Bài 21. Đột biến gen

Nhiệt liệt chào mừng
các thầy, cô về tham dự tiết học
Ngu?i th?c hi?n : Ho�ng Xuõn Th?o
Trường THCS Thụy Duyên
sinh học lớp 9
Bài 21 đột biến gen
CHƯƠNG IV: BIẾN DỊ
BIẾN DỊ
BIẾN DỊ DI TRUYỀN
BIẾN DỊ KHÔNG DI TRUYỀN
BIẾN DỊ TỔ HỢP
BIẾN DỊ ĐỘT BIẾN
THƯỜNG BIẾN
ĐỘT BIẾN GEN
ĐỘT BIẾN NST
ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC
ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG
BÀI 21: ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
Quan sát hình 21.1 SGK và mô hình trên bảng trả lời câu hỏi sau
Hoạt động nhóm
1. ? Đoạn ADN kí hiệu là a có mấy cặp nuclêôtit
? Trình tự các cặp nuclêôtit như thế nào ?
Đáp án
Có đoạn ADN (a) có 5 cặp nuclêôtit
Trình tự các cặp nuclêôtit
1 2 3 4 5
…. - T – G – A – T – X -….
…..- A – X – T– A – G - …..
Hoạt động nhóm
2. So sánh đoạn ADN hình b, c, d so với đoạn ADN ở hình a ban đầu
? Số lượng cặp nuclêôtit
? Trình tự các cặp nuclêotit
? Đặt tên dạng biến đổi đó
Bảng tổng hợp đoạn bị biến đổi
4
6
5
Mất cặp X – G
Thay cặp A-T bằng cặp G – X
Thêm cặp T – A
Mất 1 cặp nu
Thay cặp nu bằng cặp nu khác
Thêm 1 cặp nu
BÀI 21: ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
Đoạn gen hình b, c, d bị biến đổi so với đoạn gen ADN hình a gọi là đột biến gen
? Đột biến gen là gì, gồm có những dạng đột biến nào ?
Đáp án
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen là biến dị di truyền được cho cơ thể sinh vật
- Các dạng đột biến gen gồm mất, thêm, thay thế cặp nuclêôtit xảy ra tại một điểm của phân tử ADN còn gọi là đột biến điểm
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen là biến dị di truyền được cho cơ thể sinh vật
- Các dạng đột biến gen gồm mất, thêm, thay thế cặp nuclêôtit xảy ra tại một điểm của phân tử ADN còn gọi là đột biến điểm
Tại sao không nói mất, thêm, thay một nuclêôtit mà lại nói mất, thêm, thay một cặp nuclêôtit vì ADN có cấu trúc hai mạch bổ sung nó xảy ra trên cả hai mạch
BÀI 21: ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
? Nêu nguyên nhân phát sinh đột biến gen?
Do ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên tác động đến môi trường bên trong sinh vật dẫn đến rối loạn tự sao chép phân tử ADN
Trong thực nghiệm ( phòng thí nghiệm) đã gây ra các loại đột biến nhân tạo bằng các tác nhân vật lý và hóa học
Giải thích
+ Do ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể tác động tới phân tử ADN dẫn tới rối loạn trong quá trình tự sao chép của phân tử ADN và gây ra hiện tượng đột biến gen
+ Người ta đã sử dụng chất acridin là chất dẫn xuất để gây ra đột biến gen thêm hoặc mất cặp nuclêôtit của phân tử ADN còn gọi là phương pháp đột biến dịch khung tại một điểm
+ Tại sao môi trường sống ô nhiễm lại xuất hiện những bệnh lý nguy hiểm ( ung thư), chất da cam diệt cỏ chứa dioxin do chiến tranh để lại hậu quả của những đứa con được sinh ra như thế nào
Đáp án :
Do môi trường bên ngoài tác động đến môi trường bên trong cơ thể, dẫn đến rối loạn trong quá trình sao chép của ADN
Do con người gây đột biến nhân bằng cách do các tác nhân vật lí và hóa học
BÀI 21: ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
III. Vai trò của đột biến gen
1. Tính chất biểu hiện của đột biến gen
Gen ( ADN) m ARN protein tính trạng
? Cấu trúc của Gen bị biến đổi sẽ dẫn tới điều gì ?
Đáp án : ADN bị biến đổi dẫn đến m ARN cũng biến đổi và protein tương ứng cũng biến đổi dẫn tới biến đổi đột ngột hoặc gián đoạn của một vài tính trạng trên cá thể bằng kiểu hình ra bên ngoài
Hoạt động nhóm
Quan sát hình 21.2, 21.3, 21.4 trả lời câu hỏi
? Đột biến nào có lợi
? Đột biến nào có hại
Đáp án
Đột biến có lợi (hình 21.4) cây lúa cứng và nhiều bông
Đột biến có hại lá mạ trắng làm cho cây không quang hợp dẫn đến chết ( hình 21.2), chân sau bị dính của lợn ( hình 21.3) làm cho con lợn không di chuyển và chết ngay sau khi sinh ra
Đột biến
Biến đổi
Rối loạn
Biến đổi
? Tại sao đột biến gen gây ra biến đổi kiểu hình ?
Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình có hại cho bản thân sinh vật gây rối loạn trong quá trình tổng hợp protein
BÀI 21: ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
III. Vai trò của đột biến gen
Tính chất biểu hiện của đột biến gen
2. Vai trò của đột biến gen
Nêu vai trò của đột biến Gen ?
Đột biến Gen đa số là có hại cho bản thân sinh vật , đôi khi đột biến có lợi cho con người
VD: lúa cứng cây và có nhiều bông
Con người phát huy đột biến có lợi và loại bỏ những đột biến không cần thiết điều này có ý nghĩa quan trong trong sản xuất nông nghiệp đạt hiệu quả cao cải thiện đời sống con người.
BÀI 21: ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
III. Vai trò của đột biến gen
Tính chất biểu hiện của đột biến gen
2. Vai trò của đột biến gen
Bài tập
1. Chọn câu trả lời đúng nhất
Dạng đột biến gen nào có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng trong kiểu hình
Mất một cặp nuclêôtit
b. Thêm một cặp nuclêôtit
c. Thay thế một cặp nucleôtit
2. Điền vào chỗ trống sau cho hợp lý với các cụm từ sau
a. Quá trình tự nhân đôi của ADN
b. Quá trình tổng hợp ARN

d. Có lợi,

f. Trung tính
Đột biến gen gây rối loạn…(1)… nên đa số đột biến gen thường …. (2)…
Đáp án
Câu 1 : Ý d
Câu 2: (1) c
d. cả a, b,và c
c. Quá trình sinh tổng hợp protein
(2) e
e. Có hại,
NỘI DUNG CẦN GHI NHỚ
Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen đột biến gen xảy ra do ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể tới phân tử ADN xuất hiện trong điều kiện tự nhiên hoặc do con người gây ra đột biến gen thường liên quan đến một cặp nuiclêôtit điển hình là các dạng mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit. Đột biến gen thường có hại nhưng cũng có khi có lợi .
BÀI TẬP VỀ NHÀ
Học bài theo SGK và vở ghi
Làm các bài tập 1, 2, 3 SGK,
Ngu?i th?c hi?n : Ho�ng Xuõn Th?o
Ch�o m?ng ng�y nh� giỏo Vi?t Nam 20 thỏng 11 nam 2007
Bài học kết thúc
Xin kính chúc sức khỏe các thầy cô cùng các em học sinh