Bài 21. Đột biến gen

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH
VỀ DỰ GIỜ,
THĂM LỚP
BIẾN DỊ
Biến dị di truyền
Biến dị tổ hợp
Biến dị không di truyền (Thường biến)
Biến dị đột biến
Đột biến gen
Đột biến nhiễm sắc thể
ĐỘT BIẾN GEN
? Dựa vào kiến thức đã học ở chương I cho biết: Biến dị là gì?
G
X
b
a
c
d
Hình 21.1. Một số dạng đột biến gen
c
b
Đoạn gen a ban đầu :
Có 5 cặp Nu
Trình tự sắp xếp các cặp Nu:
– T – G – A – T – X –
| | | | |
– A – X – T – A – G –
? Quan sát H.12.1 và xác định số cặp nuclêôtit (Nu) và trình tự sắp xếp các cặp Nu của đoạn gen a ban đầu ?
G
X
b
a
c
d
Hình 21.1. Một số dạng đột biến gen
. Quan sát Hình 21.1 và cho biết cấu trúc của đoạn gen bị biến đổi khác với cấu trúc của đoạn gen ban đầu (a) như thế nào? -> Hoàn thiện vào bảng sau (Phiếu học tập):






G
X
b
a
c
d
Hình 21.1. Một số dạng đột biến gen
Đáp án:






4
6
5
Mất 1 cặp X - G
Thêm 1 cặp T – A
Thay 1cặp A – T bằng 1cặp G – X
Mất 1 cặp Nu
Thêm 1 cặp Nu
Thay thế 1cặp Nu bằng 1cặp Nu khác
- Đột biến gen là gì?.
- Đột biến gen gồm có những dạng nào?.

Đọc T.tin mục II – SGK.62
Trả lời câu hỏi:
? Nêu các nguyên nhân phát sinh đột biến gen? Cho ví dụ minh hoạ.
* Trong tự nhiên: Do rối loạn trong quá trình tự sao chép của phân tử ADN dưới ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể.
* Trong thực nghiệm: Do con người chủ động gây đột biến bằng tác tác nhân lý, hóa học, nhằm tạo ra những biến dị có lợi cho chọn giống và tiến hóa.
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
Máy bay Mỹ rải chất độc màu da cam
Công ty Vedan gây ô nhiễm sông Thị Vải (Đồng Nai)
Ô nhiễm môi trường
2. ĐBG làm mất khả năng tổng hợp diệp lục ở cây mạ ( màu trắng)
3. Lợn có đầu và chân sau dị dạng
4. ĐBG ở lúa (b) làm cây cứng và
Nhiều bông hơn ở giống gốc (a)
Quan sát các hình 21 sau:
? Dựa vào các hình 21.2, 21.3, 21.4 và thông tin sgk cho biết:
Tại sao đột biến gen thường gây ra những biến đổi về kiểu hình?

TL: Sự biến đổi cấu trúc của gen  biến đổi cấu trúc của prôtêin  biến đổi kiểu hình
1. ĐBG làm mất khả năng tổng hợp diệp lục ở cây mạ ( màu trắng)
2. Lợn có đầu và chân sau dị dạng
3. ĐBG ở lúa (b)làm cây cứng và
Nhiều bông hơn ở giống gốc (a)
? Hãy cho biết đâu là ĐB có lợi và đâu là ĐB có hại trong các hình sau:
4. Đột biến thân lùn ở lúa
5. Đột biến bạch tạng ở cây
Đột biến có hại
Đột biến có hại
Đột biến có lợi
Đột biến có lợi
Đột biến có hại
Hậu quả của đột biến gen
Tác hại của chất độc màu da cam
? Tại sao đa số các đột biến gen thường có hại cho bản thân sinh vật và con người?

Vì chúng phá vỡ sự thống nhất hài hoà trong kiểu gen đã qua chọn lọc trong tự nhiên và duy trì lâu đời.
Mặt khác đa số ĐBG tạo ra các gen lặn ở trạng thái đồng hợp lặn thường biểu hiện thành kiểu hình xấu.
Lưu ý: Một số ĐBG tạo gen lặn, qua giao phối nếu gặp tổ hợp gen thích hợp thì ĐB vốn là có hại lại trở thành có lợi.
Một số đột biến có lợi
Ngô
Lúa tám
Đậu tương
.Dột biến gen là nh?ng biến đổi trong cấu trúc của gen. Dột biến gen gây ra do ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể tới phân tử ADN, xuất hiện trong điều kiện tự nhiên hoặc do con người gây ra. Dột biến gen thường liên quan đến 1 cặp Nu, điển hỡnh là các dạng: mất, thêm, thay thế một cặp Nu.
.Dột biến gen thường có hại nhưng cũng có khi có lợi.
Ghi nhớ:
Đột biến gen là những..(1)..................
trong (2)...................của gen liên quan tới …(3)............hoặc ..(4)................cặp nuclêôtit.
Câu 1: Điền từ thích hợp và chỗ chấm
cấu trúc
một
một số
biến đổi
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
A
B
C
D
E
Các rối loạn sinh lý, sinh hóa của tế bào
Cả A và B đúng
Cả A, B và C đúng
Các tác nhân vật lý trong ngoại cảnh (tia phóng xạ, tia tử ngoại, sốc nhiệt)
Các tác nhân hóa học trong ngoại cảnh như: điôxin,...
Câu 2: Nguyên nhân gây ra đột biến gen là?
C�U H?I TR?C NGHI?M
E
Câu hỏi và bài tập về nhà
Câu 1,2,3 sgk-Tr 64 và đọc trước bài 22 sgk