Bài 20. Luyện tập về phương pháp lập luận trong văn nghị luận

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO
TỚI DỰ GIỜ NGỮ VĂN LỚP 7A3
TRƯỜNG THCS THANH XUÂN NAM
GV thực hiện: Nguyễn Thị Hương
Trường THCS Thanh Xuân Nam
LUYỆN TẬP VỀ PHƯƠNG PHÁP LẬP LUẬN
TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
Ngữ văn 7
Tiết 84
GV thực hiện: Nguyễn Thị Hương
Trường THCS Thanh Xuân Nam
I- LẬP LUẬN TRONG ĐỜI SỐNG:


-Hôm nay trời mưa, chúng ta không đi chơi công viên nữa.
=> Quan hệ nhân quả.
=> Luận cứ và kết luận có thể đổi chỗ cho nhau được.
Luận cứ
Kết luận
Chúng ta không đi chơi công viên nữa (vì) hôm nay trời mưa .
Kết luận
Luận cứ
Ví dụ 1 :
- Em rất thích đọc sách, vì qua sách em học được nhiều điều.


Nói dối rất có hại…

=> Một kết luận có thể có nhiều luận cứ khác nhau,
miễn sao hợp lí.
Kết luận
Luận cứ 3
Ví dụ (2):
Luận cứ 2
Luận cứ 1


Ngày mai đã thi rồi mà bài vở còn nhiều quá...
Luận cứ
Kết luận 1
=> Một luận cứ có thể có nhiều kết luận khác nhau,
miễn là hợp lí.
Ví dụ 3:
Kết luận 2
Kết luận 3
Lập luận trong đời sống:
Là quan hệ giữa luận cứ với kết luận:
+ Mang tính cảm tính, không rõ ràng.
+ Nằm trong một câu.
- Một luận cứ có một hoặc nhiều kết luận khác nhau và ngược lại.
II- LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN:
Ví dụ:

a- Chống nạn thất học.
b- Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước.
c- Cần tạo thói quen tốt trong đời sống xã hội.
d- Sách là người bạn lớn của con người.
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
60
59
58
57
56
55
54
53
52
51
40
39
38
37
36
35
34
33
32
31
30
29
28
27
26
25
24
23
22
21
20
19
18
17
16
50
49
48
47
46
45
44
43
42
41
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
60
59
58
57
56
55
54
53
52
51
40
39
38
37
36
35
34
33
32
31
30
29
28
27
26
25
24
23
22
21
20
19
18
17
16
50
49
48
47
46
45
44
43
42
41
0
THẢO LUẬN NHÓM 4 ( 2 phút)
So sánh những kết luận ở Phần I với luận điểm ở Phần II và chỉ ra đặc điểm của luận điểm trong văn nghị luận?
Luận điểm trong văn nghị luận
a- Chống nạn thất học.
b- Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước.
c- Cần tạo thói quen tốt trong đời sống xã hội.
d- Sách là người bạn lớn của con người.
Kết luận trong đời sống
a- Em rất yêu trường em...
b- Nói dối rất có hại…
c- …nghỉ một lát thôi nghe nhạc.
d- …em rất thích đi tham quan.
So sánh những kết luận ở Phần I với Phần II để nhận ra đặc điểm của luận điểm trong văn nghị luận?
Đều là câu kết luận ( luận điểm)
- Lời nói trong giao tiếp, mang cảm tính, không rõ ràng.
- Có thể thay đổi.
- Là câu khẳng định có tính khái quát, có ý nghĩa phổ biến đối với xã hội.
- Là câu khẳng định có tính khái quát, có ý nghĩa phổ biến đối với xã hội.
... Đó là một truyền thống quý báu của ta. Từ xưa đến nay, mỗi khi Tố quốc bi xâm lăng, thì tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và lũ cướp nước.
Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước.
( Tinh thần yêu nước của nhân dân ta- Hồ Chí Minh)
Lịch sử ta có nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại chứng tỏ tinh thần yêu nước của dân ta. Chúng ta có quyền tự hào về những trang lịch sử vẻ vang thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê lợi, Quang Trung… Chúng ta phải ghi nhớ công lao của các vị anh hùng dân tộc, vì các vị ấy là tiêu biểu của một dân tộc anh hùng.

( Tinh thần yêu nước của nhân dân ta- Hồ Chí Minh)
Đoạn văn nghị luận
+ Vì sao mà nêu ra luận điểm đó?
+ Luận điểm đó có những nội dung gì?
+ Luận điểm đó có cơ sở thực tế không?
+ Luận điểm đó có tác dụng gì?
Lập luận trong văn nghị luận:
Là quan hệ giữa luận cứ với luận điểm:
+ Có tính lí luận chặt chẽ, rõ ràng.
+ Nằm trong đoạn văn .
- Mỗi luận cứ làm sáng tỏ cho một luận điểm.
Bản đồ tư duy sơ kết kiến thức
Hãy lập luận cho luận điểm: "Sách là người bạn lớn của con người." bằng cách trả lời các câu hỏi:

+ Vì sao mà nêu ra LĐ đó?
+ LĐ đó có những nội dung gì?
+ LĐ đó có cơ sở thực tế không?
+ LĐ đó có tác dụng gì?

BÀI TẬP
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Xem lại bài học.
Phân biệt lập luận trong đời sống với trong văn nghị luận.
- Làm các phần bài tập còn lại.