Bài 21. Đột biến gen

NhiÖt liÖt CHÀO MỪNG c¸c THẦY, CÔ vÒ dù giê m«n sinh häc líp 9a8
GV:Ngu?n Van Th?o
GIẢI Ô CHỮ SINH HỌC
Ô số1:(Gåm 6 ch÷ c¸i) §©y lµ mét trong nh÷ng
nguyªn t¾c cña qu¸ tr×nh tæng hîp ADN
Ô số 2: (Gåm 8 ch÷ c¸i) Hiện tượng con c¸i sinh ra giống
bố mẹ
Ô số 3: (Gåm 9 ch÷ c¸i) Lo¹i ®¬n ph©n cÊu t¹o nªn ADN
Ô số 4: (Gåm 6 ch÷ c¸i) Người đặt nền móng cho di truyền học
Ô số 5: (Gåm 3 ch÷ c¸i) Gen có bản chất là loại axit
nucleic này
Ô số 6:(Gåm 8 ch÷ c¸i) Lo¹i đơn phân tạo nên protein
B
B
D T R U Y Ò N
I
I
N U C L O T I T
E
E
M E D E N
N
A N
D
D
A X I T A M N
N
I
I
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
ổ S U N G
Chương IV:
BIẾN DỊ
Mời các em xem một số hình ảnh về hiện tượng biến dị.
Chị em song sinh
Dưa sinh đôi
Lợn 3 chân
Biến dị là gì?
Biến dị là hiện tượng con sinh ra khác bố mẹ về một số chi tiết.

Biến dị tổ hợp
BD di truyền
Đột biến
Biến dị

BD không di truyền (thường biến)
Đột biến gen
Đột biến NST
Chương iv: biến dị
BàI 21 - tiết 23: đột biến gen
Hãy gắn mạch còn lại cho đoạn mạch đơn cña ph©n tö ADN cã tr×nh tù s¾p xÕp nh­ sau?
I. Đột biến gen là gì?
a
G
X
b
a
c
d
H21.1. Một số dạng đột biến gen
G
X
X
G
A
T
T
A
G
X
T
A
T
A
X
G
T
A
G
X
T
A
d
c
b
4
6
5
- Mất cặp X -G
- Thêm cặp T - A
Thay cặp A -T
bằng cặp G - X
- Mất một cặp nuclêôtic
- Thêm một cặp nuclêôtic
Thay cặp nuclêôtic này
Bằng cặp nuclêôtic khác

Quan sát hình và thảo luận nhóm (3 phút) hoàn thành bảng sau.
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan tới một hoặc một số cặp nuclêôtit, xảy ra tại một điểm nào đó trên ADN
Kể tên một số dạng đột biến gen?
Các dạng đột biến gen: mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit
* Đột biến gen là gì?
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
Nghiên cứu SGK, để xác định những nguyên nhân gây đột biến gen?
Tự nhiên


Nhân tạo:
Môi trường trong cơ thể: rối loạn các quá trình sinh lí, sinh hóa
Môi trường ngoài cơ thể: các yếu tố: ánh sáng, nhiệt độ… tác động
Trong thực nghiệm, người ta dùng các tác nhân vật lí (tia phóng xạ, tia tử ngoại…) hoặc các tác nhân hóa học (Chất độc,…)
Máy bay Mỹ rãi chất độc màu da cam (Dioxin) xuống các cánh rừng Việt Nam
Một số hình ảnh về nguyên nhân phát sinh đột biến do các hoạt động của con người gây ra.
Và hậu quả để lại là................
Và hậu quả để lại là................
Nạn nhân chất độc màu da cam
Nạn nhân chất độc màu da cam
Nạn nhân chất độc màu da cam
Nạn nhân chất độc màu da cam

Dị tật bẩm sinh
Lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật.
Cam không hạt
Lúa thơm năng suất cao
Do tia phóng xạ
Rút ra kết luận nguyên nhân phát sinh
đột biến gen?
-Tự nhiên: Do những rối loạn trong quá trình tự sao chép của phân tử ADN dưới ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể.
-Thực nghiệm: Do tác nhân vật lí (tia phóng xạ, tia tử ngoại..), tác nhân hoá học (chất điôxin..)
III. Vai trò của đột biến gen:
ĐBG làm mất khả năng tổng hợp diệp lục ở cây mạ ( màu trắng)
Lợn có đầu và chân sau dị dạng
ĐBG ở lúa (b)làm cây cứng và nhiều bông hơn ở giống gốc (a)
Đột biến có hại
Đột biến có hại
Đột biến có lợi
Lợn có đầu dị dạng
Đột biến có hại
Quan sát các hình dưới đây và cho biết đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người
Lúa có khả năng chịu hạn cho năng suất cao
Tay bị dị dạng
Đột biến có hại
Đột biến có hại
Đột biến có hại
Đột biến có lợi
Quan sát các hình dưới đây và cho biết đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người
Bệnh bạch tạng
Ảnh chụp bệnh nhân bạch tạng
Mắt của bệnh nhân bạch tạng
Đột biến gen có lợi hay có hại? Tại sao?
Đa số đột biến gen có hại cho bản thân sinh vật. Tuy nhiên một số ít có lợi cho con người trong thực tiễn sản xuất (trồng trọt, chăn nuôi)
Gen  mARN  prôtêin  tính trạng.
Biến đổi cấu trúc của gen  Biến đổi cấu trúc 1 loại prôtêin  Biến đổi kiểu hình
III Vai trò của đột biến gen:
-Đa số đột biến gen có hại cho bản thân sinh vật. Tuy nhiên một số ít có lợi cho con người trong thực tiễn sản xuất (trồng trọt, chăn nuôi)
2
3
4
5
6
1
Đột biến gen là những biến đổi trong .....của gen. Đột biến gen xảy ra do ảnh hưởng phức tạp của.......trong và ngoài cơ thể tới phân tử AND, xuất hiện trong điều kiện.....hoặc do.....gây ra. Đột biến gen thường liên quan đến một cặp nuclêôtít, điển hình là các dạng...,..,.....một cặp nuclêôtít.
Đột biến gen thường có hại nhưng cũng có khi có lợi.
Câu 1: Chän tõ hoÆc côm tõ thÝch hîp sau ®©y ®iÒn vµo chç trèng: cÊu tróc; m«i tr­êng; mÊt; thay thÕ; thªm; kiÓu h×nh; con ng­êi; tù nhiªn.
cấu trúc
môi trường
tự nhiên
con người
mất
thêm
thay thế
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)
Ghi nhớ
2
3
4
5
6
1
A
B
C
D
Các rối loạn sinh lý, sinh hóa của tế bào
Cả A, B và C đúng
Câc tâc nhđn v?t l� trong ngo?i c?nh (tia ph�ng x?, tia t? ngo?i, s?c nhi?t)
Các tác nhân hóa học trong ngoại cảnh như các hóa chất độc hại :điôxin...
Câu 2: Nguyªn nhân gây ra đột biến gen là: (chän ph­¬ng ¸n ®óng nhÊt)
2
3
4
5
6
1
Luôn có hại cho bản thân sinh vật.
A
B
C
D
Cả B và C
Một số đột biến gen lại có lợi
Thường có hại cho bản thân sinh vật
Câu 3: Vai trò của đột biến gen là:( chän ph­¬ng ¸n ®óng nhÊt)
2
3
4
5
6
1
Đặc điểm cấu trúc của gen.
A
B
C
D
Cả A và B
Các điều kiện sống khắc nghiệt
Tác nhân ngoại cảnh hay rối loạn quá trình trao đổi chất
Câu 4: §ét biÕn gen phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo ? (chän ph­¬ng ¸n ®óng nhÊt)
2
3
4
5
6
1
A
B
D
C
Khi kiểu gen ở thể đồng hợp lặn và trong điều kiện môi trường thích hợp
Cả A, B và C
Khi kiểu gen ở thể đồng hợp trội và trong điều kiện môi trường thích hợp
Khi kiểu gen ở thể dị hợp và trong điều kiện môi trường thích hợp
Câu 5: §ét biÕn gen biÓu hiÖn ra kiÓu h×nh khi nµo? ( chän ph­¬ng ¸n ®óng)
2
3
4
5
6
1
A
D
C
B
Thay thế cặp nuclêôtit này bằng cặp nuclêôtit khác
Đảo cặp nuclêôtit này bằng cặp nuclêôtit khác
Mất một cặp nuclêôtit
Thêm một cặp nuclêôtit
Câu 6: Mét gen cã : A = 600 nuclª«tit, G = 900 nuclª«tit. NÕu khi ®ét biÕn , gen ®ét biÕn cã: A = 601nuclª«tit, G = 900 nuclª«tit.§©y lµ d¹ng ®ét biÕn nµo ? ( chän ph­¬ng ¸n ®óng)
2
3
4
5
6
1
* CHUẨN BỊ CHO TIẾT SAU:
ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST
- Tìm hiểu các dạng đột biến nhiễm sắc thể - Nguyên nhân phát sinh - Tính chất (lợi ích, tác hại)
BÀI TẬP VỀ NHÀ:
Học bài - Trả lời các câu hỏi trong SGK
XIN CHÂN THÀNH CÁM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM!
2
3
Đúng
*
4
5
6
2
3
chưa chính xác
4
5
6