Bài 21. Đột biến gen

Chào mừng các thầy, cô giáo tới dự giờ
Biến dị là hiện tượng con sinh ra khác với bố mẹ và khác nhau về nhiều chi tiết.

Gen =>ARN =>Prôtêin => tính trạng

? Viết sơ đồ mối quan hệ giữa gen và tính trạng?
? Thế nào là biến dị?
Kiểm tra bài cũ
BIẾN DỊ
đột biến gen
I. Đột biến gen là gì?
BIẾN DỊ
Tiết 22. Bài 21:
G
X
b
a
c
d
H21.1. Một số dạng đột biến gen
Quan sát hình
I. Đột biến gen là gì?
Quan sát hình 21.1 và thảo luận nhóm hoàn thành bài tập trong 3phút:
đột biến gen
BIẾN DỊ
Tiết 22. Bài 21:

+ Có…… cặp nuclêôtit
+ Trình tự các cặp nuclêôtit
………………………………..
………………………………




2. Đoạn gen bị biến đổi
1. Do?n gen ban d?u (a)
Bài tập

+ Có cặp nuclêôtit
+ Trình tự các cặp nuclêôtit





2. Đoạn gen bị biến đổi
1. Do?n gen ban d?u( a)
-T- G - A - T- X-
I I I I I
- A- X- T- A - G-
5
4
6
5
Mất cặp G - X
Thêm cặpT - A
Thay cặp T - A bằng cặp G - X
Mất một cặp nuclêôtit
Thêm một cặp nuclêôtit
Thay cặp nuclêôtit này bằng cặp nuclêôtit khác
Quan sát hình 21.1 và thảo luận nhóm hoàn thành bài tập sau:
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleôtit, xảy ra tại một điểm nào đó trên phân tử ADN.
Đột biến gen gồm những dạng nào?
- Các dạng đột biến gen: Mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit.
I. Đột biến gen là gì?
đột biến gen
BIẾN DỊ
Tiết 22. Bài 21:
Bài tập
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleôtit, xảy ra tại một điểm nào đó trên phân tử ADN.
- Các dạng đột biến gen: Mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit.
? Tại sao không nói mất, thêm, thay thế một nuclêôtit mà lại nói mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit?
Trả lời: ADN có cấu trúc 2 mạch bổ sung, sự biến đổi ở một nuclêôtit nào đó phải xảy ra ở cả trên 2 mạch thì mới gọi là đột biến gen.
I. Đột biến gen là gì?
đột biến gen
Tiết 22. Bài 21:
Một gen có A = 600 nu. G = 900 nu. Nếu sau khi bị đột biến, gen đột biến có A = 601 nu, G = 900 nu. Đây là dạng đột biến gì?
A. Mất cặp A - T
B. Thêm cặp A - T
C. Thêm cặp G - X
D. Thay cặp A – T bằng cặp G - X
BÀI TẬP
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleôtit, xảy ra tại một điểm nào đó trên phân tử ADN.
- Các dạng đột biến gen: Mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit.
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
? Nguyên nhân gây đột biến gen?
- Trong tự nhiên: Do rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể.
- Trong thực nghiệm: Con người đã gây ra các đột biến bằng tác nhân vật lí, hoặc hoá học (đột biến nhân tạo).
Trả lời:
- Trong tự nhiên: Do rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể.
- Trong thực nghiệm: Con người đã gây ra các đột biến bằng tác nhân vật lí, hoặc hoá học (đột biến nhân tạo).
I. Đột biến gen là gì?
đột biến gen
Tiết 22. Bài 21:
đột biến gen
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleôtit, xảy ra tại một điểm nào đó trên phân tử ADN.
- Các dạng đột biến gen: Mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit.
II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi?n gen
- Trong tự nhiên: Do rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể.
- Trong thực nghiệm: Con người đã gây ra các đột biến bằng tác nhân vật lí, hoặc hoá học (đột biến nhân tạo).
Tiết 22. Bài 21:
I. Đột biến gen là gì?
? Vì sao các tác nhân nói trên tác động vào ADN lại gây ra được đột biến gen?
Vì các tác nhân này gây rối loạn quá trình tự nhân đôi của ADN, làm cho quá trình sao chép của AND sai đi so với nguyên mẫu, gây ra đột biến gen.
Một số hình ảnh về nguyên nhân phát sinh đột biến do các hoạt động của con người gây ra.
Mỹ ném bom nguyên tử xuống hai thành phố Hiroshima và Nagasaki ở Nhật Bản trong chiến tranh thế giới lần thứ II
Máy bay Mỹ rải chất độc hoá học xuống miền nam việt nam.
Công ty ,nhà máy thải chất thải ra sông làm cho nguồn nước bị ô nhiễm nặng.
Lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, thuốc trừ sâu.
đột biến gen
II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi?n gen
Và hậu quả để lại là................
I. Đột biến gen là gì?
Tiết 22. Bài 21:
Nạn nhân chất độc màu da cam
Dị tật bẩm sinh
đột biến gen
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleôtit, xảy ra tại một điểm nào đó trên phân tử ADN.
- Các dạng đột biến gen: Mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit.
II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi?n gen
- Trong tự nhiên: Do rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể.
- Trong thực nghiệm: Con người đã gây ra các đột biến bằng tác nhân vật lí, hoặc hoá học (đột biến nhân tạo).
Tiết 22. Bài 21:
I. Đột biến gen là gì?
? Từ những nguyên nhân trên, chúng ta phải có ý thức như thế nào trong việc bảo vệ môi trường để hạn chế sự phát sinh đột biến gen?
Vệ sinh môi trường đất, nước….
Sử dụng hợp lý và có biện pháp, đề phòng khi sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ và một số chất độc có khả năng gây đột biến gen.
Hạn chế sự gia tăng hoặc ngăn ngừa các hoạt động gây ra ô nhiễm môi trường.
đột biến gen
II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi?n gen
Tiết 22. Bài 21:
I. Đột biến gen là gì?
III. Vai trò của đột biến gen
Tại sao đột biến gen lại gây ra biến đổi kiểu hình?
đột biến gen
II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi?n gen
Tiết 22. Bài 21:
I. Đột biến gen là gì?
III. Vai trò của đột biến gen
Quan sát các hình dưới đây và cho biết đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người?
Có lợi
Có hại
Có hại
H21.2. Đột biến gen làm mất khả năng tổng hợp diệp lục của cây mạ (màu trắng)
H21.3. Lợn con có đầu và chân sau dị dạng
H21.4. Đột biến gen ở cây lúa(b)làm cây cứng và nhiều bông hơn ở giống gốc (a)
? Tại sao đột biến gen thể hiện ra kiểu hình lại thường có hại cho bản thân sinh vật?
Vì chúng phá vỡ sự thống nhất hài hoà trong kiểu gen đã qua chọn lọc tự nhiên và duy trì lâu đời trong điều kiện tự nhiên, gây ra những rối loạn trong quá trình tổng hợp prôtêin
đột biến gen
II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi?n gen
- Trong tự nhiên: Do rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể.
- Trong thực nghiệm: Con người đã gây ra các đột biến bằng tác nhân vật lí, hoặc hoá học (đột biến nhân tạo).
Tiết 22. Bài 21:
I. Đột biến gen là gì?
III. Vai trò của đột biến gen
- Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường có hại cho sinh vật
Hãy tìm một số ví dụ về đột biến gen trong tự nhiên hoặc do con người tạo ra?
đột biến gen
II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi?n gen
Tiết 22. Bài 21:
I. Đột biến gen là gì?
III. Vai trò của đột biến gen
Quan sát một số đột biến có hại
Vịt 3 chân
Bò 6 chân
Rùa 2 đầu
Cây bị bạch tạng
Người khỉ
Chó bị dị dạng
đột biến gen
II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi?n gen
Tiết 22. Bài 21:
I. Đột biến gen là gì?
III. Vai trò của đột biến gen
Đột biến tăng tính
chịu han, chịu rét ở cây lúa
Ngô nhiều hạt
Đậu nhiều hạt
Một số đột biến có lợi
đột biến gen
II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi?n gen
- Trong tự nhiên: Do rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể.
- Trong thực nghiệm: Con người đã gây ra các đột biến bằng tác nhân vật lí, hoặc hoá học (đột biến nhân tạo).
Tiết 22. Bài 21:
I. Đột biến gen là gì?
? Nêu vai trò của đột biến gen trong thực tiễn sản xuất?
III. Vai trò của đột biến gen
Đa số đột biến gen là có hại nhưng cá biệt vẫn có đột biến có lợi. Vì vậy đột biến gen được xem là nguồn nguyên liệu chủ yếu cho quá trình tiến hóa, nguyên liệu quan trọng trong công tác chọn giống.
- Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường có hại cho sinh vật
- Một số đột biến gen có lợi cho con người => Có ý nghĩa trong chăn nuôi, trồng trọt
đột biến gen
II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi?n gen
- Trong tự nhiên: Do rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể.
- Trong thực nghiệm: Con người đã gây ra các đột biến bằng tác nhân vật lí, hoặc hoá học (đột biến nhân tạo).
Tiết 22. Bài 21:
I. Đột biến gen là gì?
III. Vai trò của đột biến gen
- Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường có hại cho sinh vật
- Một số đột biến gen có lợi cho con người => Có ý nghĩa trong chăn nuôi, trồng trọt
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleôtit, xảy ra tại một điểm nào đó trên phân tử ADN.
- Các dạng đột biến gen: Mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit.
biến đổi
môi trường trong
tự nhiên
cặp nuclêôtit
Đột biến gen là những .......trong cấu trúc của gen. Đột biến gen gây ra do ảnh hưởng phức tạp của ........và ngoài cơ thể tới phân tử ADN, xuất hiện trong điều kiện .....hoặc do con người gây ra. Đột biến gen thường liên quan đến 1......., điển hình là các dạng:..., thêm,.......một cặp Nu.
Đột biến gen thường .....nhưng cũng có khi có lợi.
mất
Điền từ thích hợp vào chỗ chấm:
BÀI TẬP CỦNG CỐ
có hại
thay thế
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)
Một gen có A = 450 nu, G = 600nu
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Nếu sau khi đột biến, gen đột biến có A = 449 nu, G = 600nu. Đây là dạng đột biến gì?
A. Mất cặp A - T
B. Thêm cặp A - T
C. Thêm cặp G - X
D. Thay cặp G – X bằng cặp A - T
b. Nếu sau khi đột biến, gen đột biến có A = 450 nu, G = 601nu. Đây là dạng đột biến gì?
A. Mất cặp A - T
B. Thêm cặp A - T
C. Thêm cặp G - X
D. Thay cặp G – X bằng cặp A - T
c. Nếu sau khi đột biến, gen đột biến có A = 449 nu, G = 601nu. Đây là dạng đột biến gì?
A. Mất cặp A - T
B. Thêm cặp A - T
D. Thay cặp A – T bằng cặp G - X
C. Thay cặp G – X bằng cặp A - T
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Một gen có 2400nu trong đó A = 300 nu.
1. Tính số lượng nuclêôtit của từng loại?
2. Do tác động của tia phóng xạ gen bị đột biến có A = 300 nu, G = 901 nu.
a. Đây là dạng đột biến gì?
b. Tính tổng số nuclêôtit của gen bị đột biến?
Bài làm
1. Có A = T = 300 nu ( NTBS)
Mà: N = 2A + 2G = 2400nu => G = X = 2400 – (300 x 2) = 900nu
Vậy A = T = 300nu, G = X = 900nu
2. a. Đây là dạng thêm cặp G – X
b. Tổng số nu của gen đột biến = 300 x 2 + 901 x 2 = 2402 nu
DẶN DÒ:
Học bài
Làm bài tập 1,2,3 trang 64 _ SGK
Đọc trước bài 22:
D?t bi?n c?u tr�c nhi?m s?c th?
Bài học kết thúc
Cám ơn thầy cô và các em
Bài học kết thúc
Cám ơn thầy cô và các em