gì?
Đoạn
ADN
Số cặp
nuclê-
ôtit
Điểm khác
so với
đoạn a
Đặt tên
dạng biến
đổi
4
6
5
Mất cặp X – G
Mất 1 cặp nuclêôtit
Thêm cặp T –A
Thêm 1 cặp nuclêôtit
Thay cặp A –T→G -X
Thay cặp nuclêôtit này bằng cặp nuclêôtit khác.
b
c
d
Đoạn ADN ban đầu :a
Có…….cặp nuclêôtit
Trình tự các cặp nuclêôtit
-A-X-T-A-G-
| | | | |
- T-G-A-T-X-
5
Chương IV: Biến dị
Tiết 22-Bài 21: Đột biến gen
4
6
5
Mất cặp X – G
Mất 1 cặp nuclêôtit
Thêm cặp T –A
Thêm 1 cặp nuclêôtit
Thay cặp A –T→G -X
Thay cặp nuclêôtit này bằng cặp nuclêôtit khác.
Đoạn ADN ban đầu a
Có 5 cặp nuclêôtit
Trình tự các cặp nuclêôtit:
-A-X-T-A-G-
| | | | |
- T-G-A-T-X-
Đoạn ADN bị biến đổi
d
I.Đột biến gen là gì?
1.Khái niệm
Đột biến gen là những biến đổi
trong cấu trúc của gen
2.Các dạng đột biến
-Mất 1 hoặc 1 số cặp nuclêôtit
-Thêm 1 hoặc 1 số cặp nuclêôtit
-Thay 1 hoặc 1 số cặp nuclêôtit
b
I.Đột biến gen là gì?
1.Khái niệm
Đột biến gen là những biến đổi
trong cấu trúc của gen
2.Các dạng đột biến










Thêm cặp A-T
Thay A-T bằng G-X
Mất cặp A-T
-Mất 1 hoặc 1 số cặp nuclêôtit
-Thêm 1 hoặc 1 số cặp nuclêôtit
-Thay 1 hoặc 1 số cặp nuclêôtit
Một gen có A=500 nuclêôtit;G=700 nuclêôtit
Đã xảy ra đột biến gì nếu khi đột biến,gen đột
biến có:
a.A=501 Nu;G=700 Nu
b.A=499 Nu;G=701 Nu
c.A=499 Nu;G=700 Nu
Chương IV: Biến dị
Tiết 22-Bài 21: Đột biến gen
Chương IV: Biến dị
Tiết 22-Bài 21: Đột biến gen
I.Đột biến gen là gì?
1.Khái niệm
Đột biến gen là những biến đổi
trong cấu trúc của gen
2.Các dạng đột biến
-Mất 1 hoặc 1 số cặp nuclêôtit
-Thêm 1 hoặc 1 số cặp nuclêôtit
-Thay 1 hoặc 1 số cặp nuclêôtit
II.Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
C.Các rối loạn sinh lý, sinh hóa
của tế bào
D.Cả A và B đúng
E.
A.Các tác nhân vật lý trong ngoại
cảnh
B.Các tác nhân hóa học trong
ngoại cảnh
Nguyên nhân gây ra đột biến gen
là gì?
E
Cả A,B và C đều đúng
Chương IV: Biến dị
Tiết 22-Bài 21: Đột biến gen
I.Đột biến gen là gì?
1.Khái niệm
Đột biến gen là những biến đổi trong cấu
trúc của gen
2.Các dạng đột biến
II.Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
Do rối loạn trong quá trình sao chép của
ADN dưới ảnh hưởng của môi trường
trong cơ thể và ngoài cơ thể
Con người gây ra những đột biến bằng
tác nhân vật lý,hoá học
-Mất 1 hoặc 1 số cặp nulêôtit
-Thêm 1 hoặc 1 số cặp nulêôtit
-Thay 1 hoặc 1 số cặp nulêôtit
Chương IV: Biến dị
Bài 21: Đột biến gen
I.Đột biến gen là gì?
1.Khái niệm
Đột biến gen là những biến đổi
trong cấu trúc của gen
2.Các dạng đột biến
II.Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
Do rối loạn trong quá trình sao chép của
ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong
cơ thể và ngoài cơ thể
Con người gây ra những đột biến bằng tác
nhân vật lý,hoá học
Tâc h?i c?a ch?t d?c mău da cam
-Mất 1 hoặc 1 số cặp nulêôtit
-Thêm 1 hoặc 1 số cặp nulêôtit
-Thay 1 hoặc 1 số cặp nulêôtit
I.Đột biến gen là gì?
1.Khái niệm

2.Các dạng đột biến
II.Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
Tự nhiên
Con người
III.Vai trò của đột biến gen

Gen→mARN→protein→tính trạng
Tại sao đột biến gen lại gây nên
những biến đổi về kiểu hình?
Giải thích sơ đồ
Chương IV: Biến dị
Tiết 22-Bài 21: Đột biến gen
Chương IV: Biến dị
Tiết 21-Bài 21: Đột biến gen
Quan sát hình và cho biết:
-Đột biến nào có lợi, đột biến
nào có hại cho bản thân sinh vật
hoặc đối với con người?
Hình 21.2 và 21.3:có hại
Hình 21.4 có lợi
I.Đột biến gen là gì?
1.Khái niệm

2.Các dạng đột biến
II.Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
Tự nhiên
Con người
III.Vai trò của đột biến gen
Chương IV: Biến dị
Tiết 22-Bài 21: Đột biến gen
I.Đột biến gen là gì?
II.Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
III.Vai trò của đột biến gen
Lúa có khả năng
Chịu hạn cho năng
suất cao
Hình 1
Hình 2
Hình 3
Hình 4
1.Khái niệm

2.Các dạng đột biến
Tự nhiên
Con người
I.Đột biến gen là gì?
1.Khái niệm

2.Các dạng đột biến
II.Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
III.Vai trò của đột biến gen
-Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường
có hại cho sinh vật
-Đột biến gen đôi khi có lợi cho người.Có ý
nghĩa trong chăn nuôi,trồng trọt, chọn giống, tiến hóa
Tại sao đa số đột biến gen có hại?
Tự nhiên
Con người
Vì chúng phá vỡ sự thống nhất hài
hoà trong kiểu gen gây ra những
rối loạn trong quá trình tổng hợp
protein
Chương IV: Biến dị
Tiết 22-Bài 21: Đột biến gen
I.Đột biến gen là gì?
1.Khái niệm
Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc
của gen
2.Các dạng đột biến
II.Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
G
X
Do rối loạn trong quá trình sao chép của ADN
dưới ảnh hưởng của môi trường trong cơ thể
và ngoài cơ thể
Con người gây ra những đột biến bằng tác
nhân vật lý,hoá học
III.Vai trò của đột biến gen
-Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường có
hại cho sinh vật
-Đột biến gen đôi khi có lợi cho người có ý
nghĩa trong chăn nuôi,trồng trọt, chọn giống,
tiến hóa
Mất 1 cặp
nulêôtit
-Mất 1 hoặc 1 số cặp nuclêôtit
-Thêm 1 hoặc 1 số cặp nuclêôtit
-Thay 1 hoặc 1 số cặp nuclêôtit
Chương IV: Biến dị
Tiết 22-Bài 21: Đột biến gen
Thêm 1 cặp
nuclêôtit
Thay 1cặp
nuclêôtit
Đột biến gen là những biến đổi trong của gen.Đột biến
gen xảy ra do ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và
ngoài cơ thể tới phân tử ADN,xuất hiện trong điều kiện tự nhiên
hoặc do gây ra.Đột biến gen thường liên quan đến
Điển hình là các dạng: mất,thêm
một cặp nucleotit.
Đột biến gen thường có hại nhưng đôi khi cũng có lợi
Bài tập vận dụng
Kết luận
cấu trúc
con người
một cặp nucleotit
thay thế
Điền từ,cụm từ thích hợp vào chỗ trống
....(1) ......
. ..(2).........
…....(3)..........
,....(4)...........
Cho 1 đoạn gen có trật tự các cặp nucleotit như sau
-A-X-G-T-X-
| | | | |
-T-G-X-A-G-
Hãy viết trình tự của đoạn gen trên sau khi xảy ra đột biến ở 1 trong những
trường hợp sau
a.Mất cặp nuclêôtit ở vị trí số 3 từ trái sang
b.Thay thế cặp nuclêôtit số 3 từ trái sangbằng cặp nucleotit khác
c.Thêm cặp A-T sau cặp nuclêôtit
Trình tự các Nu trên
đoạn gen ban đầu
Trình tự các Nu trên đoạn gen bị đột biến
a
b
c
-A-X-G-T-X-
| | | | |
-T-G-X-A-G-
-A-X-T-X-
| | | |
-T-G-A-G-
-A-X-T-T-X-
| | | | |
-T-G-A-A-G-
-A-X-G-T-T-X-
| | | | | |
-T-G-X-A-A-G-
I.Đột biến gen là gì?
1.Khái niệm
Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc
của gen
2.Các dạng đột biến
II.Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
G
X
Do rối loạn trong quá trình sao chép của ADN
dưới ảnh hưởng của môi trường trong cơ thể
và ngoài cơ thể
Con người gây ra những đột biến bằng tác
nhân vật lý,hoá học
III.Vai trò của đột biến gen
-Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường có
hại cho sinh vật
-Đột biến gen đôi khi có lợi cho người có ý
nghĩa trong chăn nuôi,trồng trọt, chọn giống,
tiến hoá
Mất 1 cặp
nulêôtit
-Mất 1 hoặc 1 số cặp nuclêôtit
-Thêm 1 hoặc 1 số cặp nuclêôtit
-Thay 1 hoặc 1 số cặp nuclêôtit
Chương IV: Biến dị
Tiết 22-Bài 21: Đột biến gen
Thêm 1 cặp
nuclêôtit
Thay 1cặp
nuclêôtit
Học bài và trả lời câu hỏi SGK
Đọc trước bài 22