Bài 21. Đột biến gen

quý thầy giáo, cô giáo về dự giờ thăm lớp !
Xin trân trọng chào mừng
Môn Sinh Học Lớp 9
Tiết 23. Bài 21 : D?T BI?N GEN
Chúc các thầy cô giáo mạnh khỏe
Chúc các em chăm ngoan học giỏi!
Giáo viên: Phạm Thị Anh Minh
Đơn vị: trường THCS Việt Tiến - Vĩnh Bảo - Hải Phòng
Rắn 2 đầu
Cừu 6 chân
Nai 6 chân
Vịt 3 chân
Bi?n d?
Biến dị di truyền
Biến dị không di truyền
Đột biến
Đột biến nhiễm sắc thể
Thường biến
Gen mẹ
Gen con
Gen con
G
X
b
a
c
d
H21.1. Một số dạng đột biến gen
G
X
H21.1. Một số dạng đột biến gen
a
d
b
c
4
Mất cặp
G - X
Mất 1 cặp
Nuclêôtít
6
5
(1)….
(2)….
(3)…
(4)…
Thêm cặp
T - A
Thay cặp
A -T
bằng cặp
G - X
- Thêm một cặp nuclêôtit
Thay cặp nuclêôtit này
Bằng cặp nuclêôtit khác
Đọc thông tin SGK và quan sát hình - Thảo luận nhóm 2’ hoàn thành nội dung phiếu học tập thay cho các số 1,2,3…
4
6
- Mất cặp X -G
- Thêm cặp T - A
Thay cặp A -T
bằng cặp G - X
- Mất một cặp nuclêôtit
- Thêm một cặp nuclêôtit
Thay cặp nuclêôtit này
bằng cặp nuclêôtit khác

Công ty Vedan gây ô nhiễm sông Thị Vải
Nhà máy hạt nhân bị rò rỉ chất phóng xạ
Thử vũ khí hạt nhân
Sử dụng thuốc trừ sâu
Rác thải
Máy bay Mỹ rải chất độc da cam
Vì sao các tác nhân nói trên tác động vào ADN lại gây ra được đột biến gen?
Các tác nhân này gây rối loạn quá trình tự nhân đôi của AND sai đi so với nguyên mẫu, gây ra đột biến gen.
Gen
mARN
Prôtêin
Biến đổi
trong
cấu trúc gen
Biến đổi
mARN
Biến đổi
Prôtêin
tương ứng
Biến đổi
Kiểu hỡnh
Tính trạng
Nhìn vào sơ đồ
cho biết gen cấu trúc bị biến đổi dẫn tới hậu quả gì ?
ĐBG làm mất khả năng tổng hợp diệp lục ở cây mạ ( màu trắng)
Lợn có đầu và chân sau dị dạng

Câm , điếc bẩm sinh
Bé bốn chân
Tại sao đột biến gen biểu hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật ?
Quan sát tranh và nghiên cứu thông tin mục III SGK
Đột biến có hại
Đột biến có hại
Đột biến có hại
Đột biến có hại
H21.4. Đột biến gen ở cây lúa(b)làm cây cứng và nhiều bông hơn ở giống gốc (a)
Cam không hạt
Hoa hồng xanh
Đột biến có lợi
Đột biến có lợi
Đột biến có lợi
Đột biến có hại
Đột biến có hại
Đột biến có hại
Đột biến gen là những (1).......................trong cấu trúc của gen.Đột biến gen xảy ra do ảnh hưởng phức tạp của (2)…………………..trong và ngoài cơ thể tới phân tử AND, xuất hiện trong điều kiện tự nhiên hoặc do con người gây ra. Đột biến gen thường liên quan đến(3) .................nuclêôtít, điển hình là các dạng: mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtít
Đột biến gen thường(4)……………., nhưng cũng có khi có lợi
Câu 1: Điền từ thích hợp và chỗ chấm
biến đổi
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
có hại
Môi trường
một cặp
Đột biến gen
Nguyên nhân phát
sinh đột biến gen

Đột biến gen
là gì?
Khái niêm
Các dạng
đột biến
Vai trò của
đột biến gen
Lợi ích
Tác hại
Tự nhiên
Thực nghiệm
Rối loạn quá trình
tự sao của ADN
Tác nhân vật lý và
tác nhân hóa học
cc
1. Đột biến gen là hiện tượng:
A. Thay đổi cấu trúc của các nuclêôtít trong phân tử ARN
B. Thay đổi số lượng axít amin trong gen
C. Thay đổi khối lượng, kích thước của ADN
D. Thay đổi cấu trúc gen liên quan đến 1 số cặp nuclêôtít.
2. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen là do:
A. Do di truyền
B. Do tác nhân hóa học
C. Do rối loạn trình tự sao chép của AND dưới ảnh hưởng của môi
trường trong và ngoài cơ thể.
D. Do tác nhân vật lí kết hợp với khí hậu
3. Vai trò của đột biến gen là?
A. Luôn có hại cho bản thân sinh vật.
B.Thường có hại cho bản thân sinh vật
C.Một số đột biến gen hại và có lợi
D.Cả B và C

Bài tập: chọ phương án đúng nhất cho mỗi câu sau
D
C
D
Các chất đồng vị phóng xạ tạo ra từ các vụ nổ trong vũ trụ hoặc do thử vũ khí hạt nhân được tích luỹ trong khí quyển và thường xuyên rơi xuống trái đất gây mưa phóng xạ một số chất đồng vị phóng xạ có trong lòng đất và vật dụng quanh ta thường xuyên phân rã , liên tục xâm nhập vào cơ thể động vật , thực vật rồi qua rau, sữa, thịt đi vào cơ thể người . Các chất phóng xạ được tích luỹ trong mô xương , m ô máu, tuyến sinh dục …và hàm lượng tăng dần qua th ời gian gây ung thư máu và các khối u đột biến
Sự phát triển nhanh của một số ngành công nghiệp , đặc biệt là công nghiệp hoá học đã tao ra nhiều loại hoá chất mới , nhiều hoá chất có hoạt tính gây đột biến gấp hàng chục hàng trăm lần chất phóng x ạ .
Các hoá chất này đi vào cơ thể người qua không khí , nước uống, thực phẩm ….
Các thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu đã làm tăng rõ rệt tần số đột biến ở
người sử dụng . Các chất hoá học mà Mỹ đã rải xuống Miền Nam gây hậu quả di truyền lâu dài . Việc sử dụng thuốc trừ sâu không đúng quy cách và các loại thuốc đã cấm sử dụng gây hậu quả xấu đối với môi
trư ờng
Vì vậy cần đấu tranh chống vũ khí hạt nhân và vũ khí hoá học , chống ô nhiễm môi trường để bảo vệ con người trong hiện tại và tương lai
Từ đoạn thông tin trên cùng với những nguyên nhân, tác hại của đột biến gen có hại, chúng ta phải có ý thức như thế nào trong việc bảo vệ môi trường để hạn chế sự phát sinh đột biến gen có hại ?
Vệ sinh môi trường đất, nước….
Sử dụng hợp lý và có biện pháp đề phòng khi sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ và một số chất độc có khả năng gây đột biến gen.
Hạn chế sự gia tăng hoặc ngăn ngừa các hoạt động gây ra ô nhiễm môi trường.
Là học sinh , các em sẽ làm gì để hạn chế sự phát sinh đột biến gen có hại ?
Vận động mọi người có ý thức tốt trong việc bảo vệ môi trường .
Tham gia tốt các phong trào bảo vệ môi trường .
Cùng cộng đồng ủng hộ các phong trào chống sản xuất và sử dụng vũ khí hạt nhân . . .
DẶN DÒ:
Học bài và làm bài tập
Xem lại kiến thức Nhiễm sắc thể
Đọc trước bài mới
Sưu tầm các tư liệu tranh ảnh về đột biến