Bài 21. Đột biến gen

Nhiệt liệt CH�O M?NG các TH?Y, Cễ về dự giờ môn sinh học lớp 9
Giáo viên : NGUY?N DUONG PHUONG T�N
Trường : thcs SU?I NGễ
Chương IV: Biến dị
Bi?n d? di truy?n
Biến dị không di truyền
( thường biến)
Biến dị tổ hợp
Biến dị đột biến
D?t bi?n NST
Đột biến gen
Đột biến cấu trúc NST
Đột biến số lượng NST
Thể dị bội
Thể đa bội
Biến dị
Chương iv: biến dị
BàI 21 - tiết 23: đột biến gen
Hãy gắn mạch còn lại cho đoạn mạch đơn cña ph©n tö ADN cã tr×nh tù s¾p xÕp nh­ sau?
I. Đột biến gen là gì?
a
G
X
b
a
c
d
G
X
X
G
A
T
T
A
G
X
T
A
T
A
X
G
T
A
G
X
T
A
d
c
b
4
6
5
- Mất cặp X -G
- Thêm cặp T - A
Thay cặp A -T
bằng cặp G - X
- Mất một cặp nuclêôtic
- Thêm một cặp nuclêôtic
Thay cặp nuclêôtic này
Bằng cặp nuclêôtic khác

Quan sát hình và thảo luận nhóm (5 phút) hoàn thành bảng sau.
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan tới một hoặc một số cặp nuclêôtit
Kể tên một số dạng đột biến gen?
Các dạng đột biến gen: mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit
* Đột biến gen là gì?
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
Cam không hạt
Lúa thơm năng suất cao
Do tia phóng xạ
Do tia phóng xạ
Quan sát tranh và nêu nguyên nhân phát sinh đột biến gen
Chất độc màu da cam làm rối loạn quá trình tự sao ADN
Rút ra kết luận nguyên nhân phát sinh
đột biến gen?
-Tự nhiên: Do những rối loạn trong quá trình tự sao chép của phân tử ADN dưới ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể.
-Thực nghiệm: Do tác nhân vật lí (tia phóng xạ, tia tử ngoại..), tác nhân hoá học (chất điôxin, êtylmêtansunfônat(EMS)..)
iii.Vai trò của đột biến gen
ĐBG làm mất khả năng tổng hợp diệp lục ở cây mạ ( màu trắng)
Lợn có đầu và chân sau dị dạng
ĐBG ở lúa (b)làm cây cứng và nhiều bông hơn ở giống gốc (a)
Đột biến có hại
Đột biến có hại
Đột biến có lợi
Lợn có đầu dị dạng
Đột biến có hại
Quan sát các hình dưới đây và cho biết đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người
Đột biến bạch tạng ở cây
Đột biến có hại
Rùa hai đầu
Đột biến có hại
Quan sát các hình dưới đây và cho biết đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người
Lúa có khả năng chịu hạn cho năng suất cao
Tay bị dị dạng
Đột biến có hại
Đột biến có hại
Đột biến có hại
Đột biến có lợi
Quan sát các hình dưới đây và cho biết đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người
Hình 3
Có hại
Có hại
Quan sát các hình dưới đây và cho biết đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người
Giống ngô đột biến gen chịu hạn cho năng suất cao
Giống chuối đột biến gen kháng sâu bệnh
Có lợi
Có lợi
iii. Vai trũ c?a d?t bi?n gen:
Thảo luận nhóm (5 phót) tr¶ lêi c¸c c©u hái sau:
C©u1:Tại sao đột biến gen gây ra biến đổi kiểu hình?
C©u2.Tại sao đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường gây hại cho bản thân sinh vật?
Đáp án:
Câu1: Đột biến gen gây ra những biến đổi kiểu hình vì nó làm biến đổi cấu trúc prôtêin mà nó mã hoá
Câu2: Đột biến gen thể hiện ra ở kiểu hình thường có hại,vì nó phá vỡ sự thống nhất hài hoà trong kiểu gen đã qua chọn lọc tự nhiên và duy trì lâu đời trong điều kiện tự nhiên,gây ra rối loạn trong quá tình tổng hợp prôtêin.
Vai trò của đột biến gen?
Vai trò của đột biến gen:
-§ét biÕn gen thÓ hiÖn ra ë kiÓu h×nh th­êng cã h¹i cho b¶n th©n sinh vËt.
VÝ dô: L¸ m¹ mµu tr¾ng, ®Çu vµ ch©n sau cña lîn bÞ dÞ d¹ng, vÞt 3, 4 ch©n….
-§ét biÕn gen ®«i khi cã lîi cho con ng­êi  cã ý nghÜa trong ch¨n nu«i vµ trång trät.
VÝ dô: C©y lóa cøng vµ nhiÒu b«ng h¬n, cam kh«ng h¹t….
Khoanh tròn câu trả lời mà
em cho là đúng nhất
Cũng cố và luyện tập
Đột biến gen có mấy dạng
a) 1 dạng
b) 2 dạng
c) 3 dạng
d)4 dạng
Hướng dẫn về nhà:
+ học thuộc phần ghi nhớ
+trả lời các câu hỏi cuối bài vào vở
+TèM THấM M?T S? V� D? V? D?T BI?N GEN
+ đọc trước bài 22: đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể
+TèM HI?U KH�I NI?M, NGUYấN NH�N C?A D?T BI?N NST
+sưu tầm các biến dị về đột biến nhiễm săc thể

XIN CHÂN THÀNH CÁM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM!
GIẢI Ô CHỮ SINH HỌC
Ô số1:(Gåm 6 ch÷ c¸i) §©y lµ mét trong nh÷ng
nguyªn t¾c cña qu¸ tr×nh tæng hîp ADN
Ô số 2: (Gåm 8 ch÷ c¸i) Hiện tượng con c¸i sinh ra giống
bố mẹ
Ô số 3: (Gåm 9 ch÷ c¸i) Lo¹i ®¬n ph©n cÊu t¹o nªn ADN
Ô số 4: (Gåm 6 ch÷ c¸i) Người đặt nền móng cho di truyền học
Ô số 5: (Gåm 3 ch÷ c¸i) Gen có bản chất là loại axit
nucleic này
Ô số 6:(Gåm 8 ch÷ c¸i) Lo¹i đơn phân tạo nên protein
Từ chìa khoá:Hiện tượng con cái khác với bố mẹ và
khác nhau ở nhiều chi tiết là hiện tượng gì
B
B
D T R U Y Ò N
I
I
N U C L O T I T
E
E
M E D E N
N
A N
D
D
A X I T A M N
N
I
I
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
ổ S U N G