Bài 21. Đột biến gen

MÔN SINH LỚP 9A
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ TIẾT HỌC
Chương IV
BIẾN DỊ
Biến dị
Biến dị di truyền
Biến dị không di truyền
Biến dị tổ hợp
Đột biến
Đột biến gen
Đột biến nhiễm sắc thể
Thường biến
Kiểm tra kiến thức: Biến dị là gì?
Biến dị là thế hệ con cái sinh ra mang
những đặc điểm khác bố mẹ và khác nhau về nhiều chi tiết
CHƯƠNG IV: BIẾN DỊ
Bài 21 - Tiết 23: ĐỘT BIẾN GEN.
Hãy gắn mạch còn lại cho đoạn mạch đơn sau?
Gen (a) có tổng bao nhiêu cặp nuclêôtit?
a
Hãy xác định trình tự của các cặp nuclêôtit ?
5 cặp
I. Đột biến gen là gì?
Bài 21 - Tiết 23: ĐỘT BIẾN GEN.
T – G – A – T – X –
- A – X – T – A – G –
G
X
b
a
c
d
Các dạng đột biến gen
(Mất một cặp X-G)
(Thêm một cặp T-A)
(Thay thế cặp A-T bằng cặp G-X)
ADN có cấu trúc 2 mạch bổ sung, sự biến đổi ở một nuclêôtit nào đó phải xảy ra ở cả trên 2 mạch thì mới gọi là đột biến gen.
Tại sao không nói mất, thêm, thay thế một nuclêôtit mà lại nói mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit?
Đột biến gen là gì?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleôtit, xảy ra tại một điểm nào đó trên phân tử ADN.
I. Đột biến gen là gì?
Bài 21 - Tiết 23: ĐỘT BIẾN GEN.
* Các dạng đột biến gen:
+ Mất một cặp nuclêôtit.
+ Thêm một cặp nuclêôtit.
+ Thay thế một cặp nuclêôtit.
Bài 21 - Tiết 23: ĐỘT BIẾN GEN.
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleôtit, xảy ra tại một điểm nào đó trên phân tử ADN.
Vậy đột biến gen khác biến dị tổ hợp ở điểm căn bản nào?
Ở biến dị tổ hợp, các gen được sắp xếp lại (tổ hợp lại)

còn bản thân cấu trúc của gen không bị biến đổi.

Còn đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc

gen.
I. Đột biến gen là gì?
Bài 21 - Tiết 23: ĐỘT BIẾN GEN.
Hãy nêu nguyên nhân phát sinh đột biến gen?
+ Bên trong:Quá trình sinh lí, sinh hóa nội bào bị rối loạn.
VD: như sai sót trong quá trình nhân đôi ADN.
Máy bay Mỹ đang rải chất diệt cỏ trong vùng rừng của châu thổ sông Mê kông, 26/07/1969.
Máy bay Mỹ rải chất độc da cam trong chiến tranh ở Việt Nam
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
I. Đột biến gen là gì?
Bài 21 - Tiết 23: ĐỘT BIẾN GEN.
Tác hại của chất độc màu da cam
I. Đột biến gen là gì?
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
Bài 21 - Tiết 23: ĐỘT BIẾN GEN.
- Trong t? nhi�n: D?t bi?n gen ph�t sinh do nh?ng r?i lo?n trong qu� trình t? sao ch�p c?a ADN du?i ?nh hu?ng ph?c t?p c?a mơi tru?ng trong v� ngồi co th?.
Hãy nêu nguyên nhân phát sinh đột biến gen?
- Trong thực nghiệm: Con người đã gây ra các đột biến nhân tạo bằng các tác nhân vật lí, hóa học.
+ Bên trong: quá trình sinh lí, sinh hóa nội bào bị rối loạn.
VD: như sai sót trong quá trình nhân đôi ADN.
+ Bên ngoài: Ảnh hưởng của các tác nhân vật lí, hóa học
VD: như tia phóng xạ, tia tử ngoại, thuốc trừ sâu DDT …
I. Đột biến gen là gì?
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
Bài 21 - Tiết 23: ĐỘT BIẾN GEN.
I. Đột biến gen là gì?
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
Bài 21 - Tiết 23: ĐỘT BIẾN GEN.
- Trong t? nhi�n: D?t bi?n gen ph�t sinh do nh?ng r?i lo?n trong qu� trình t? sao ch�p c?a ADN du?i ?nh hu?ng ph?c t?p c?a mơi tru?ng trong v� ngồi co th?.
- Trong thực nghiệm: Con người đã gây ra các đột biến nhân tạo bằng các tác nhân vật lí, hóa học.
+ Bên trong: quá trình sinh lí, sinh hóa nội bào bị rối loạn.
VD: như sai sót trong quá trình nhân đôi ADN.
+ Bên ngoài: Ảnh hưởng của các tác nhân vật lí, hóa học
VD: như tia phóng xạ, tia tử ngoại, thuốc trừ sâu DDT …
Về nhà em hãy tìm một số ví dụ về đột biến gen phát sinh trong tự nhiên hoặc do con người tạo ra?
I. Đột biến gen là gì?
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
Bài 21 - Tiết 23: ĐỘT BIẾN GEN.
Từ những nguyên nhân trên, chúng ta phải có ý thức như thế nào trong việc bảo vệ môi trường để hạn chế sự phát sinh đột biến gen?
I. Đột biến gen là gì?
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
Bài 21 - Tiết 23: ĐỘT BIẾN GEN.
Vệ sinh môi trường đất, nước….
Sử dụng hợp lý và có biện pháp đề phòng khi sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ và một số chất độc có khả năng gây đột biến gen.
Hạn chế sự gia tăng hoặc ngăn ngừa các hoạt động gây ra ô nhiễm môi trường.
I. Đột biến gen là gì?
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
Bài 21 - Tiết 23: ĐỘT BIẾN GEN.
Vệ sinh môi trường đất, nước….
Sử dụng hợp lý và có biện pháp đề phòng khi sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ và một số chất độc có khả năng gây đột biến gen.
Hạn chế sự gia tăng hoặc ngăn ngừa các hoạt động gây ra ô nhiễm môi trường.
*. Biện pháp hạn chế sự phát sinh đột biến gen:
I. Đột biến gen là gì?
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
III. Vai trò của đột biến gen:
Bài 21 - Tiết 23: ĐỘT BIẾN GEN.
Tại sao ĐBG lại dẫn đến sự biến đổi kiểu hình?
Gen  mARN  prôtêin  tính trạng.
Biến đổi cấu trúc của gen  Biến đổi cấu trúc 1 loại prôtêin  Biến đổi kiểu hình
ĐBG có lợi hay có hại?
Đa số ĐBG không có lợi cho bản thân sinh vật. Tuy nhiên một số trường hợp ĐB có lợi cho con người trong thực tiễn sản xuất và chăn nuôi
Đa số đột biến gen là có hại nhưng cá biệt vẫn có đột biến có lợi. Vì vậy đột biến gen được xem là nguồn nguyên liệu chủ yếu cho quá trình tiến hóa, nguyên liệu quan trọng trong công tác chọn giống.
I. Đột biến gen là gì?
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
III. Vai trò của đột biến gen:
Bài 21 - Tiết 23: ĐỘT BIẾN GEN.
Đa số ĐBG không có lợi cho bản thân sinh vật. Tuy nhiên một số trường hợp ĐB có lợi cho con người trong thực tiễn sản xuất và chăn nuôi.
VD: Cừu chân ngắn, cây Lúa gốc cứng và nhiều bông
Câu 2: Điền từ , cụm từ thích hợp vào chỗ trống:
Đột biến gen liên quan đến một hoặc một số cặp ................., điển hình là dạng: mất,.......................,
...................,một cặp nuclêôtít.
Đột biến gen thường ...................nhưng cũng có khi ..............cho bản thân sinh vật và trong chăn nuôi, trồng trọt và nghiên cứu khoa học
có hại
nucleôtít
thay thế
thêm
có lợi
* CHUẨN BỊ CHO TIẾT SAU:
Tìm hiểu các dạng đột biến nhiễm sắc thể
Nguyên nhân phát sinh - Tính chất (lợi ích, tác hại)
Trân trọng cảm ơn các thầy cô và các em