Bài 21. Đột biến gen

Trường THCS TRẦN PHÚ
Gv : ĐÀO THỊ NHUNG
Ô số1:(Gåm 6 ch÷ c¸i) §©y lµ mét trong nh÷ng
nguyªn t¾c cña qu¸ tr×nh tæng hîp ADN
Ô số 2: (Gåm 8 ch÷ c¸i) Hiện tượng con c¸i sinh ra giống
bố mẹ
Ô số 3: (Gåm 9 ch÷ c¸i) Lo¹i ®¬n ph©n cÊu t¹o nªn ADN
Ô số 4: (Gåm 6 ch÷ c¸i) Người đặt nền móng cho di truyền học
Ô số 5: (Gåm 3 ch÷ c¸i) Gen có bản chất là loại axit
nucleic này
Ô số 6:(Gåm 8 ch÷ c¸i) Lo¹i đơn phân tạo nên protein
D T R U Y Ò N
N U C L O T I T
M E D E N
A N
A X I T A M N
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
ổ S U N G
Chương IV:
Mời các em xem một số hình ảnh về hiện tượng biến dị.
Chị em song sinh
Dưa sinh đôi
Lợn 3 chân
BàI 21. Đột biến gen
I . Đột biến gen là gì ?
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen .
III . Vai trò của đột biến gen .
Hãy gắn mạch còn lại cho đoạn mạch đơn sau?
Đoạn gen (a) có tổng bao nhiêu cặp nuclêôtit ?
( 5 )
a
BàI 21. Đột biến gen
I . D?t bi?n gen l� gỡ ?
G
X
b
a
c
d
H21.1. Một số dạng đột biến gen
G
X
X
G
A
T
T
A
G
X
T
A
T
A
X
G
T
A
G
X
T
A
d
c
b
4
6
5
- Mất cặp X -G
- Thêm cặp T - A
Thay cặp A -T
bằng cặp G - X
- Mất một cặp nuclêôtit
- Thêm một cặp nuclêôtit
Thay cặp nuclêôtit này
Bằng cặp nuclêôtit khác
Quan sát hình và hoàn thành nội dung bảng sau :

Đột biến gen là gì?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleôtit.
BàI 21. Đột biến gen
Có những dạng đột biến gen nào?
+ Mất một cặp nuclêôtit.
+ Thêm một cặp nuclêôtit.
+ Thay thế cặp nuclêotit này bằng cặp nuclêotit khác.
- Các dạng đột biến gen :
?
?
I . Đột biến gen là gì ?
Hãy nêu nguyên nhân phát sinh đột biến gen trong tự nhiên?
Bên trong: Quá trình sinh lý, sinh hóa nội bào bị rối loạn. VD: như sai sót trong quá trình nhân đôi ADN.
I . Đột biến gen là gì ?
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen .
1.Trong tự nhiên:
+Bên trong cơ thể
+Bên ngoài cơ thể
-> làm rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN
2. Trong thực nghiệm:
+ vật lí
+ hóa học
BàI 21. Đột biến gen
Bên ngoài: Ảnh hưởng của các tác nhân vật lý, hóa học. VD: như tia phóng xạ, tia tử ngoại, thuốc trừ sâu DDT …
Nhà máy hạt nhân
Thử vũ khí hạt nhân
Sử dụng thuốc trừ sâu
Máy bay Mỹ rải chất độc da cam
Máy bay Mỹ đang rải chất diệt cỏ trong vùng rừng của châu thổ sông Mê kông, 26/07/1969.
Hãy nêu nguyên nhân phát sinh đột biến gen?
Trong tự nhiên: Đột biến gen phát sinh do những rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể.
Bên trong: Quá trình sinh lý, sinh hóa nội bào bị rối loạn. VD: như sai sót trong quá trình nhân đôi ADN.
Bên ngoài: Ảnh hưởng của các tác nhân vật lý, hóa học. VD: như tia phóng xạ, tia tử ngoại, thuốc trừ sâu DDT …
Và hậu quả để lại là................
Nạn nhân chất độc màu da cam
Một số đột biến gen
Bệnh bạch tạng
Câm , điếc bẩm sinh
Dị tật bẩm sinh
Mắt của bệnh nhân bạch tạng

BàI 21. Đột biến gen
- Trong th?c nghi?m: Con ngu?i d� g�y ra c�c d?t bi?n nh�n t?o b?ng c�c t�c nh�n v?t lí, hĩa h?c.
?
Quan sát các hình dưới đây và cho biết đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người?
Có lợi
Có hại
Có hại
H21.4. Đột biến gen ở cây lúa(b)làm cây cứng và nhiều bông hơn ở giống gốc (a)
H21.2. Đột biến gen làm mất khả năng tổng hợp diệp lục của cây mạ (màu trắng)
H21.3. Lợn con có đầu và chân sau dị dạng
BàI 21. Đột biến gen
Tại sao đột biến gen lại gây ra biến đổi kiểu hình?
BàI 21. Đột biến gen
Tại sao đột biến gen thể hiện ra kiểu hình lại thường có hại cho bản thân sinh vật?

Vì chúng phá vỡ sự thống nhất hài hoà trong kiểu gen đã qua chọn lọc tự nhiên và duy trì lâu đời trong điều kiện tự nhiên, gây ra những rối loạn trong quá trình tổng hợp prôtêin
BàI 21. Đột biến gen
Tay bị dị dạng
Đột biến có hại
Đột biến có hại
Quan sát các hình dưới đây và cho biết đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người
Cam không hạt
Đột biến có hại
Đột biến có l?i
Đột biến có l?i
Lúa thơm cho năng suất cao
Nêu vai trò của đột biến gen trong thực tiễn sản xuất?
Đa số đột biến gen thường có hại nhưng cũng có khi có lợi 
có ý nghĩa trong chăn nuôi , trồng trọt .


BàI 21. Đột biến gen
?
Từ những nguyên nhân và tác hại của đột biến gen , chúng ta phải có ý thức như thế nào trong việc bảo vệ môi trường để hạn chế sự phát sinh đột biến gen có hại ?
Vệ sinh môi trường đất, nước….
Sử dụng hợp lý và có biện pháp đề phòng khi sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ và một số chất độc có khả năng gây đột biến gen.
Hạn chế sự gia tăng hoặc ngăn ngừa các hoạt động gây ra ô nhiễm môi trường.
Là học sinh , các em sẽ làm gì để hạn chế sự phát sinh đột biến gen có hại ?
Tham gia tốt các phong trào bảo vệ môi trường .
Vận động mọi người có ý thức tốt trong việc bảo vệ môi trường .
Cùng cộng đồng ủng hộ các phong trào chống sản xuất và sử dụng vũ khí hạt nhân . . .
2
3
4
5
6
1
Đột biến gen là những biến đổi trong .....của gen. Đột biến gen xảy ra do ảnh hưởng phức tạp của.......trong và ngoài cơ thể tới phân tử AND, xuất hiện trong điều kiện.....hoặc do.....gây ra. Đột biến gen thường liên quan đến một cặp nuclêôtít, điển hình là các dạng...,..,.....một cặp nuclêôtít.
Đột biến gen thường có hại nhưng cũng có khi có lợi.
Câu 1: Chän tõ hoÆc côm tõ thÝch hîp sau ®©y ®iÒn vµo chç trèng: cÊu tróc; m«i tr­êng; mÊt; thay thÕ; thªm; kiÓu h×nh; con ng­êi; tù nhiªn.
cấu trúc
môi trường
tự nhiên
con người
mất
thêm
thay thế
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)
2
3
4
5
6
1
A
B
C
D
Các rối loạn sinh lý, sinh hóa của tế bào
Cả A, B và C đúng
Câc tâc nhđn v?t l� trong ngo?i c?nh (tia ph�ng x?, tia t? ngo?i, s?c nhi?t)
Các tác nhân hóa học trong ngoại cảnh như các hóa chất độc hại :điôxin...
Câu 2: Nguyªn nhân gây ra đột biến gen là: (chän ph­¬ng ¸n ®óng nhÊt)
2
3
4
5
6
1
Luôn có hại cho bản thân sinh vật.
A
B
C
D
Cả B và C
Một số đột biến gen lại có lợi
Thường có hại cho bản thân sinh vật
Câu 3: Vai trò của đột biến gen là:( chän ph­¬ng ¸n ®óng nhÊt)
2
3
4
5
6
1
Đặc điểm cấu trúc của gen.
A
B
C
D
Cả A và B
Các điều kiện sống khắc nghiệt
Tác nhân ngoại cảnh hay rối loạn quá trình trao đổi chất
Câu 4: §ét biÕn gen phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo ? (chän ph­¬ng ¸n ®óng nhÊt)
2
3
4
5
6
1
A
B
D
C
Khi kiểu gen ở thể đồng hợp lặn và trong điều kiện môi trường thích hợp
Cả A, B và C
Khi kiểu gen ở thể đồng hợp trội và trong điều kiện môi trường thích hợp
Khi kiểu gen ở thể dị hợp và trong điều kiện môi trường thích hợp
Câu 5: §ét biÕn gen biÓu hiÖn ra kiÓu h×nh khi nµo? ( chän ph­¬ng ¸n ®óng)
2
3
4
5
6
1
A
D
C
B
Thay thế cặp nuclêôtit này bằng cặp nuclêôtit khác
Đảo cặp nuclêôtit này bằng cặp nuclêôtit khác
Mất một cặp nuclêôtit
Thêm một cặp nuclêôtit
Câu 6: Mét gen cã : A = 600 nuclª«tit, G = 900 nuclª«tit. NÕu khi ®ét biÕn , gen ®ét biÕn cã: A = 601nuclª«tit, G = 900 nuclª«tit.§©y lµ d¹ng ®ét biÕn nµo ? ( chän ph­¬ng ¸n ®óng)
2
3
4
5
6
1
CHUẨN BỊ CHO TIẾT SAU:
ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST
- Tìm hiểu các dạng đột biến nhiễm sắc thể - Nguyên nhân phát sinh - Tính chất (lợi ích, tác hại)
BÀI TẬP VỀ NHÀ:
Học bài - Trả lời các câu hỏi trong SGK
2
3
*
4
5
6
2
3
4
5
6