Bài 21. Đột biến gen

BIẾN DỊ
BIẾN DỊ DI TRUYỂN
BIẾN DỊ KHÔNG DI TRUYỀN
BIẾN DỊ TỔ HỢP
ĐỘT BIẾN GEN
ĐỘT BIẾN
THƯỜNG BIẾN
ĐỘT BIẾN NST
ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST
ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NST
? Một đoạn ADN ( a)có trình tự sau hãy xác định mạch còn lại của ADN






? Gen a có bao nhiêu cặp nucleotit ? Trình tự của các cặp nucleotit như thế nào ?
+ 5 cặp nucleotit
+ Trật tự :T-A ; G-X ; A-T ; T-A ; X- G


a
G
X
b
a
c
d
H21.1. Một số dạng đột biến gen
Thảo luận: So sánh hình 21.1 a (dạng ban đầu) với hình 21.1 b,c,d (dạng biến đổi) để hoàn thành bảng sau:
5
4
6
5
Mất 1 cặp nuclêôtt
Thêm 1 cặp nuclêôtit
Thay thế cặp Nu. này bằng cặp Nu. khác
Mất cặp X-G
Thêm cặpT-A

Thay cặp T-A bằng cặp X-G
a

b
c
d

Đột biến gen là gì ?
Quan s�t k?t qu?
5
4
6
5
Mất 1 cặp nuclêôtit
Thêm 1 cặp nuclêôtit
Thay thế cặp Nu. này bằng cặp Nu. khác
Mất cặp X-G
Thêm cặpT-A

Thay cặp T-A bằng cặp X-G
a

b
c
d
Đột biến gen gồm những dạng nào ?

? Tại sao không nói mất ,thêm , thay thế một nucleotit mà nói mất , thêm , thay thế một cặp nucleotit ?
+ ADN có cấu trúc 2 mạch bổ sung nên sự biến đổi sẽ luôn xảy ra ở cả cặp nucleotit .
? Đột biến gen khác biến dị tổ hợp ở điểm nào ?
+ Biến dị tổ hợp : Tổ hợp lại các gen, không bị biến đổi trong cấu trúc của gen
+ Đột biến gen : Biến đổi trong cấu trúc của gen .
? Hãy nêu nguyên nhân phát sinh đột biến gen ?

Quan sát tranh :











Máy bay Mỹ đang rải chất diệt cỏ trong vùng rừng của châu thổ sông Mê kông, 26/07/1969.
Máy bay Mỹ rải chất độc da cam
Tác hại của chất độc màu da cam
? Từ những nguyên nhân và tác hại trên chúng ta phải có ý thức như thế nào trong việc bảo vệ môi trường hạn chế đột biến gen?

+ Sử dụng hợp lí thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ …
+ Vệ sinh môi trường đất , nước
+ Chống sản xuất sử dụng vũ khí hoá học ..






? Quan sát các hình dưới đây và cho biết đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người?
H21.4. Đột biến gen ở cây lúa(b)làm cây cứng và nhiều bông hơn ở giống gốc (a)
H21.2. Đột biến gen làm mất khả năng tổng hợp diệp lục của cây mạ (màu trắng)
H21.3. Lợn con có đầu và chân sau dị dạng
Giống lúa P6 đột biến có thời gian sinh trưởng ngắn từ 7580 ngày ; 5155tạ/ha
Cừu con có nhiều chân
? Đột biến nào có lợi cho sinh vật và con người ?
? Đột biến nào có hại cho sinh vật ?
? Tại sao đột biến gen thường có hại cho bản thân sinh vật ?
CÓ LỢI
CÓ HẠI
CÓ HẠI
CÓ LỢI
1
2
3
4
5
1,2 và 5
3 và 4
Vì phá vỡ sự thống nhất hài hoà trong kiểu gen
CÓ HẠI
? Tại sao đột biến gen lại gây ra biến đổi kiểu hình?
? Nêu vai trò của đột biến gen ?









CỦNG CỐ
1. Thế nào là đột biến gen ?
2. Tại sao đột biến gen thường có hại cho bản thân sinh vật ?
3. Điền từ , cụm từ thích hợp vào ô trống
“Đột biến gen liên quan đến một hoặc một số cặp ……………, điển hình là dạng : Mất , ……………., ………………. một cặp nucleotit . Đột biến gen thường ..……….. Nhưng cũng có khi …………… cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người ”

+ Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan đến một , một
số cặp nucleotit.
+ Vì chúng phá vỡ sự thống nhất hài hoà trong kiểu gen của cơ thể sinh vật
có hại
nucleotit
thêm
thay thế
có lợi
DẶN DÒ

- Về nhà học bài .
- Trả lời câu hỏi trong SGK
- Chuẩn bị bài mới :
+ Thế nào là đột biến cấu trúc NST?
+ Tìm hiểu bệnh ung thư máu ở người .