Bài 21. Đột biến gen

TRU?NG THCS Y�N TR?CH
CAO L?C - L?NG SON
Giáo viên: Nông Thị Nhung
Đơn vị: Trường THCS TT Đồng Đăng
Rắn 2 đầu
Người “sói”
Tật nhiều ngón
Hươu 6 chân
Công bạch tạng
Chanh không hạt
Ngô cao sản
Cừu nhiều chân
Chương IV
BIẾN DỊ
Biến dị
Biến dị di truyền
Biến dị không
di truyền
Biến dị tổ hợp
Đột biến
Đột biến nhiễm sắc thể
Thường biến
Hãy xác định trình tự nucleotit mạch còn lại cho đoạn gen (a)?
Đoạn gen (a) có tổng bao nhiêu cặp nuclêôtit ?

a
TI?T 23 B�I 21 D?T BI?N GEN
I . Đột biến gen là gì ?
( 5 c?p nu)
G
X
b
a
c
d
H21.1. Một số dạng đột biến gen
G
X
X
G
A
T
T
A
G
X
T
A
T
A
X
G
T
A
G
X
T
A
d
c
b
4
6
5
- Mất cặp X - G
- Thêm cặp T - A
Thay cặp A - T
bằng cặp G - X
- Mất một cặp nuclêôtit
- Thêm một cặp nuclêôtit
Thay cặp nuclêôtit này
bằng cặp nuclêôtit khác
Em hãy điền thông tin phù hợp để hoàn thiện vào bảng:
Đột biến gen là gì? Gồm những dạng nào?./
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến
Có những nguyên nhân nào gây phát sinh đột biến gen?
Quan sát chùm ảnh sau, trả lời câu hỏi:
Máy bay Mỹ đang rải chất diệt cỏ, chất điôxin
Phun thuốc trừ sâu
Ô nhiễm môi trường
Bụi phóng xạ, bức xạ từ phóng tên lửa
Mỹ ném bom nguyên tử xuống Nhật Bản
Nổ nhà máy điện hạt nhân
Giống lúa P6 đột biến có thời gian sinh trưởng ngắn từ 75-80 ngày ; 5155tạ/ha
Chanh không hạt
III. Vai trò của đột biến gen
Người “sói”
Người 5 chân
Người có 2 chân biến dạng
2 trẻ dính liền thân dưới
Rùa 2 đầu
Cừu 7 chân
Hươu 6 chân
Rắn 2 đầu
Ổi không hạt
Giống lúa P6 đột biến có thời gian sinh trưởng ngắn từ 75-80 ngày ; 5155tạ/ha
Hoa hồng màu xanh
Ngô cao sản
Vì đột biến gen làm phá vỡ sự thống nhất hài hòa trong kiểu gen đã qua chọn lọc và duy trì lâu đời trong tự nhiên./
Tại sao đột biến gen thường có hại cho bản thân sinh vật?
Tích cực tham gia bảo vệ môi trường
Sử dụng phương tiện ít gây ô nhiễm môi trường
Sử dụng thực phẩm an toàn
Chúng ta cần làm gì để hạn chế phát sinh đột biến gen có hại?
14
Sử dụng hợp lí thuốc trừ sâu, diệt cỏ …
Mặc quần áo bảo hộ và phun thuốc xuôi chiều gió
Bỏ vỏ , chai đựng thuốc đúng quy định.
Tại sao đột biến gen thường có hại cho bản thân sinh vật nhưng vẫn được con người sử dụng làm nguyên liệu cho chọn giống và tiến hóa?
Đột biến gen thường là tính trạng lặn, chỉ biểu hiện ra kiểu hình ở trạng thái đồng hợp tử lặn (aa).
Qua giao phối, thụ tinh nếu gặp tổ hợp gen thích hợp đột biến vốn có hại có thể trở thành có lợi./.
Đột biến gen
Khái niệm
Là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan đến 1 hoặc 1 số cặp nucleotit
Mất 1 cặp nucleotit
Thêm 1 cặp nucleotit
Thay thế 1 cặp nucleotit
Các dạng
Vai trò
ĐBG thường có hại cho bản thân sinh vật, 1 số có lợi, 1 số không có lợi cũng không có hại
Ý nghĩa: - Là nguồn nguyên liệu cho chọn giống và tiến hóa.
- Có ý nghĩa quan trọng trong trồng trọt và chăn nuôi
* Trong thực nghiệm
Ngô cao sản
Hoa hồng xanh
Giống lúa P6 đột biến có thời gian sinh trưởng ngắn từ 75-80 ngày ; 5155tạ/ha
Chanh không hạt
Bệnh bạch tạng
Câm, điếc bẩm sinh
Bệnh thiếu máu do hồng cầu hình liềm (NST11 Gây thiếu máu nặng, thường chết sớm)
CHUẨN BỊ CHO TIẾT SAU:
ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST
- Tìm hiểu các dạng đột biến nhiễm sắc thể - Nguyên nhân phát sinh - Tính chất (lợi ích, tác hại)
BÀI TẬP VỀ NHÀ:
Học bài - Trả lời các câu hỏi trong SGK
Theo số liệu của các nhà khoa học Mỹ, từ 1961 - 1971, quân đội Mỹ đã phun rải khoảng 80 triệu lít chất độc hóa học, trong đó 61% là chất da cam, chứa 366kg đioxin xuống hơn 3 triệu  hécta, trên gần 26.000 thôn, bản của người Việt Nam. Rừng bị hủy diệt nặng nề. Chất độc da cam đã tác động mạnh mẽ, lâu dài tới môi trường, các hệ sinh thái và sức khỏe con người,
Thế hệ con, cháu của các nạn nhân do nhiễm chất độc da cam đã bị dị dạng, dị tật bẩm sinh, liệt hoàn toàn hoặc một phần cơ thể, như: mù, câm, điếc, thiểu năng trí tuệ, tâm thần, ung thư… và đang chịu cuộc sống vô cùng khó khăn,… Độc tố còn lưu lại trong đất và gây độc từ 20 - 100 năm nữa.
Chất độc màu da cam