Bài 21. Đột biến gen

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO
VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
NĂM HọC: 2016-2017
Môn Sinh học 9
Giáo viên: Trần Thị Hải Huế
Ô số1:(Gåm 6 chữ c¸i):Đ©y lµ mét trong những
nguyªn t¾c cña qu¸ trình tæng hîp ADN
Ô số 2: (Gåm 8 chữ c¸i) Hiện tượng con c¸i sinh ra giống
bố mẹ
Ô số 3: (Gåm 9 chữ c¸i) Lo¹i ®¬n ph©n cÊu t¹o nªn ADN
Ô số 4: (Gåm 6 chữ c¸i) Người đặt nền móng cho di truyền học
Ô số 5: (Gåm 3 chữ c¸i) Gen có bản chất là loại axit
nucleic này
Ô số 6:(Gåm 8 chữ c¸i) Lo¹i đơn phân tạo nên protein
Từ chìa khoá:Hiện tượng con cái khác với bố mẹ và
khác nhau ở nhiều chi tiết là hiện tượng gì ?
B
B
D T R U Y Ề N
I
I
N U C L O T I T
E
E
M E D E N
N
A N
D
D
A X I T A M N
N
I
I
Ổ S U N G
CHƯƠNG IV : BIẾN DỊ
Quan sát các hình ảnh sau và cho biết chúng có gì khác thường?
A
11/21/2016
4
BIẾN DỊ
Biến dị di truyền
Biến dị không di truyền
Biến dị tổ hợp
Đột biến
Thường biến
Đột biến gen
Đột biến NST
BIẾN DỊ
Biến dị là hiện tượng con sinh ra khác với bố mẹ và khác nhau về nhiều chi tiết.
Là sự tổ hợp lại các tính trạng của bố mẹ.
Là những biến đổi trong vật chất di truyền xảy ra ở cấp độ phân tử(ADN) hoặc cấp độ tế bào.
CHƯƠNG IV : BIẾN DỊ
BÀI 21: ĐỘT BIẾN GEN
Hãy gắn mạch còn lại cho đoạn mạch đơn sau?
Gen (a) có tổng bao nhiêu cặp nuclêôtit?
I/ Đột biến gen là gì?
a
Trình tự của các cặp nuclêôtit?
G
X
b
a
c
d
H21.1. Một số dạng đột biến gen
G
X
X
G
A
T
T
A
G
X
T
A
T
A
X
G
T
A
G
X
T
A
d
c
b
4
6
5
- Mất cặp X -G
- Thêm cặp T - A
Thay cặp A -T
bằng cặp G - X
- Mất một cặp nuclêôtic
- Thêm một cặp nuclêôtic
- Thay cặp nuclêôtic này
Bằng cặp nuclêôtic khác

-Thế nào là đột biến gen ?Đột biến gen gồm những dạng nào ?
I.ĐỘT BIẾN GEN
BÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN
1/ Khái niệm : Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan tới một hoặc một số cặp nuclêôtit.
+Mất một cặp nuclêôtit
+Thêm một cặp nuclêôtit
+Thay thế một cặp nucleôtit.
- Đột biến gen di truyền được.
2/ Các dạng đột biến gen :
11/21/2016
11
Mất một cặp nucleotit
Thêm một cặp nucleotit
Thay thế một cặp nucleotit
I.ĐỘT BIẾN GEN
BÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN
II. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH
* Trong tự nhiên :
Máy bay Mỹ đang rải chất diệt cỏ trong vùng rừng của châu thổ sông Mê kông, 26/07/1969.
Máy bay Mỹ rải chất độc da cam
Nhà máy hạt nhân
Thử vũ khí hạt nhân
Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
Nhà máy hạt nhân
Sử dụng thuốc trừ sâu
Rác thải
Cháy rừng
Hóa chất thực phẩm
Khói bụi giao thông
Hút thuốc lá
Khói bụi nhà máy
Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
Các tác nhân của môi trường trong và ngoài cơ thể làm rối loạn quá trình tự sao chép của ADN.
Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
I.ĐỘT BIẾN GEN
BÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN
II. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH
* Trong thực nghiệm :
Tác nhân vật lí gây đột biến gen








Sốc nhiệt
Các tia tử ngoại
Bụi phóng xạ và các bức xạ
từ phóng vũ khí hạt nhân
Chất phóng xạ từ bom nguyên tử
I.ĐỘT BIẾN GEN
BÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN
II. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH
- Trong thực nghiệm: Con người đã gây ra đột biến gen bằng các tác nhân vật lý, hoá học.

- Trong tự nhiên: Đột biến gen phát sinh do những rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể.
Đột biến gen ảnh hưởng như thế nào đến đời sống sinh vật. Các em cùng quan sát những hình ảnh sau
HẬU QUẢ CỦA NHIỄM CHẤT ĐỘC MÀU DA CAM ( DIOXIN )
Và hậu quả để lại là……..
Một số hình ảnh: hậu quả do đột biến gen gây nên
Chất độc màu da cam
EM CÓ BIẾT
Từ 10/ 8/ 1961 – 1971: Mỹ thực hiện 19.905 phi vụ rải hơn 80 triệu lít chất độc hóa học gây tác hại nghiêm trọng đến môi trường tự nhiên và sức khỏe con người.
- Hơn 75,8 triệu người nhiễm chất độc màu da cam được Mỹ rải xuống Miền Nam Việt Nam.
- Hơn 2 triệu nạn nhân bị nhiễm trong đó hàng vạn đứa trẻ sinh ra bị nhiễm.
- 45% diện tích rừng của Miền Nam Việt Nam bị phá hủy.
- Hiện Việt Nam có khoảng:
+ 4,8 triệu người bị nhiễm chất độc màu da cam.
+ Độc tố con lưu lại trong đất và gây độc từ 20 – 100 năm nữa.
+ Tiếp tục gây biến đổi gen ở thế hệ thứ 2, 3 và 4 của các nạn nhân bị nhiễm. Thế hệ con, cháu của các nạn nhân do nhiễm chất độc da cam đã bị dị dạng, dị tật bẩm sinh, liệt hoàn toàn hoặc một phần cơ thể, như: mù, câm, điếc, thiểu năng trí tuệ, tâm thần, ung thư…và đang chịu cuộc sống vô cùng khó khăn, nhiều gia tộc có nguy cơ tuyệt tự.
Tại sao đột biến gen lại gây ra biến đổi kiểu hình?
III. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN
BÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN
Bài 21: ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
III. Vai trò của đột biến gen.
Sự biến đổi trong cấu trúc gen sẽ dẫn đến biến đổi những gì ?
- Đột biến gen biểu hiện ra kiểu hình thường có hại cho sinh vật vì chúng phá vỡ sự thống nhất hài hòa trong kiểu gen, gây rối loạn trong quá trình tổng hợp prôtêin.
Vì sao các đột biến gen biểu hiện ra kiểu hình thường có
hại cho bản thân sinh vật?
- Sự biến đổi trong cấu trúc gen sẽ dẫn đến biến đổi cấu trúc prôtêin mà nó mã hóa, cuối cùng dẫn đến biến đổi kiểu hình.
BÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN
III.VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN
Quan sát các hình dưới đây và cho biết: đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người?
Có hại
H 21.2. Đột biến gen làm mất khả năng tổng hợp diệp lục của cây mạ (màu trắng)
H 21.3. Lợn con có đầu và chân sau dị dạng
H 21.4. Đột biến gen ở cây lúa (b) làm cây cứng và nhiều bông hơn ở giống gốc (a)
Có lợi
Có hại
BÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN
III.VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN
Ngô biến đổi gen phòng chống sâu bệnh
Đột biến gen làm cho cừu chân ngắn ở Anh không nhảy qua hàng rào vào phá vườn.
Có lợi
Đột biến thân lùn ở lúa
Đột biến bạch tạng ở cây
Đột biến có lợi
Đột biến có hại
I . Đột biến gen là gì ?
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen

III. Vai trò của đột biến gen
- Đột biến gen tạo ra các gen lặn biểu hiện khi thể đồng hợp hoặc trong điều kiện ngoại cảnh thích hợp.
- Đột biến gen có thể có hại hoặc có lợi cho bản thân sinh vật hoặc con nguời.
BÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN
BÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN

Để hạn chế đột biến gen cần lưu ý :

Là học sinh , các em sẽ làm gì để hạn chế sự phát sinh đột biến gen ?
Tham gia tốt các phong trào bảo vệ môi trường sống.
Tuyên truyền, vận động mọi người có ý thức tốt trong việc bảo vệ môi trường .
Cùng cộng đồng ủng hộ các phong trào đấu tranh chống sản xuất, thử và sử dụng vũ khí hạt nhân, vũ khí hoá học...
Tích cực tham gia bảo vệ môi trường
Sử dụng phương tiện ít gây ô nhiễm môi trường
Sử dụng thực phẩm an toàn
Vệ sinh môi trường đất , nước
I.ĐỘT BIẾN GEN
BÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN
II. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH
III. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN
* để phòng tránh đột biến gen chúng ta cần :
+ Đấu tranh chống sử dụng vũ khí hóa học, vũ khí hạt nhân ….
+Sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật đúng quy trình.
+Tuyên truyền,vận động mọi người có ý thức tốt trong việc bảo vệ môi trường….
hoặc
một
số cặp
nucleotit
tác nhân vật lí
tác nhân hoá học
môi trường trong
môi trường ngoài
HƯỚNG DẪN HỌC TẬP
CHÚC CÁC EM CHĂM NGOAN HỌC GIỎI
XIN CHÂN THÀNH CÁM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM!
BÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN
III. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN
Tại sao đột biến gen biểu hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật ?
- Vì đột biến gen làm phá vỡ sự thống nhất hài hòa trong kiểu gen đã qua chọn lọc và duy trì lâu đời trong tự nhiên, gây ra những rối loạn trong quá trình tổng hợp prôtêin.
- Đột biến gen thường có hại nhưng đôi khi cũng có khi có lợi cho sinh vật và con người.
VD : -Ngô biến đổi gen phòng chống sâu bệnh
-Lợn con có đầu và chân sau bị dị tật