Bài 21. Đột biến gen

Quan sát các bức tranh sau và cho biết chúng có gì khác thường?
Chương IV
BIẾN DỊ
Biến dị
Biến dị di truyền
Biến dị không di truyền
Biến dị tổ hợp
Đột biến
Đột biến gen
Đột biến nhiễm sắc thể
Thường biến
Hãy gắn mạch còn lại cho đoạn mạch đơn sau?
Gen (a) có tổng bao nhiêu cặp nuclêôtit?
a
Trình tự của các cặp nuclêôtit ?
5 cặp
I. Đột biến gen là gì?
Bài 21 - Tiết 22: ĐỘT BIẾN GEN.
G
X
b
a
c
d
H21.1. Một số dạng đột biến gen
Thảo luận nhóm 3’: So sánh hình 21.1 a (dạng ban đầu) với hình 21.1 b,c,d (dạng biến đổi) để hoàn thành bảng sau:
5
4
6
5
Mất 1 cặp nuclêôtit
Thêm 1 cặp nuclêôtit
Thay thế cặp Nu này bằng cặp Nu khác
Mất cặpX- G
Thêm cặpT- A
Thay cặp T-A bằng cặp X-G
a
b
c
d

Đột biến gen là gì ?
Chương IV : BIẾN DỊ
Tiết - Bài 21 : ĐỘT BIẾN GEN
1 . Đột biến gen là gì ?
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan đến một hoặc, một số cặp nuclêôtit.

Quan s�t k?t qu?
5
4
6
5
Mất 1 cặp nuclêôtit
Thêm 1 cặp nuclêôtit
Thay thế cặp Nu này bằng cặp Nu khác
Mất cặp X-G
Thêm cặpT-A
Thay cặp T-A bằng cặp X-G
a
b
c
d
Đột biến gen gồm những dạng nào ?
Chương IV : BIẾN DỊ
Tiết - Bài 21 : ĐỘT BIẾN GEN
1 . Đột biến gen là gì ?
 - Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan đến một , một số cặp nuclêôtit
- Các dạng đột biến :
+ Mất một cặp nuclêôtit
+ Thêm một cặp nuclêôtit
+ Thay thế một cặp nuclêôtit
? Tại sao không nói mất ,thêm , thay thế một nuclêôtit mà nói mất , thêm, thay thế một cặp nuclêôtit ?
+ ADN có cấu trúc 2 mạch bổ sung nên sự biến đổi sẽ luôn xảy ra ở cả cặp nuclêôtit .
? Đột biến gen khác biến dị tổ hợp ở điểm nào ?
+ Biến dị tổ hợp : Tổ hợp lại các gen không bị biến đổi
+ Đột biến gen : Biến đổi trong cấu trúc của gen .
Chương IV : BIẾN DỊ
Tiết - Bài 21 : ĐỘT BIẾN GEN
1 . Đột biến gen là gì ?
2 . Nguyên nhân phát sinh đột biến
Quan sát tranh, nghiên cứu thông tin SGK nờu nguyên nhân phát sinh đột biến gen?
Máy bay Mỹ đang rải chất diệt cỏ trong vùng rừng của châu thổ sông Mê kông, 26/07/1969.
Máy bay Mỹ rải chất độc da cam
Tác hại của chất độc màu da cam
Đột biến do con ngưòi gây ra
Chương IV : BIẾN DỊ
Tiết - Bài 21 : ĐỘT BIẾN GEN
1 . Đột biến gen là gì ?
2 . Nguyên nhân phát sinh đột biến
? Hãy nêu nguyên nhân phát sinh đột biến gen ?
- Trong tự nhiên : Do rối loạn quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể .
+ Bên trong: Ảnh hưởng quá trình sinh lí, sinh hóa nội bào bị rối loạn.
+ Bên ngoài: Ảnh hưởng của các tác nhân vật lí, hóa học. VD: như tia phóng xạ, tia tử ngoại, thuốc trừ sâu DDT …
- Trong thực nghiệm : Gây đột biến nhân tạo bằng tác nhân vật lí , hoá học .
Chương IV : BIẾN DỊ
Tiết - Bài 21 : ĐỘT BIẾN GEN
1 . Đột biến gen là gì ?
2 . Nguyên nhân phát sinh đột biến
+ Trong tự nhiên : Do rối loạn quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể (Tia phóng xạ , tử ngoại , thuốc trừ sâu …)
+ Trong thực nghiệm : Gây đột biến nhân tạo bằng tác nhân vật lí , hoá học.











Chương IV : BIẾN DỊ
Tiết - Bài 21 : ĐỘT BIẾN GEN
1 . Đột biến gen là gì ?
2 . Nguyên nhân phát sinh đột biến
? Nêu nguyên nhân phát sinh đột biến gen ?
- Trong tự nhiên : Do rối loạn quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể
+ Bên trong: Ảnh hưởng quá trình sinh lí, sinh hóa nội bào bị rối loạn.
+ Bên ngoài: Ảnh hưởng của các tác nhân vật lí, hóa học. VD: như tia phóng xạ, tia tử ngoại, thuốc trừ sâu DDT …
- Trong thực nghiệm : Gây đột biến nhân tạo bằng tác nhân vật lí , hoá học
Chương IV : BIẾN DỊ
Tiết - Bài 21 : ĐỘT BIẾN GEN
1 . Đột biến gen là gì ?
2 .Nguyên nhân phát sinh đột biến
 - Trong tự nhiên : Do rối loạn quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể.
+ Môi trường trong : Do rối loạn quá trình sinh lí, sinh hoá…
+ Môi trường ngoài : Do tia phóng xạ ,tia tử ngoại , thuốc trừ sâu …
- Trong thực nghiệm : Gây đột biến nhân tạo bằng tác nhân vật lí , hoá học.
Từ những nguyên nhân và tác hại trên chúng ta phải có ý thức ntn trong việc bảo vệ môi trường hạn chế đột biến gen?
+ Sử dụng hợp lí thuốc trừ sâu diệt cỏ.
+ Vệ sinh môi trường đất , nước …
+ Chống sản xuất sử dụng vũ khí hoá học. .









Chương IV : BIẾN DỊ
Tiết - Bài 21 : ĐỘT BIẾN GEN
1 . Đột biến gen là gì ?
2 . Nguyên nhân phát sinh đột biến
3 . Vai trò của đột biến gen .










? Quan sát các hình dưới đây và cho biết đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người?
H21.4. Đột biến gen ở cây lúa(b)làm cây cứng và nhiều bông hơn ở giống gốc (a)
H21.2. Đột biến gen làm mất khả năng tổng hợp diệp lục của cây mạ (màu trắng)
H21.3. Lợn con có đầu và chân sau dị dạng
Cừu con có nhiều chân
Giống lúa P6 đột biến có thời gian sinh trưởng ngắn từ 7580 ngày ; 5155tạ/ha
- Đột biến nào có lợi cho sinh vật và con người ?
- Đột biến nào có hại cho sinh vật ?
- Tại sao đột biến gen thường có hại cho bản thân sinh vật ?
CÓ LỢI
CÓ HẠI
CÓ HẠI
CÓ HẠI
CÓ LỢI
1
2
3
4
5
2 , 3 và 4
1 và 5
Vì phá vỡ sự thống nhất hài hoà trong kiểu gen
Gen
mARN
Prôtêin
Tính trạng
Tại sao đột biến gen lại gây ra biến đổi kiểu hình?
Chương IV : BIẾN DỊ
Tiết - Bài 21 : ĐỘT BIẾN GEN
1 . Đột biến gen là gì ?
2 . Nguyên nhân phát sinh đột biến
3 . Vai trò của đột biến gen .
 - Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật
- Đa số đột biến gen là có hại nhưng cá biệt vẫn có đột biến có lợi. Vì vậy đột biến gen được xem là nguồn nguyên liệu chủ yếu cho quá trình tiến hóa, nguyên liệu quan trọng trong công tác chọn giống.

- Nêu vai trò của đột biến gen ?
+ Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật
+ Đa số đột biến gen là có hại nhưng cá biệt vẫn có đột biến có lợi. Vì vậy đột biến gen được xem là nguồn nguyên liệu chủ yếu cho quá trình tiến hóa, nguyên liệu quan trọng trong công tác chọn giống.




Chương IV : BIẾN DỊ
Tiết - Bài 21 : ĐỘT BIẾN GEN
1 . Đột biến gen là gì ?
2 . Nguyên nhân phát sinh đột biến
3 . Vai trò của đột biến gen .
 + Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật
+ Đa số đột biến gen là có hại nhưng cá biệt vẫn có đột biến có lợi. Vì vậy đột biến gen được xem là nguồn nguyên liệu chủ yếu cho quá trình tiến hóa, nguyên liệu quan trọng trong công tác chọn giống.
Câu hỏi, bài tập củng cố
1 Thế nào là đột biến gen ?
2 Tại sao đột biến gen thường có hại cho bản thân sinh vật ?
3. Điền từ , cụm từ thích hợp vào ô trống
“Đột biến gen liên quan đến một hoặc một số cặp ……………, điển hình là dạng : Mất , ……………., ………………. một cặp nucleotit . Đột biến gen thường ..……….. Nhưng cũng có khi …………… cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người ”
+ Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan đến một ,một
số cặp nucleotit.
+ Vì chúng phá vỡ sự thống nhất hài hoà trong kiểu gen của cơ thể sinh vật
Có hại
nucleotit
Thêm
Thay thế
Có lợi
Chương IV : BIẾN DỊ
Tiết: 22 - Bài 21 : ĐỘT BIẾN GEN
1 . Đột biến gen là gì ?
2 . Nguyên nhân phát sinh đột biến
3 . Vai trò của đột biến gen .
- Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật
- Đa số đột biến gen là có hại nhưng cá biệt vẫn có đột biến có lợi. Vì vậy đột biến gen được xem là nguồn nguyên liệu chủ yếu cho quá trình tiến hóa, nguyên liệu quan trọng trong công tác chọn giống.
HƯỚNG DẪN HS TỰ HỌC

- Về nhà học bài .
- Vẽ hình các dạng đột biến
- Trả lời câu hỏi trong SGK
- Tìm 1 số VD về đột biến.
- Chuẩn bị bài mới :
+ Thế nào là đột biến cấu trúc NST?
+ Có mấy dạng đột biến cấu trúc NST?
+ Nguyên nhân đột biến cấu trúc NST?
+ Tìm hiểu bệnh ung thư máu ở người .