Bài 20. Sự nở vì nhiệt của chất khí

KIỂM TRA BÀI CŨ
Em hãy nêu kết luận về sự nở vì nhiệt của chất lỏng?
Chất lỏng nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.
Các chất lỏng khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.
2
Lạ nhỉ!
Quá dễ, chỉ việc nhúng bóng vào nước nóng, nó sẽ phồng trở lại.
Mình đã nhúng bóng vào nước nóng rồi, nhưng không thấy nó phồng trở lại.
Bài 20: Sự nở vì nhiệt của chất khí
1. Thí nghiệm:
a) Dụng cụ:
+ 01 Một chiếc bình cầu bằng thủy tinh mỏng
+ 01 Ống thủy tinh nhỏ
+ 01 Nút cao su (đậy vừa kín miệng bình cầu)
+ 01 Cốc nước màu
BÀI 20 : SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT KHÍ
Bước 1: Cắm một ống thủy tinh nhỏ xuyên qua nút cao su của một bình cầu.
Bước 2: Nhúng một đầu ống vào cốc nước màu. Dùng ngón tay bịt chặt đầu còn lại rồi rút ống ra khỏi cốc sao cho còn một giọt nước màu trong ống.
1. Thí nghiệm:
b. C�c bu?c ti?n h�nh:
Bước 3: Lắp chặt nút cao su có gắn ống thủy tinh với giọt nước màu vào bình cầu, để nhốt một lượng khí trong bình.
1. Thí nghiệm:
Bước 4: Xát hai bàn tay vào nhau cho nóng lên, rồi áp chặt vào bình cầu. Quan sát hiện tượng xảy ra với giọt nước màu.
1. Thí nghiệm:
2. Trả lời câu hỏi:
C1 Có hiện tượng gì xảy ra với giọt nước màu trong ống thủy tinh khi bàn tay áp vào bình cầu ?
Giọt nước màu đi lên.
Hiện tượng này chứng tỏ thể tích không khí trong bình thay đổi thế nào?
Chứng tỏ thể tích không khí trong bình tăng, không khí nở ra.
2. Trả lời câu hỏi:
C2 Khi ta thôi không áp tay vào bình cầu, có hiện tượng gì xảy ra với giọt nước màu trong ống thủy tinh?
Giọt nước màu đi xuống.
Hiện tượng này chứng tỏ điều gì ?
Chứng tỏ thể tích không khí trong bình giảm, không khí co lại.
BÀI 20: SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT KHÍ
2.Trả lời câu hỏi
C3 Tại sao thể tích không khí trong bình cầu lại tăng lên khi ta áp hai bàn tay nóng vào bình?
Do không khí trong bình bị nóng lên.
C4 Tại sao thể tích không khí trong bình lại giảm đi khi ta thôi không áp tay vào bình cầu?
Do không khí trong bình lạnh đi.
BÀI 20 : SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT KHÍ
1.Thí nghiệm:
2.Trả lời câu hỏi:
C5 Hãy đọc bảng 20.1 ghi độ tăng thể tích của 1000 cm3 (1 lít) một số chất, khi nhiệt độ của nó tăng thêm 50cm3 rút ra nhận xét.
Bảng 20.1
BÀI 20 : SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT KHÍ
1.Thí nghiệm
2.Trả lời câu hỏi

Bảng 20.1
- Chất khí nở vì nhiệt nhiều hơn chất lỏng, chất lỏng nở vì nhiệt nhiều hơn chất rắn.
- Các chất khí khác nhau thì nở vì nhiệt giống nhau.
Nhận xét:
BÀI 20 : SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT KHÍ
1.Thí nghiệm
2.Trả lời câu hỏi
3.Rút ra kết luận
C6 Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau :
Thể tích không khí trong bình (1)……………… khi khí nóng lên.
Thể tích khí trong bình giảm khi khí (2) ……………
Chất rắn nở ra vì nhiệt (3) …………,chất khí nở ra vì nhiệt (4) …………………
lạnh đi
tăng
nóng lên
giảm
ít nhất
nhiều nhất
3. Rút ra kết luận:
- Chất khí nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.
- Các chất khí khác nhau nở vì nhiệt giống nhau.
- Chất khí nở vì nhiệt nhiều hơn chất lỏng, chất lỏng nở vì nhiệt nhiều hơn chất rắn.
BÀI 20 : SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT KHÍ
1.Thí nghiệm
2.Trả lời câu hỏi
3.Rút ra kết luận
? Phải có điều kiện gì thì quả bóng bàn bị móp, được nhúng vào nước nóng mới có thể phồng lên?
Điều kiện quả bóng bàn không bị thủng.
4. Vận dụng
C7: Tại sao quả bóng bàn bị bẹp, khi nhúng vào nước nóng lại có thể phồng lên?
Vì khi ta nhúng quả bóng vào nước nóng thì khối khí trong quả bóng gặp nóng nở ra, nên quả bóng bàn phồng lên trở lại.
4.V?N D?NG
C8. Tại sao không khí nóng lại nhẹ hơn không khí lạnh?

Trọng lượng riêng của không khí được xác định bằng công thức:


Khi nhiệt độ tăng, khối lượng m không đổi nhưng thể tích V tăng do đó d giảm. Vì vậy trọng lượng riêng của không khí nóng nhỏ hơn trọng lượng riêng của không khí lạnh, nghÜa lµ kh«ng khÝ nãng nhÑ h¬n kh«ng khÝ l¹nh
d= P/V
mà P=10m
d = 10m / V
C9. Dụng cụ đo độ nóng, lạnh đầu tiên của lòai người do nhà bác học Galilê (1564 – 1642) sáng chế. Nó gồm một bình cầu có gắn một ống thủy tinh. Hơ nóng bình rồi nhúng đầu ống thủy tinh vào một bình đựng nước. Khi bình khí nguội đi, nước dâng lên trong ống thủy tinh.
Bây giờ, dựa vào mức nước trong ống thủy tinh, người ta có thể biết thời tiết nóng hay lạnh. Hãy giải thích tại sao?
Khi thời tiết nóng lên, không khí trong bình cầu cũng nóng lên, nở ra đẩy mực nước trong ống thuỷ tinh xuống dưới.
Khi thời tiết lạnh đi, không khí trong bình cầu cũng lạnh đi, co lại do đó mức nước trong ống thuỷ tinh dâng lên.
Trời nóng, không khí trong bình nở ra, thể tích tăng, mức nước bị đẩy xuống dưới
Trời lạnh, không khí trong bình co lại, thể tích giảm mức nước lại dâng lên trong ống.
C
19
Xe đạp bơm căng để ngoài trời nắng hay bị nổ do:
Khi trời nắng không khí bên trong ruột xe nóng lên, nở ra làm thể tích tăng => bánh xe bị nổ.
Một số hiện tượng liên quan đến sự nở vì nhiệt của chất khí
Khi rót nước nóng vào bình thuỷ, rồi đậy nút lại ngay thì nút hay bị bật ra do:
Khi rót nước sẽ có một lượng không khí bên ngoài tràn vào bình, nếu đậy nút ngay thì lượng khí này sẽ bị nước trong bình làm cho nóng lên, nở ra và có thể làm bật nút bình.
Để tránh hiện tượng này, không nên đậy nút ngay mà chờ cho lượng khí tràn vào bình nóng lên, nở ra và thoát ra ngoài một phần rồi mới đóng nút lại.
Câu hỏi 1:
Hãy sắp xếp sự nở vì nhiệt của các chất rắn, lỏng, khí theo thứ tự tăng dần:
A. Chất rắn, chất lỏng, chất khí.
B. Chất lỏng, chất rắn, chất khí.
C. Chất khí, chất lỏng, chất rắn.
D. Cả A, B, C đều sai.
Câu hỏi 2:
Khi làm nóng một khối khí, thể tích của khối khí thay đổi thế nào ?
A. Thể tích khối khí không thay đổi.
B. Thể tích khối khí tăng.
D. Cả A, B, C đều sai.
C. Thể tích khối khí giảm.
DẶN DÒ
Đọc phần ghi nhớ SGK.
Học bài và tìm các ví dụ thực tế, giải thích 1 số hiện tượng liên quan đến sự nở vì nhiệt của chất khí.
Làm bài tập từ bài 20.1 đến 20.7 trong sách bài tập.
-Xem trước bài một số ứng dụng của sự nở vì nhiệt.
Ngày 21/11/1783 hai anh em kỹ sư người Pháp Montgolfier nhờ không khí nóng đã làm cho quả khí cầu đầu tiên bay lên không trung
Khinh khí cầu
Đèn trời