Bài 21. Đột biến gen

Ô số1:(Gåm 6 ch÷ c¸i) §©y lµ mét trong nh÷ng
nguyªn t¾c cña qu¸ tr×nh tæng hîp ADN.
Ô số 2: (Gåm 8 ch÷ c¸i) Hiện tượng con c¸i sinh ra giống
bố mẹ là:
Ô số 3: (Gåm 9 ch÷ c¸i) Lo¹i ®¬n ph©n cÊu t¹o nªn ADN là:
Ô số 4: (Gåm 6 ch÷ c¸i) Người đặt nền móng cho di truyền học là:
Ô số 5: (Gåm 3 ch÷ c¸i) Bản chất hóa học của gen là:
Ô số 6:(Gåm 8 ch÷ c¸i) Lo¹i đơn phân tạo nên protein?
Từ chìa khoá:Hiện tượng con cái khác với bố mẹ và
khác nhau ở nhiều chi tiết là hiện tượng gì?
B
B
D T R U Y Ò N
I
I
N U C L O T I T
E
E
M E D E N
N
A N
D
D
A X I T A M N
N
I
I
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
5
4
3
2
1
Hết giờ
ổ S U N G
Nhiệt liệt chào mừng quý thầy cô đến dự giờ
10
Chương IV
BIẾN DỊ
Biến dị
BD di truyền
BD không di truyền
(thường biến)
Đột biến
Biến dị tổ hợp
Đột biến gen
Đột biến NST
Bài 21. ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
BIẾN DỊ
Bài 21. ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
a
G
X
b
a
c
d
H21.1. Một số dạng đột biến gen
THẢO LUẬN
(4 phút )
Quan sát H 21.1 và hoàn thành các nội dung sau:
Đoạn gen ban đầu (gen a) có mấy cặp nclêôtit ?


2. Hãy hoàn thành bảng sau:
3. D?t bi?n gen l� gì? D?t bi?n gen g?m nh?ng d?ng n�o?
Hình 21.1 Một số dạng đột biến gen
1. Đoạn gen ban đầu (gen a) có ......cặp nucleotit (Nu) .
2. Hồn th�nh n?i dung b?ng:
mấy
?
5
G
X
4
6
5
- Mất cặp X - G
- Thêm cặp T - A
Thay cặp A -T
bằng cặp G -X
- Mất một cặp nuclêôtit
- Thêm một cặp nuclêôtit
Thay cặp nuclêôtit này
bằng cặp nuclêôtit khác
3. D?t bi?n gen l� gì? D?t bi?n gen g?m nh?ng d?ng n�o?
BIẾN DỊ
Bài 21. ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan tới một hoặc một số cặp nuclêôtit.
Các dạng đột biến gen: mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtit.
II.Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
Tâc h?i c?a ch?t d?c mău da cam
Mây bay M? r?i ch?t di�xin xu?ng Mi?n Nam Vi?t Nam
Nhà máy hạt nhân
Thử vũ khí hạt nhân
Sử dụng thuốc trừ sâu
Rác thải
Cháy rừng
Biện pháp bảo vệ môi trưu?nng để hạn chế đột biến gen.
Phun thuốc trừ sâu khoa học
BIẾN DỊ
Bài 21. ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
II.Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
-Trong tự nhiên: Do những rối loạn trong quá trình tự sao chép của phân tử ADN dưới ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể.
- Trong thực nghiệm: Do con người đã gây ra các đột biến nhân tạo bằng tác nhân vật lí hoặc hóa học.
III. Vai trò của đột biến gen :
BIẾN DỊ
Bài 21. ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
II.Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
III. Vai trò của đột biến gen :
Gen
mARN
Prôtêin
Tính trạng
Biến đổi
trong
cấu trúc gen
Biến đổi
mARN
Biến đổi
Prôtêin
tương ứng
Biến đổi
Kiểu hình
Sự biến đổi cấu trúc phân tử của gen có thể dẫn đến biến đổi cấu trúc của loại prôtêin mà nó mã hóa, cuối cùng có thể dẫn đến biến đổi ở kiểu hình.
H 21.4. Đột biến gen ở lúa (b) làm cây cứng và nhiều bông hơn ở giống gốc (a)
H 21.2 Đột biến gen làm mất khả năng tổng hợp diệp lục ở cây mạ (màu trắng).
H 21.3 Lợn có đầu và chân sau dị dạng.
▼ Quan sát các hình sau đây và cho biết: Đột biến nào có lợi, đột biến nào có hại cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người?
Có hại
Có hại
Có lợi
III.Vai trò của đột biến gen:
Nạn nhân chất độc màu da cam
Đột biến gen làm lợn con
có 1 đầu, 3 mắt, 2 mồm
Đột biến gen làm hoa có nhiều màu sắc phong phú
Đột biến gen làm bàn tay người bị dị dạng
Đột biến gen làm tăng tính chịu hạn, chịu rét ở cây lúa
Đột biến bạch tạng
ở cây
Đột biến gen có lợi
Đột biến gen có hại
BIẾN DỊ
Bài 21. ĐỘT BIẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
II.Nguyên nhân phát sinh đột biến gen:
III. Vai trò của đột biến gen :
- Sự biến đổi cấu trúc phân tử của gen có thể dẫn đến biến đổi cấu trúc của loại prôtêin mà nó mã hóa, cuối cùng có thể dẫn đến biến đổi ở kiểu hình.
- Đột biến gen thường có hại cho bản thân sinh vật. Tuy nhiên, đột biến gen đôi khi có lợi cho con người trong thực tiễn sản xuất (trồng trọt, chăn nuôi,…)
BỆNH NHÂN BẠCH TẠNG
ĐỘNG VẬT BẠCH TẠNG
Người có
xương chi ngắn
TẬT THỪA NGÓN CHÂN
TRÒ CHƠI: CHỌN SAO MAY MẮN
2
1
6
5
4
3
Câu 2: Điền từ thích hợp và chỗ chấm
Đột biến gen là những.....................trong ................của gen liên quan tới ........hoặc ..................cặp nuclêôtit.
cấu trúc
một
một số
biến đổi
Có 3 dạng đột biến: mất, thêm, thay thế một hoặc một số cặp nuclêôtit.
Câu 1: Nêu các dạng đột biến gen?
Câu 5: Vai trò của đột biến gen là:
Luôn có hại cho bản thân sinh vật.
A
B
C
D
Thường có hại nhưng cũng có khi có lợi.
Luôn có lợi cho bản thân sinh vật.
Thường có hại cho bản thân sinh vật.
Câu 6: Cho 3 ví dụ về đột biết gen có lợi?
May mắn
CHUẨN BỊ CHO TIẾT SAU:
ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST
- Tìm hiểu các dạng đột biến nhiễm sắc thể - Nguyên nhân phát sinh - Tính chất (lợi ích, tác hại)
Học bài, trả lời câu hỏi SGK/64
- Vẽ hình 21.1 vào tập
Sưu tầm 1 số hình ảnh về đột biến gen
TIẾT HỌC KẾT THÚC
CHÚC SỨC KHỎE QÚY THẦY CÔ VÀ CÁC EM
2
3
4
5
6
1
Đột biến gen là những biến đổi trong .....của gen. Đột biến gen xảy ra do ảnh hưởng phức tạp của.......trong và ngoài cơ thể tới phân tử ADN, xuất hiện trong điều kiện.....hoặc do.....gây ra. Đột biến gen thường liên quan đến một cặp nuclêôtít, điển hình là các dạng...,..,.....một cặp nuclêôtít.
Đột biến gen thường có hại nhưng cũng có khi có lợi.
Câu 1: Chän tõ hoÆc côm tõ thÝch hîp sau ®©y ®iÒn vµo chç trèng: cÊu tróc; m«i tr­êng; mÊt; thay thÕ; thªm; kiÓu h×nh; con ng­êi; tù nhiªn.
cấu trúc
môi trường
tự nhiên
con người
mất
thêm
thay thế
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)
Ghi nhớ
2
3
4
5
6
1
A
B
C
D
Các rối loạn sinh lý, sinh hóa của tế bào
Cả A, B và C đúng
Câc tâc nhđn v?t l� trong ngo?i c?nh (tia ph�ng x?, tia t? ngo?i, s?c nhi?t)
Các tác nhân hóa học trong ngoại cảnh như các hóa chất độc hại :điôxin...
Câu 2: Nguyªn nhân gây ra đột biến gen là: (chän ph­¬ng ¸n ®óng nhÊt)
2
3
4
5
6
1
Luôn có hại cho bản thân sinh vật.
A
B
C
D
Cả B và C
Một số đột biến gen lại có lợi
Thường có hại cho bản thân sinh vật
Câu 3: Vai trò của đột biến gen là:( chän ph­¬ng ¸n ®óng nhÊt)
2
3
4
5
6
1
§Æc ®iÓm cÊu tróc cña gen.
A
B
C
D
Cả A và B
Các điều kiện sống khắc nghiệt
Tác nhân ngoại cảnh hay rối loạn quá trình trao đổi chất
Câu 4: §ét biÕn gen phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo ? (chän ph­¬ng ¸n ®óng nhÊt)
2
3
4
5
6
1
A
B
D
C
Khi kiểu gen ở thể đồng hợp lặn và trong điều kiện môi trường thích hợp
Cả A, B và C
Khi kiểu gen ở thể đồng hợp trội và trong điều kiện môi trường thích hợp
Khi kiểu gen ở thể dị hợp và trong điều kiện môi tru?ng thích hợp
Câu 5: §ét biÕn gen biÓu hiÖn ra kiÓu h×nh khi nµo? ( chän ph­¬ng ¸n ®óng)
2
3
4
5
6
1
A
D
C
B
Thay thế cặp nuclêôtit này bằng cặp nuclêôtit khác
Đảo cặp nuclêôtit này bằng cặp nuclêôtit khác
Mất một cặp nuclêôtit
Thêm một cặp nuclêôtit
Câu 6: Mét gen A = 600 nuclª«tit, G = 900 nuclª«tit. NÕu khi ®ét biÕn , gen ®ét biÕn cã: A = 601nuclª«tit, G = 900 nuclª«tit.§©y lµ d¹ng ®ét biÕn nµo ? ( chän ph­¬ng ¸n ®óng)
2
3
4
5
6
1
2
3
Đúng
*
4
5
6
2
3
chưa chính xác
4
5
6
Từ những nguyên nhân và tác hại của đột biến gen , chúng ta phải có ý thức như thế nào trong việc bảo vệ môi trường để hạn chế sự phát sinh đột biến gen có hại ?
Vệ sinh môi trường đất, nước….
Sử dụng hợp lý và có biện pháp đề phòng khi sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ và một số chất độc có khả năng gây đột biến gen.
Hạn chế sự gia tăng hoặc ngăn ngừa các hoạt động gây ra ô nhiễm môi trường.
Là học sinh , các em sẽ làm gì để hạn chế sự phát sinh đột biến gen có hại ?
Tham gia tốt các phong trào bảo vệ môi trường .
Vận động mọi người có ý thức tốt trong việc bảo vệ môi trường .
Cùng cộng đồng ủng hộ các phong trào chống sản xuất và sử dụng vũ khí hạt nhân . . .
Tuyên truyền mọi người khi sử dụng các loại thuốc hóa học phải đúng cách, đúng liều lượng….
Đột biến có hại
Đột biến có hại
Quan sát các hình dưới đây và cho biết đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người
Đột biến có l?i
Đột biến có l?i
BỆNH NHÂN BẠCH TẠNG
ĐỘNG VẬT BẠCH TẠNG
Hậu quả của đột biến gen
Người có
xương chi ngắn
TẬT THỪA NGÓN CHÂN
CHƯƠNG IV: BiẾN DỊ
Tiết 24-bài 21: ĐỘT BiẾN GEN
I. Đột biến gen là gì?
II.Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
III. Vai trò của đột biến gen :
1. Tính chất:
Sự biến đổi cấu trúc phân tử của gen có thể dẫn đến biến đổi cấu trúc của loại prôtêin mà nó mã hóa, cuối cùng có thể dẫn đến biến đổi ở kiểu hình.
2. Vai trò:
Các đột biến gen biểu hiện ra kiểu hình thường là có hại cho bản thân sinh vật.
Qua giao phối, nếu gặp tổ hợp gen thích hợp, một đột biến vốn là có hại có thể trở thành có lợi.
3. Ý nghĩa:
Đột biến gen có lợi dùng để chọn giống trong chăn nuôi và trồng trọt.
Câu 3: Nguyên nhân phát sinh đột biến gen.