Bài 21. Đột biến gen

Quan sát tranh, đọc thông tin SGK thảo luận nhóm và hoàn thành bảng sau:
G
X
b
a
c
d
H21.1. Một số dạng đột biến gen
Cấu trúc của đoạn gen ở hình b, c, d khác với cấu trúc của đoạn gen gốc ở hình a như thế nào?
Hãy đặt tên cho những loại biến đổi đó?
5
4
6
5
Mất một cặp
Nucleotit
X - G
Thêm một cặp
Nucleotit
T - A
Thay thế cặp Nucleotit A - T
bằng cặp X - G
Mất một cặp
Nucleotit
Thêm một cặp
Nucleotit
Thay thế cặp Nucleotit này
bằng cặp khác
Đúng 8h15 phút sáng ngày 6/8/1945, quả bom nguyên tử phát nổ ở độ cao 580 m trên bầu trời Hiroshima, tạo nên một khối cầu lửa khổng lồ và phát tán khắp bề mặt thành phố sức nóng 4.000 độ C. Bức xạ và sóng nén áp suất cao lan tỏa khắp bốn phương tám hướng, thiêu rụi hàng chục ngàn người và gia súc, làm tan chảy tất cả các tòa nhà và xe cộ. Trong nháy mắt, thành phố 400 năm tuổi tan thành tro bụi.
Họ và con cháu bị xã hội phân biệt đối xử thậm tệ, do mắc bệnh phóng xạ, di truyền từ đời cha sang đời con.
Chiếc máy bay số hiệu UH-1D từ Đại đội không quân 336 đang rải chất diệt cỏ trong vùng rừng của châu thổ sông Mê Kông, 26/07/1969.
Máy bay Mỹ rải chất độc màu da cam (Dioxin) xuống các cánh rừng Việt Nam
H?u qu? cu? ch?t d?c mău da cam
Mây bay M? r?i ch?t d?c mău da cam
Gen  mARN  prôtêin  tính trạng.
Biến đổi cấu trúc của gen  Biến đổi cấu trúc 1 loại prôtêin  Biến đổi kiểu hình
Tại sao đột biến gen thường có hại cho sinh vật?

Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật vì chúng phá vỡ sự thống nhất hài hoà trong kiểu gen đã qua chọn lọc tự nhiên và duy trì lâu đời trong điều kiện tự nhiên, gây ra những rối loạn trong quá trình tổng hợp Protein.
Bệnh bạch tạng
Lợn con có đầu và chân dị dạng
Bệnh hồng cầu lưỡi liềm ở người
Lúa có nhiều bông, chịu hạn tốt
Đột biến thân lùn ở lúa
- Khang dân đột biến
+ Là giống lúa cứng cây, chống đổ, kháng sâu bệnh tốt.
+ Năng suất cao.
- Jasmine thơm  - Nông trường Cờ Đỏ (Cần Thơ) nhân giống : Năng suất cao, tiềm năng đạt 10 tấn/ha.
Nhân giống thành công giống lúa thơm Basmati
(24/07/2006)
PGS.TS Lê Xuân Thám - Phó Giám đốc Trung tâm Hạt nhân TP.HCM (Viện Năng lượng Nguyên tử VN) vừa cho biết kết quả nhân giống thành công giống lúa thơm đột biến Basmati ở Sóc Trăng.
Braxin phát triển các giống mía biến đổi gen chống chịu sâu bệnh (31/05/2007-04:43:00 PM) Tin Khoa học & Công nghệ         
Back  In(ICARD-31/5/2007): Công ty Votorantim New Business của Braxin và tập đoàn công nghệ sinh học Monsanta của Mỹ sẽ cùng nhau phát triển các giống mía biến đổi gen mới.
3/27/2006 2:36:18 PM Gen đột biến gây chàm bội nhiễm và hen suyễn  Các nhà khoa học cho biết phát hiện về gen đột biến gây bệnh chàm bội nhiễm (eczema) và bệnh hen suyễn là một bước khám phá đáng kể. Một nhóm các nhà nghiên cứu quốc tế, đứng đầu là các chuyên gia trường Đại học Dundee, đã phát hiện thấy gen có chức năng sản xuất ra một loại protein khiến cho da không thấm nước và tránh nhiễm trùng.  Theo nghiên cứu của các nhà khoa học Ailen, khoảng 2 phần ba số trẻ em bị chàm bội nhiễm phát hiện có khuyết tật gen
Virus H5N1 đang biến đổi nhanh chóng.Các mẫu virus H5N1 lấy từ người và gia cầm ở Việt Nam trong bộ gen di truyền của bạn thường giống mọi người đến 49,99%. Nhưng có một vài đột biến mà bạn có thể sẽ nạn nhân của chúng. Và những đột biến gen thường rất đáng ngại.

Theo các nhà khoa học Mỹ và Nhật, đột biến ở gen đóng vai trò quan trọng trong chức năng của một enzym não chủ chốt có thể khiến con người dễ bị bệnh tâm thần ...

Các nhà khoa học đã khám phá một đột biến gen gây ra một khiếm khuyết thường thấy ở trẻ mới sinh và góp phần gây bệnh tim khi trẻ lớn lên.

Đột biến là nhữnh biến đổi trong………… của gen. Đột biến xảy ra do ảnh hưởng phức tạp của …………… trong và ngoài cơ thể tới phân tử ADN, xuất hiện trong điều kiện ………… hoặc do ….……….. gây ra. Đột biến thường liên quan đến một cặp nuclêôtit, điển hình là các dạng .….., ……., ………. một cặp nuclêôtit.
Đột biến gen thường có hại nhưng cũng có khi có lợi.
Chọn từ hoặc cụm từ thích hợp sau điền vào chỗ trống cho phù hợp: cấu trúc, mất, thay thế, thêm, kiểu hình, môi trường, con người, tự nhiên.
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)
cấu trúc
môi trường
tự nhiên
con người
thêm
mất
thay thế
BÀI TẬP TRẮC NGIỆM
CÂU 1: Đột biến gen là gì?
CÂU 2:
Các dạng đột biến gen
CÂU 3:
Đột biến gen phát sinh
phụ thuộc vào yếu
tố nào?
CÂU 4:
Nguyên nhân phát sinh
đột biến gen
CÂU 5:
Cơ chế phát sinh
đột biến gen
Câu 1: Đột biến gen là gì?
A
B
c
D
Cả A, B, C đúng
Biến dị xảy ra trên một hoặc một số điểm nào đó của phân tử ADN
Loại biến dị di truyền được
Những biến đổi trong cấu trúc của gen
Câu 2:
Đột biến gen bao gồm các dạng:
A
B
C
D
Mất, thêm, đảo cặp nucleotit
Lặp,chuyển, thêm cặp nucleotit
Mất, thêm, thay cặp nucleotit
Lặp,chuyển, thêm cặp nucleotit
Câu 3: Đột biến gen phát sinh phụ thuộc vào yếu tố nào?
A
B
C
D
Các tác nhân gây đột biến
Cường độ của tác nhân gây đột biến
Đặc điểm của cấu trúc gen
Tất cả các yếu tố trên
Câu 4:Yếu tố nào sau đây là nguyên nhân phát sinh đột biến gen?
A
B
C
D
Các loại hoá chất
Sự thay đổi đột ngột của môi trường
Các yếu tố phóng xạ, bức xạ
Cả A, B, C đúng
Câu 5:Cơ chế phát sinh đột biến gen:
A
B
C
B
ADN bị đứt
Gen rối loạn tự nhân đôi
Đoạn ADN đứt gắn vào các vị trí khác nhau
Cả A, B, C đúng
Dặn dò:
Trả lời câu hỏi 2, 3 SGK
Chuẩn bị bài:
Tìm hiểu các dạng đột biến nhiễm sắc thể
- Nguyên nhân phát sinh
- Tính chất (lợi ích, tác hại)