Bài 20. Câu đặc biệt

CHÀO MỪNG CÁC EM HỌC SINH LỚP 7C
ĐẾN VỚI TIẾT HỌC NGÀY HÔM NAY
Trong các câu sau, câu nào là câu rút gọn?
Mùa xuân đến rồi!
Ngày mai, tôi đi chợ.
Học ăn, học nói, học gói, học mở.
Nam là học sinh giỏi.
KIỂM TRA BÀI CŨ
Có nên sử dụng câu rút gọn như trường hợp dưới đây không?
Vì sao?
Thầy giáo gọi Nam lên kiểm tra bài cũ, Nam chần chừ không muốn lên.
Thầy: Em có học bài không?
Nam: Không.
Tiết 82: CÂU ĐẶC BIỆT
TIẾT 82 : CÂU ĐẶC BIỆT

1.Ngữ liệu :
Ôi, em Thuỷ! Tiếng kêu sửng sốt của cô giáo làm em tôi giật mình. Em tôi bước vào lớp.
I. Thế nào là câu đặc biệt?
Câu in đậm có cấu tạo như thế nào?
a. Đó là câu bình thường có đủ chủ ngữ- vị ngữ.
b. Đó là câu rút gọn, lược bỏ chủ ngữ, vị ngữ.
c. Đó là câu không thể có chủ ngữ, vị ngữ.
Hãy lựa chọn câu trả lời đúng trong các câu sau?
2. Nhận xét :
3. Kết luận :
Câu đặc biệt là câu không có cấu tạo theo mô hình chủ ngữ và vị ngữ.
I.Thế nào là câu đặc biệt?
1. Ngữ liệu
2. Nhận xét
Bài tập nhanh :
Xác định câu đặc biệt trong hai đoạn văn sau :
1. Rầm! Mọi người ngoảnh lại nhìn. Hai chiếc xe máy đã tông vào nhau. Thật khủng khiếp!
2. Hai chiếc xe máy đều lạng lách, phóng nhanh vượt ẩu. Bỗng một tiếng rầm khủng khiếp vang lên. Chúng đã tông vào nhau.
Câu đặc biệt : - Rầm!
- Thật khủng khiếp!
Trả lời :
1.Ngữ liệu:
Quan sát bảng trong SGK/28 rồi đánh dấu “x” vào ô thích hợp?
2. Nhận xét
Nhận xét tác dụng của những câu đặc biệt đó?
TIẾT 82 : CÂU ĐẶC BIỆT

I. Thế nào là câu đặc biệt?
II. Tác dụng của câu đặc biệt
x
x
x
x
II. Tác dụng của câu đặc biệt
Ngữ liệu
Nhận xét
3. Kết luận:
- Xác định thời gian, nơi chốn diễn ra sự việc được nói đến trong đoạn;
- Liệt kê, thông báo về sự tồn tại của sự vật, hiện tượng;
- Bộc lộ cảm xúc;
- Gọi đáp.
1. Sài Gòn. Mùa xuân 1975. Các cánh quân đã sẵn sàng cho trận tấn công lịch sử.
2. Gió. Mưa. Não nùng.
Đọc và cho biết tác dụng của câu đặc biệt trong các ví dụ sau?
1. Sài Gòn. Mùa xuân 1975. Các cánh quân đã sẵn sàng cho trận tấn công lịch sử. =>Xác định thời gian nơi chốn
2. Gió. Mưa. Não nùng. => Bộc lộ cảm xúc
Học sinh làm bài tập
Hãy xác định câu đặc biệt, câu rút gọn trong bài tập 1 SGK/29 và nêu tác dụng của nó ?

III. Luyện tập
TIẾT 82 : CÂU ĐẶC BIỆT

I. Thế nào là câu đặc biệt?
II. Tác dụng của câu đặc biệt

Giải bài tập:
BT1, 2:
a) Câu rút gọn :
(2) Có khi... dễ thấy.
(3) Nhưng cũng có khi ... trong hòm.
(5) Nghĩa là ... việc kháng chiến.
-> Câu gọn hơn, tránh lặp lại từ ngữ đã xuất hiện trong câu đứng trước : Tinh thần yêu nước (câu 2, 3), chúng ta (câu 5).
b) Câu đặc biệt :
Ba giây... Bốn giây... Năm giây... Lâu quá! -> Xác định thời gian.
c) Câu đặc biệt :
Một hồi còi -> Liệt kê, thông báo về sự tồn tại của sự vật, hiện tượng
d) - Câu đặc biệt :
Lá ơi! -> Gọi đáp.
- Câu rút gọn :
+ Hãy kể chuyện cuộc đời của bạn cho tôi nghe đi! -> Câu gọn hơn - Câu mệnh lệnh thường rút gọn chủ ngữ (Lá).
+ Bình thường lắm, chẳng có gì đáng kể đâu. -> Câu gọn hơn, tránh lặp lại từ ngữ xuất hiện trong câu đứng trước (cuộc đời, tôi).
Thế nào là câu đặc biệt? Cho ví dụ.
Em hãy nêu tác dụng của câu đặc biệt?
Em hãy phân biệt sự khác nhau giữa câu đặc biệt và câu rút gọn?
Về nhà học bài.
Làm bài tập 3.
Soạn bài: “Bố cục và phương pháp lập luận trong văn nghị luận”.
Chào các em học sinh lớp 7 C..
Chúc các em chăm ngoan , học giỏi !