Bài 21. Đột biến gen
Chia sẻ bởi Hoàng Đức Nhân |
Ngày 04/05/2019 |
29
Chia sẻ tài liệu: Bài 21. Đột biến gen thuộc Sinh học 9
Nội dung tài liệu:
ThÕ nµo lµ di truyÒn, biÕn dÞ ?
Nªu c¬ së vËt chÊt cña hiÖn tîng di truyÒn ?
Di truyÒn lµ hiÖn tîng truyÒn ®¹t c¸c tÝnh tr¹ng cña bè mÑ tæ tiªn cho c¸c thÕ hÖ con ch¸u.
BiÕn dÞ lµ hiÖn tîng con sinh ra kh¸c víi bè mÑ vµ kh¸c nhau vÒ nhiÒu chi tiÕt.
C¬ së vËt chÊt cña hiÖn tîng di truyÒn lµ nhiÔm s¾c thÓ, gen (hay ADN).
KIỂM TRA BÀI CŨ
Hãy gắn mạch còn lại cho đoạn mạch đơn sau?
Gen (a) có tổng bao nhiêu cặp nuclêôtit?
a
Trình tự của các cặp nuclêôtit?
5 cặp
Tiết 22, bài 21: ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
b
a
c
d
H21.1. Một số dạng đột biến gen
Th?o lu?n: So sỏnh hỡnh 21.1 a (d?ng ban d?u) v?i hỡnh 21.1 b; hỡnh 21.1 c v� hỡnh 21.1d (d?ng bi?n d?i) d? ho�n th�nh b?ng sau:
5
4
6
5
M?t 1 c?p nuclờụtit
Thờm 1 c?p nuclờụtit
Thay th? c?p Nu. n�y b?ng c?p Nu. khỏc
M?t c?p X-G
Thờm c?pT-A
Thay c?p T-A b?ng c?p X-G
a
b
c
d
Đột biến gen là gì?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleôtit, xảy ra tại một điểm nào đó trên phân tử ADN.
Tại sao không nói mất, thêm, thay thế một nuclêôtit mà lại nói mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit?
ADN có cấu trúc 2 mạch bổ sung, sự biến đổi ở một nuclêôtit nào đó phải xảy ra ở cả trên 2 mạch thì mới gọi là đột biến gen.
Tiết 22, bài 21: ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleôtit, xảy ra tại một điểm nào đó trên phân tử ADN.
- Các dạng: mất, thêm, thay thế một hay một số cặp nuclêôtit
Có những dạng đột biến gen nào?
+ Mất một cặp nuclêôtit.
+ Thêm một cặp nuclêôtit.
+ Thay thế một cặp nuclêôtit.
Tiết 22, bài 21: ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleôtit, xảy ra tại một điểm nào đó trên phân tử ADN.
- Các dạng: mất, thêm, thay thế một hay một số cặp nuclêôtit
Vậy đột biến gen khác biến dị tổ hợp ở điểm căn bản nào?
Ở biến dị tổ hợp, các gen được sắp xếp lại (tổ hợp lại) còn bản thân cấu trúc của gen không bị biến đổi.
Còn đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen.
Tiết 22, bài 21: ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleôtit, xảy ra tại một điểm nào đó trên phân tử ADN.
- Các dạng: mất, thêm, thay thế một hay một số cặp nuclêôtit
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen.
Hãy nêu nguyên nhân phát sinh đột biến gen?
- Trong tự nhiên: Đột biến gen phát sinh do những rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể.
+ Bên trong:Quá trình sinh lí, sinh hóa nội bào bị rối loạn.
VD: như sai sót trong quá trình nhân đôi ADN.
+ Bên ngoài: Ảnh hưởng của các tác nhân vật lí, hóa học
VD: như tia phóng xạ, tia tử ngoại, thuốc trừ sâu DDT …
Máy bay Mỹ đang rải chất diệt cỏ trong vùng rừng của châu thổ sông Mê kông, 26/07/1969.
Máy bay Mỹ rải chất độc da cam
- Trong tự nhiên: Đột biến gen phát sinh do những rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể.
Về nhà em hãy tìm một số ví dụ về đột biến gen phát sinh trong tự nhiên hoặc do con người tạo ra?
- Trong thực nghiệm: Con người đã gây ra các đột biến nhân tạo bằng các tác nhân vật lí, hóa học.
Chất thải chưa sử lý đổ ra sông
Dùng thuốc trừ sâu quá liều
Tạo giống mới động vật
Tạo giống mới thực vật
1.giống ban đầu, 2,3,4 giống mới
Tiết 22, bài 21: ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleôtit, xảy ra tại một điểm nào đó trên phân tử ADN.
- Các dạng: mất, thêm, thay thế một hay một số cặp nuclêôtit
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen.
- Trong tự nhiên: Đột biến gen phát sinh do những rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể.
III. Vai trò của đột biến gen.
Từ những nguyên nhân trên, chúng ta phải có ý thức như thế nào trong việc bảo vệ môi trường để hạn chế sự phát sinh đột biến gen?
Vệ sinh môi trường đất, nước….
Sử dụng hợp lý và có biện pháp đề phòng khi sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ và một số chất độc có khả năng gây đột biến gen.
Hạn chế sự gia tăng hoặc ngăn ngừa các hoạt động gây ra ô nhiễm môi trường …
Tiết 22, bài 21: ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleôtit, xảy ra tại một điểm nào đó trên phân tử ADN.
- Các dạng: mất, thêm, thay thế một hay một số cặp nuclêôtit
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen.
- Trong tự nhiên: Đột biến gen phát sinh do những rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể.
III. Vai trò của đột biến gen.
Tại sao đột biến gen thể hiện ra kiểu hình lại thường có hại cho bản thân sinh vật?
Vì chúng phá vỡ sự thống nhất hài hoà trong kiểu gen đã qua chọn lọc tự nhiên và duy trì lâu đời trong điều kiện tự nhiên, gây ra những rối loạn trong quá trình tổng hợp prôtêin
Quan sát các hình dưới đây và cho biết đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người?
Có lợi
Có hại
Có hại
H21.4. Đột biến gen ở cây lúa(b)làm cây cứng và nhiều bông hơn ở giống gốc (a)
H21.2. Đột biến gen làm mất khả năng tổng hợp diệp lục của cây mạ (màu trắng)
H21.3. Lợn con có đầu và chân sau dị dạng
Cây bạch tạng
Cá sấu bạch tạng
Đột biến tăng tính chịu han, chịu rét ở cây lúa
Cú h?i
Cú l?i
Cú h?i
Quan sát các hình dưới đây và cho biết đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người?
Tiết 22, bài 21: ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleôtit, xảy ra tại một điểm nào đó trên phân tử ADN.
- Các dạng: mất, thêm, thay thế một hay một số cặp nuclêôtit
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen.
- Trong tự nhiên: Đột biến gen phát sinh do những rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể.
III. Vai trò của đột biến gen.
Nêu vai trò của đột biến gen trong thực tiễn sản xuất?
Đa số đột biến gen là có hại nhưng cá biệt vẫn có đột biến có lợi. Vì vậy đột biến gen được xem là nguồn nguyên liệu chủ yếu cho quá trình tiến hóa, nguyên liệu quan trọng trong công tác chọn giống.
Đa số đbg là có hại nhưng cá biệt vẫn có đột biến có lợi. Vì vậy đột biến gen được xem là nguồn nguyên liệu chủ yếu cho quá trình tiến hóa, chọn giống.
Câu 1. Hãy chọn phương án đúng:
Đột biến gen là:
A. Sự biến đổi trong kiểu gen.
B. Sự biến đổi ở một nuclêôtít trong gen.
C. Sự biến đổi ở một hay một số cặp nuclêôtít trong gen.
D. Sự biến đổi của một tính trạng trên cơ thể
Câu 2: Điền từ , cụm từ thích hợp vào chỗ trống:
Đột biến gen liên quan đến một hoặc một số cặp ................., điển hình là dạng: mất,.......................,
...................,một cặp nuclêôtít.
Đột biến gen thường ...................nhưng cũng có khi ..............cho bản thân sinh vật hoặc đối với bản thân con người.
có hại
nucleôtít
thay thế
thêm
có lợi
Câu 3: Hãy chọn phương án đúng:
Một gen sau đột biến có chiều dài không đổi nhưng tăng thêm một liên kết hiđrô. Gen này bị đột biến thuộc dạng:
Mất một cặp nuclêôtit.
B. Thay thế một cặp A - T bằng một cặp G - X.
C. Thay thế một cặp G - X bằng một cặp A - T.
D. Thêm một cặp nuclêôtit.
Học bài cu
Trả lời câu 2 , 3 SGK tr.64;
Chuẩn bị bài mới: Đột biến cấu trúc NST (nghiên cứu thông tin, quan sát hình vẽ 22 và trả lời các câu hỏi SGK tr.65 )
Nªu c¬ së vËt chÊt cña hiÖn tîng di truyÒn ?
Di truyÒn lµ hiÖn tîng truyÒn ®¹t c¸c tÝnh tr¹ng cña bè mÑ tæ tiªn cho c¸c thÕ hÖ con ch¸u.
BiÕn dÞ lµ hiÖn tîng con sinh ra kh¸c víi bè mÑ vµ kh¸c nhau vÒ nhiÒu chi tiÕt.
C¬ së vËt chÊt cña hiÖn tîng di truyÒn lµ nhiÔm s¾c thÓ, gen (hay ADN).
KIỂM TRA BÀI CŨ
Hãy gắn mạch còn lại cho đoạn mạch đơn sau?
Gen (a) có tổng bao nhiêu cặp nuclêôtit?
a
Trình tự của các cặp nuclêôtit?
5 cặp
Tiết 22, bài 21: ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
b
a
c
d
H21.1. Một số dạng đột biến gen
Th?o lu?n: So sỏnh hỡnh 21.1 a (d?ng ban d?u) v?i hỡnh 21.1 b; hỡnh 21.1 c v� hỡnh 21.1d (d?ng bi?n d?i) d? ho�n th�nh b?ng sau:
5
4
6
5
M?t 1 c?p nuclờụtit
Thờm 1 c?p nuclờụtit
Thay th? c?p Nu. n�y b?ng c?p Nu. khỏc
M?t c?p X-G
Thờm c?pT-A
Thay c?p T-A b?ng c?p X-G
a
b
c
d
Đột biến gen là gì?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleôtit, xảy ra tại một điểm nào đó trên phân tử ADN.
Tại sao không nói mất, thêm, thay thế một nuclêôtit mà lại nói mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit?
ADN có cấu trúc 2 mạch bổ sung, sự biến đổi ở một nuclêôtit nào đó phải xảy ra ở cả trên 2 mạch thì mới gọi là đột biến gen.
Tiết 22, bài 21: ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleôtit, xảy ra tại một điểm nào đó trên phân tử ADN.
- Các dạng: mất, thêm, thay thế một hay một số cặp nuclêôtit
Có những dạng đột biến gen nào?
+ Mất một cặp nuclêôtit.
+ Thêm một cặp nuclêôtit.
+ Thay thế một cặp nuclêôtit.
Tiết 22, bài 21: ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleôtit, xảy ra tại một điểm nào đó trên phân tử ADN.
- Các dạng: mất, thêm, thay thế một hay một số cặp nuclêôtit
Vậy đột biến gen khác biến dị tổ hợp ở điểm căn bản nào?
Ở biến dị tổ hợp, các gen được sắp xếp lại (tổ hợp lại) còn bản thân cấu trúc của gen không bị biến đổi.
Còn đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen.
Tiết 22, bài 21: ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleôtit, xảy ra tại một điểm nào đó trên phân tử ADN.
- Các dạng: mất, thêm, thay thế một hay một số cặp nuclêôtit
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen.
Hãy nêu nguyên nhân phát sinh đột biến gen?
- Trong tự nhiên: Đột biến gen phát sinh do những rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể.
+ Bên trong:Quá trình sinh lí, sinh hóa nội bào bị rối loạn.
VD: như sai sót trong quá trình nhân đôi ADN.
+ Bên ngoài: Ảnh hưởng của các tác nhân vật lí, hóa học
VD: như tia phóng xạ, tia tử ngoại, thuốc trừ sâu DDT …
Máy bay Mỹ đang rải chất diệt cỏ trong vùng rừng của châu thổ sông Mê kông, 26/07/1969.
Máy bay Mỹ rải chất độc da cam
- Trong tự nhiên: Đột biến gen phát sinh do những rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể.
Về nhà em hãy tìm một số ví dụ về đột biến gen phát sinh trong tự nhiên hoặc do con người tạo ra?
- Trong thực nghiệm: Con người đã gây ra các đột biến nhân tạo bằng các tác nhân vật lí, hóa học.
Chất thải chưa sử lý đổ ra sông
Dùng thuốc trừ sâu quá liều
Tạo giống mới động vật
Tạo giống mới thực vật
1.giống ban đầu, 2,3,4 giống mới
Tiết 22, bài 21: ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleôtit, xảy ra tại một điểm nào đó trên phân tử ADN.
- Các dạng: mất, thêm, thay thế một hay một số cặp nuclêôtit
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen.
- Trong tự nhiên: Đột biến gen phát sinh do những rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể.
III. Vai trò của đột biến gen.
Từ những nguyên nhân trên, chúng ta phải có ý thức như thế nào trong việc bảo vệ môi trường để hạn chế sự phát sinh đột biến gen?
Vệ sinh môi trường đất, nước….
Sử dụng hợp lý và có biện pháp đề phòng khi sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ và một số chất độc có khả năng gây đột biến gen.
Hạn chế sự gia tăng hoặc ngăn ngừa các hoạt động gây ra ô nhiễm môi trường …
Tiết 22, bài 21: ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleôtit, xảy ra tại một điểm nào đó trên phân tử ADN.
- Các dạng: mất, thêm, thay thế một hay một số cặp nuclêôtit
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen.
- Trong tự nhiên: Đột biến gen phát sinh do những rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể.
III. Vai trò của đột biến gen.
Tại sao đột biến gen thể hiện ra kiểu hình lại thường có hại cho bản thân sinh vật?
Vì chúng phá vỡ sự thống nhất hài hoà trong kiểu gen đã qua chọn lọc tự nhiên và duy trì lâu đời trong điều kiện tự nhiên, gây ra những rối loạn trong quá trình tổng hợp prôtêin
Quan sát các hình dưới đây và cho biết đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người?
Có lợi
Có hại
Có hại
H21.4. Đột biến gen ở cây lúa(b)làm cây cứng và nhiều bông hơn ở giống gốc (a)
H21.2. Đột biến gen làm mất khả năng tổng hợp diệp lục của cây mạ (màu trắng)
H21.3. Lợn con có đầu và chân sau dị dạng
Cây bạch tạng
Cá sấu bạch tạng
Đột biến tăng tính chịu han, chịu rét ở cây lúa
Cú h?i
Cú l?i
Cú h?i
Quan sát các hình dưới đây và cho biết đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người?
Tiết 22, bài 21: ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleôtit, xảy ra tại một điểm nào đó trên phân tử ADN.
- Các dạng: mất, thêm, thay thế một hay một số cặp nuclêôtit
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen.
- Trong tự nhiên: Đột biến gen phát sinh do những rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể.
III. Vai trò của đột biến gen.
Nêu vai trò của đột biến gen trong thực tiễn sản xuất?
Đa số đột biến gen là có hại nhưng cá biệt vẫn có đột biến có lợi. Vì vậy đột biến gen được xem là nguồn nguyên liệu chủ yếu cho quá trình tiến hóa, nguyên liệu quan trọng trong công tác chọn giống.
Đa số đbg là có hại nhưng cá biệt vẫn có đột biến có lợi. Vì vậy đột biến gen được xem là nguồn nguyên liệu chủ yếu cho quá trình tiến hóa, chọn giống.
Câu 1. Hãy chọn phương án đúng:
Đột biến gen là:
A. Sự biến đổi trong kiểu gen.
B. Sự biến đổi ở một nuclêôtít trong gen.
C. Sự biến đổi ở một hay một số cặp nuclêôtít trong gen.
D. Sự biến đổi của một tính trạng trên cơ thể
Câu 2: Điền từ , cụm từ thích hợp vào chỗ trống:
Đột biến gen liên quan đến một hoặc một số cặp ................., điển hình là dạng: mất,.......................,
...................,một cặp nuclêôtít.
Đột biến gen thường ...................nhưng cũng có khi ..............cho bản thân sinh vật hoặc đối với bản thân con người.
có hại
nucleôtít
thay thế
thêm
có lợi
Câu 3: Hãy chọn phương án đúng:
Một gen sau đột biến có chiều dài không đổi nhưng tăng thêm một liên kết hiđrô. Gen này bị đột biến thuộc dạng:
Mất một cặp nuclêôtit.
B. Thay thế một cặp A - T bằng một cặp G - X.
C. Thay thế một cặp G - X bằng một cặp A - T.
D. Thêm một cặp nuclêôtit.
Học bài cu
Trả lời câu 2 , 3 SGK tr.64;
Chuẩn bị bài mới: Đột biến cấu trúc NST (nghiên cứu thông tin, quan sát hình vẽ 22 và trả lời các câu hỏi SGK tr.65 )
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Hoàng Đức Nhân
Dung lượng: |
Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)