Bài 21. Đột biến gen

Giáo án sinh 9












Bài 21:
ĐỘT BIẾN GEN
Chương IV: BIẾN DỊ
Bài 21 : ĐỘT BIẾN GEN
I .Mục tiêu :
HS phải :
_Trình bày được khái niệm và nguyên nhân phát sinh đột biến gen.
_Trình bày được tính chất biểu hiện và vai trò của đột biến gen đối với sinh vật và con người.
_Rèn luyện kĩ năngquan sát , phân tích , thu nhận kiến thức từ hình vẽ .
_ Rèn luyện kĩ năng trao đổi nhóm và làm việc với SGK .
II. Đồ dùng dạy học
_ Tranh phoùng to H 21.1 _ H 21.4
_Caùc tranh minh hoaï :Ñoät bieán coù haïi cho baûn thaân sinh vaät vaø ñoät bieán coù lôïi cho caû sinh vaät vaø con ngöôøi
_ Maùy vi tính vaø projector .
III. Hoạt động dạy học
1. Ổn định lớp.
2 . Kiểm tra bài cũ:
3. Bài mới
Mở đầu, GV giới thiệu các loại biến dị theo sơ đồ.


Biến dị
Bíến dị di truyền
Biến dị không di truyền
( thường biến )
Biến dị tổ hợp
Biến dị đột biến
Đột biến gen
Đột biến NST
Đột biến cấu trúc NST
Đột biến số lượng NST
I .Đột biến gen là gì?
Yêu cầu HS quan sát hình và thảo luận nhóm
d
c
Câu hỏi 1 :So sánh hình 21.1 a với hình 21.1 b , H21.1 c, H21.1 d.
Hình 21.1 a là đoạn AND ban đầu , Hình 21.1 b , H 21.1 c và H 21.1 d là 3 đoạn AND đã bị biến đổi . Hãy cho biết số lượng nucleotit trong 3 đoạn ADN H 21.1 b , 21.1 c và 21.1 d có gì khác so với đoạn AND H 21.1 a. Đặt tên cho 3 dạng đột biến này.

Rèn luyện kỹ năng quan sát, thào luận nhóm, chia sẻ, tổng hợp đánh giá
MỘT SỐ DẠNG ĐỘT BIẾN GEN
Mất một cặp nuclêôtit
Thêm một cặp nuclêôtit
Thay thế một cặp nuclêôtit
Câu hỏi 2: Tại sao không nói mất , thêm ..một nucleotit mà nói mất , thêm ..một cặp nucleotit ?
*AND có cấu trúc 2 mạch bổ sung , sụ biến đổi ở một nucleotit nào đó phải xảy ra trên cả 2 mạch thì mới gọi là đột biến Gen.

Câu hỏi 3 : Vậy đột biến Gen là gì ?
Đột biến Gen là những biến đổi về số lượng , thành phần , trình tự các cặp nucleotit , xảy ra tại một điểm nào đó trên phân tử AND.

Rèn kỹ năng suy luận, phân tích tổng hợp vấn đề, để đi đến khái niệm mới.
I. Đột biến Gen là gì?
Đột biến đổi trong cấu trúc của Gen liên quan tới 1 hoặc 1 số cặp nucleotit .
Đột biến Gen gồm các dạng : mất , thêm , thay thế một cặp nucleotit .
II. Nguy�n nh�n ph�t sinh d?t bi?n gen .
HS nghi�n c?u thơng tin SGK ,li�n h? th?c t? .Th?o lu?n nhĩm tr? l?i c�u h?i :
(2hs ng?i c?nh nhau th?o lu?n ,trao d?i v?i nhĩm kh�c c�ng b�n)

C�u h?i :H�y n�u ra c�c nguy�n nh�n g�y d?t bi?n gen ? D?n ch?ng m?t v�i ví d? m� em bi?t

_B�n ngồi :?nh hu?ng c?a c�c t�c nh�nlí,hĩa nhu tia phĩng x? .
_b�n trong : qu� trình sinh lí, sinh hĩa n?i b�o b? r?i lo?n .
VD :






II. Nguyên nhân phát sinh đột biến Gen
Đột biến Gen xảy ra do ảnh hưởng phực tạp của môi tường trong và ngoài cơ thể tới phân tử AND , xuất hiện trong điều kiện tự nhiên hoặc do con người gây ra.
III.Vai trị c?a d?t bi?n gen .
Hãy quan sát H 21.2-> 4 SGK trả lời câu hỏi : Trong các đột biến o các hình trên thì đột biến nào có lợi , đột biến nào cĩ hại cho bản thân sinh vật và cho con người ?
(Nhóm 2 học sinh thảo luận , trao đổi với nhóm khác rút ra kết luận )
? Tại sao đột biến Gen lại gây ra biến đổi kiểu hình ?
?Tại sao đột biến Gen thể hiện ra kiểu hình lại có hại cho bản thân sinh vật ?
? dD?t bi?n cĩ vai trị trong s?n xu?t nhu th? n�o?


Rèn luyện kỹ năng quan sát, suy luận, liên hệ thực tế
Các đột biến thể hiện ở hình 21.2->3 SGK là những đột biến có hại cho bản thân sinh vật và con người .
Đột biến thể hiện ở hình 21.4 SGKlà đột biến có lợi cho sinh vật và cho con người .
Đột biến Gen thể hiện ta kiểu hình thường có hai cho bản thân con vật vì chúng phá vỡ sự thống nhất hài hoà trong kiểu Gen đã qua chọn lọc tự nhiên và duy trì lâu đời trong điều kiện tự nhiên , gây ra những rối loạn trong quá trình tổng hợp Protein
III. Vai trò của đột biến Gen
Đột biến Gen thường có hại nhưng cũng có khi có lợi
4. Củng cố
A) Chọn câu trả lời đúng nhất : Dạng đột biến Gen nào có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng trong kiểu hình ?
a) Mất, thêm một cặp nucleotit
b) Thay thế một cặp nucleotit
c) Đảo vị trí một cặp nucleotit
d) cả a , b, c đều đúng
B) Điền vào chỗ trống
Đột biến Gen gây rối loan .. (quá trình tự nhân đôi của AND , quá trình tổng hợp ARN , quá trình sinh tổng hợp Protein ) nên đa số đột biến Gen thường. (có hại , có lợi , trung tính )

Đáp án : A) d , B) quá trình sinh tổng hợp Protein , có hại


5. Dặn dò
Trả lời câu 2 , 3 SGK
Xem bài mới : Đột biến câú trúc NST