Bài 21. Đột biến gen

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
VỀ THAM DỰ TiẾT HỌC
TRƯỜNG THCS LÝ THÁNH TÔNG
Lớp 9A6
MỘT VÀI HÌNH ẢNH BIẾN DỊ
Rùa 2 đầu
Hoa sen ngũ sắc
Vịt 4 chân
Bàn tay 6 ngón
CHƯƠNG IV : BIẾN DỊ
BÀI 21: ĐỘT BIẾN GEN







H.a
* Đoạn ADN ban đầu (a):
Số cặp nucleotit: 5
-Trình tự các cặp nu:
-T - G - A -T- X-
-A - X - T- A –G-
Hãy gắn mạch còn lại cho đoạn mạch đơn sau?
I/ Đột biến gen là gì?
G
X
b
a
c
d
H21.1. Một số dạng đột biến gen
Mất 1 cặp nuclêôtit
Thêm 1 cặp nuclêôtit
Thay thế 1 cặp nuclêôtit
Mất cặp G- X
Thêm cặpA-T
Thay cặp T-A bằng cặp X-G
H.a
H.b
H.c
H.d
So sánh gen biến đổi (H.b,H.c,H.d) với gen ban đầu ( H.a)
4
5
6
5

Một gen có A = 400 nuclêôtit, G = 500 nuclêôtit. Đã xảy ra đột biến gì trong các trường hợp sau:
Gen đột biến có: A = 401nuclêôtit, G = 500 nuclêôtit.

b. Gen đột biến có: A = 399 nuclêôtit, G = 501 nuclêôtit.
c. Gen đột biến có: A = 399 nuclêôtit, G = 500 nuclêôtit

Đột biến thay cặp A - T bằng cặp G - X.
Đột biến mất cặp A - T.
Đột biến thêm một cặp A - T.
I.ĐỘT BIẾN GEN
BÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN
-Khái niệm : Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan tới một hoặc một số cặp nuclêôtit.
- Đột biến gen có các dạng:
+Mất một cặp nuclêôtit
+Thêm một cặp nuclêôtit
+Thay thế một cặp nucleôtit.
- Đột biến gen di truyền được.
II.ĐỘT BIẾN GEN
BÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN
II. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH
Nguyên nhân phát sinh đột biến gen?
Tác nhân vật lí gây đột biến gen








Sốc nhiệt
Các tia tử ngoại
Bụi phóng xạ và các bức xạ
từ phóng vũ khí hạt nhân
Chất phóng xạ từ bom nguyên tử
Tác hại lớn nhất từ một vụ thử hạt nhân và bom nguyên tử là do bụi phóng xạ gây ra. Bụi phóng xạ và các bức xạ làm tăng nguy cơ bị ung thư máu, vô sinh và các dị tật bẩm sinh. Sự ảnh hưởng của bụi phóng xạ có thể kéo dài hàng chục năm.
Tác nhân hoá học gây đột biến gen








Chất độc da cam Mỹ rải xuống trong chiến tranh
Hoá chất BVTV: thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, diệt nấm...
Từ 1961 – 1971:
-Hơn 75,8 triệu người nhiễm chất độc màu da cam được Mỹ rải xuống Miền Nam Việt Nam.
-Hơn 2 triệu nạn nhân bị nhiễm trong đó hàng vạn đứa trẻ sinh ra bị nhiễm.
-45% diện tích rừng của Miền Nam Việt Nam bị phá hủy.
-Hiện Việt Nam có khoảng:
+4,8 triệu người bị nhiễm chất độc màu da cam.
+Độc tố còn lưu lại trong đất và gây độc từ 20 – 100 năm nữa.
+Tiếp tục gây biến đổi gen ở thế hệ thứ 2, 3 và 4 của các nạn nhân bị nhiễm.
Nạn nhân chất độc màu da cam
Người phụ nữ lại có thể chủ động bảo vệ chính mình bằng tiêm vắc-xin ngừa HPV (vắc-xin đã được Bộ Y tế cấp phép lưu hành từ năm 2008). Chỉ cần tiêm 3 mũi trong vòng 6 tháng ,vắc-xin đã có thể phòng tránh những nguy cơ dẫn đến ung thư cổ tử cung . Độ tuổi được khuyến khích tiêm phòng virút HPV dành cho nữ giới là từ 9 - 26 tuổi.
Tác nhân sinh học gây đột biến gen
Virút HPV
I.ĐỘT BIẾN GEN
BÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN
II. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH
- Trong tự nhiên: Đột biến gen phát sinh do những rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể.
- Trong thực nghiệm: Con người đã gây ra đột biến gen bằng các tác nhân vật lý, hoá học.

BÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN
III.VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN
ĐBG làm mất khả năng tổng hợp diệp lục ở cây mạ ( màu trắng)
Lợn có đầu và chân sau dị dạng
ĐBG ở lúa (b)làm cây cứng và nhiều bông hơn ở giống gốc (a)
Đột biến có hại
Đột biến có hại
Đột biến có lợi
Lợn có đầu dị dạng
Đột biến có hại
Quan sát các hình dưới đây và cho biết đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người
Hồng cầu hình liềm
Một số tật di truyền do đột biến gen trội gây ra
Bàn chân có nhiều ngón
Tật xương chi ngắn
Bàn tay 6 ngón
Bàn tay dính ngón
Lúa có khả năng chịu hạn cho năng suất cao
Giống ngô đột biến gen chịu hạn cho năng suất cao
BÀI 21 : ĐỘT BIẾN GEN
III. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN
Tại sao đột biến gen biểu hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật ?
- Vì đột biến gen làm phá vỡ sự thống nhất hài hòa trong kiểu gen đã qua chọn lọc và duy trì lâu đời trong tự nhiên, gây ra những rối loạn trong quá trình tổng hợp prôtêin.
- Đột biến gen thường có hại nhưng đôi khi cũng có khi có lợi cho sinh vật và con người.
Sử dụng hợp lí thuốc trừ sâu ,diệt cỏ …
Mặc quần áo bảo hộ và phun thuốc xuôi chiều gió
Bỏ vỏ , chai đựng thuốc đúng quy định.
Vệ sinh môi trường đất , nước
hoặc
một
số cặp
nucleotit
tác nhân vật lí
tác nhân hoá học
môi trường trong
môi trường ngoài
Chọn từ hoặc cụm từ thích hợp sau đây điền vào chỗ trống: cấu trúc; mất; thay thế; thêm; môi truường; cú h?i; con người.

Đột biến gen là những biến đổi trong của gen liên quan đến một hoặc một số cặp nuclêôtit.
- Đột biến gen xảy ra do những rối loạn trong quá trình tự sao của phân tử ADN dưới ảnh hưởng phức tạp của trong và ngoài cơ thể , xuất hiện trong điều kiện tự nhiên hoặc do gây ra.
Đột biến gen thường liên quan đến một cặp nuclêôtít, điển hình là các dạng , , một cặp nuclêôtít.
- Đột biến gen thường nhưng cũng có khi có lợi.
...........2...........
........1.......
........3.......
......4.....
....5.....
.....6....
.....7.....
cấu trúc
môi trường
con người
mất
thêm
thay thế
có hại
Học bài
- Chuẩn bị bài tiếp theo
DẶN DÒ
CÁM ƠN QUÝ THẦY CÔ ĐÃ DỰ TIẾT HỌC
CHÚC THẦY CÔ NHIỀU SỨC KHỎE