Bài 21. Đột biến gen

* TRƯỜNG THCS-BÙI THỊ XUÂN *
Sinh học 9
Tiết 24 : D?T BI?N GEN
GV: Ngô Thị Kim Loan .




Bi?n d? di truy?n
Biến dị không di truyền
( thường biến)
Biến dị
BIẾN DỊ
Chương IV:



BI?N D? DI TRUY?N
BIẾN DỊ KHÔNG DI TRUYỀN
Bi?n d? di truy?n
Biến dị không di truyền
( thường biến)
Biến dị tổ hợp
Biến dị đột biến
D?t bi?n NST
Đột biến gen
Đột biến cấu trúc NST
Đột biến số lượng NST
Biến dị
BIẾN DỊ
Chương IV:
BIẾN DỊ
Chương IV:
Hãy gắn mạch còn lại cho đoạn mạch đơn sau?
Đoạn gen (a) có tổng bao nhiêu cặp nuclêôtit?
a
Trình tự của các cặp nuclêôtit?
TI?T 24. Đột biến gen
I. Đột biến gen là gì?
G
X
b
a
c
d
Các dạng đột biến gen
G
X
b
a
c
d
Các dạng đột biến gen
G
X
X
G
A
T
T
A
G
X
T
A
T
A
X
G
T
A
G
X
T
A
d
c
b
4
6
5
- Mất cặp X - G
- Thêm cặp T - A
Thay cặp A - T
bằng cặp G - X
- Mất một cặp nuclêôtit
- Thêm một cặp nuclêôtit
Thay cặp nuclêôtit này
bằng cặp nuclêôtit khác
Quan sát hình và hoàn thành nội dung bảng sau :



TI?T 24. Đột biến gen
I. Đột biến gen là gì?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen thường liên quan đến một cặp nu (đột biến điểm) hoặc một số cặp nu


- Có 3 dạng : Mất, thêm và thay thế 1 cặp Nuclêotic
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:

Nguyên nhân gây ra đột biến gen? Cho ví dụ?

I. Đột biến gen là gì?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen thường liên quan đến một cặp nuclêotic ( đột biến điểm) hoặc một số cặp nuclêotic
- Có 3 dạng : Mất, thêm và thay thế 1 cặp Nuclêotic
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
TI?T 24. Đột biến gen
- Tự nhiên: Do rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể
- Thực nghiệm: Con người gây ra các đột biến bằng tác nhân vật lí, hóa học
Máy bay Mỹ rải chất độc màu da cam (Dioxin) xuống các cánh rừng VN
Một số hình ảnh do các hoạt động của con người gây ra.
TI?T 24. Đột biến gen
hậu quả để lại là................
Nhà máy hạt nhân
Thử vũ khí hạt nhân
Rác thải
Cháy rừng
TI?T 24. Đột biến gen
Quan sát các hình dưới đây và cho biết đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người?
Có lợi
Có hại
Có hại
H21.4. Đột biến gen ở cây lúa(b)làm cây cứng và nhiều bông hơn ở giống gốc (a)
H21.2. Đột biến gen làm mất khả năng tổng hợp diệp lục của cây mạ (màu trắng)
H21.3. Lợn con có đầu và chân sau dị dạng
I. Đột biến gen là gì?
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
TI?T 24. Đột biến gen

III. Vai trò của đột biến gen:


I. Đột biến gen là gì?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen,thường liên quan đến một hoặc một số cặp Nucleotic.
- Có 3 dạng: Mất, thêm và thay thế 1 cặp Nucleotic
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
- Các yếu tố bên trong và bên ngoài cơ thể tác động làm rối loạn quá trình tự sao chép của phân tử ADN gây ra đột biến gen
III. Vai trò của đột biến gen:
- Đa số đột biến gen có hại cho bản thân sinh vật. Tuy nhiên một số ít có lợi cho con người trong thực tiễn sản xuất (trồng trọt, chăn nuôi)
TI?T 24. Đột biến gen
Gen
mARN
Prôtêin
Biến đổi
trong
cấu trúc gen
Biến đổi
mARN
Biến đổi
Prôtêin
tương ứng
Biến đổi
Kiểu hình
Tính trạng
Tại sao đột biến gen lại gây ra biến đổi kiểu hình?
I. Đột biến gen là gì?
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
TI?T 24. Đột biến gen
III. Vai trò của đột biến gen:
TI?T 24. Đột biến gen
(Cây màu trắng)
I. Đột biến gen là gì?
III. Vai trò của đột biến gen:
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
TI?T 24. Đột biến gen
I. Đột biến gen là gì?
TI?T 24. Đột biến gen
III. Vai trò của đột biến gen:
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
I. Đột biến gen là gì?
TI?T 24. Đột biến gen

TI?T 24. Đột biến gen
(Vịt ba chân)
TI?T 24. Đột biến gen
John Tacket, 15 tuổi, trông như một ông già 65

Bệnh bạch tạng
Câm , điếc bẩm sinh
TI?T 24. Đột biến gen
Hồng cầu lưỡi liềm
TI?T 24. Đột biến gen
2
3
4
5
6
1
Đột biến gen là những biến đổi trong .....của gen. Đột biến gen xảy ra do ảnh hưởng phức tạp của.......trong và ngoài cơ thể tới phân tử AND, xuất hiện trong điều kiện.....hoặc do.....gây ra. Đột biến gen thường liên quan đến một cặp nuclêôtít, điển hình là các dạng...,..,.....một cặp nuclêôtít.
Đột biến gen thường có hại nhưng cũng có khi có lợi.
Câu 1: Chän tõ hoÆc côm tõ thÝch hîp sau ®©y ®iÒn vµo chç trèng: cÊu tróc; m«i tr­êng; mÊt; thay thÕ; thªm; kiÓu h×nh; con ng­êi; tù nhiªn.
cấu trúc
môi trường
tự nhiên
con người
mất
thêm
thay thế
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)
2
3
4
5
6
1
A
B
C
D
Các rối loạn sinh lý, sinh hóa của tế bào
Cả A, B và C đúng
Câc tâc nhđn v?t l� trong ngo?i c?nh (tia ph�ng x?, tia t? ngo?i, s?c nhi?t)
Các tác nhân hóa học trong ngoại cảnh như các hóa chất độc hại :điôxin...
Câu 2: Nguyªn nhân gây ra đột biến gen là: (chän ph­¬ng ¸n ®óng nhÊt)
2
3
4
5
6
1
Luôn có hại cho bản thân sinh vật.
A
B
C
D
Cả B và C
Một số đột biến gen lại có lợi
Thường có hại cho bản thân sinh vật
Câu 3: Vai trò của đột biến gen là:( chän ph­¬ng ¸n ®óng nhÊt)
2
3
4
5
6
1
Đặc điểm cấu trúc của gen.
A
B
C
D
Cả A và B
Các điều kiện sống khắc nghiệt
Tác nhân ngoại cảnh hay rối loạn quá trình trao đổi chất
Câu 4: §ét biÕn gen phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo ? (chän ph­¬ng ¸n ®óng nhÊt)
2
3
4
5
6
1
A
B
D
C
Khi kiểu gen ở thể đồng hợp lặn và trong điều kiện môi trường thích hợp
Cả A, B và C
Khi kiểu gen ở thể đồng hợp trội và trong điều kiện môi trường thích hợp
Khi kiểu gen ở thể dị hợp và trong điều kiện môi trường thích hợp
Câu 5: §ét biÕn gen biÓu hiÖn ra kiÓu h×nh khi nµo? ( chän ph­¬ng ¸n ®óng)
2
3
4
5
6
1
A
D
C
B
Thay thế cặp nuclêôtit này bằng cặp nuclêôtit khác
Đảo cặp nuclêôtit này bằng cặp nuclêôtit khác
Mất một cặp nuclêôtit
Thêm một cặp nuclêôtit
Câu 6: Mét gen cã : A = 600 nuclª«tit, G = 900 nuclª«tit. NÕu khi ®ét biÕn , gen ®ét biÕn cã: A = 601nuclª«tit, G = 900 nuclª«tit.§©y lµ d¹ng ®ét biÕn nµo ? ( chän ph­¬ng ¸n ®óng)
2
3
4
5
6
1
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen. Đột biến gen xảy ra do ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngòai cơ thể tới phân tử ADN, xuất hiện trong điều kiện tự nhiên và do con người gây ra. Đột biến gen thường liên quan đến một cặp nuclêotit, điển hình là các dạng: mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit.
- Đột biến gen thường có hại nhưng cũng có khi có lợi.
2. Bài sắp học
ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST
- Tìm hiểu các dạng đột biến nhiễm sắc thể - Nguyên nhân phát sinh - Tính chất (lợi ích, tác hại)
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:
1. Bài vừa học
Học bài - Trả lời các câu hỏi trong SGK
2
3
Đúng
*
4
5
6
2
3
chưa chính xác
4
5
6
Tìm thấy gene gây bệnh lão hóa ở trẻ nhỏ
Các nhà khoa học Mỹ tuyên bố :
18 trong số 20 bệnh nhân già trước tuổi đều bị đột biến ở gene lamin A, thuộc nhiễm sắc thể 1. Tại đó, trật tự của hai đơn vị ADN cơ bản là guanine và adenine bị đổi chỗ cho nhau.
(theo AFP, 17/4/2003)
John Tacket, 15 tuổi, trông như một ông già 65
Chương V: DI TRUYỀN HỌC Ở NGƯỜI
Tiết 22: DI TRUYỀN Y HỌC
Chương V: DI TRUYỀN HỌC Ở NGƯỜI
Tiết 22: DI TRUYỀN Y HỌC
Một số bệnh di truyền phân tử