Bài 2. Thông tin và biểu diễn thông tin

Câu hỏi 1. Thông tin là gì? Cho ví dụ.
Trả lời: Thông tin là tất cả những gì đem lại sự hiểu biết về thế giới xung quanh (sự vật, sự kiện...) và về chính con người.
VD: Tiếng trống trường cho em biết giờ ra chơi hay vào lớp
Đèn tín hiệu giao thông cho em biết khi nào có thể qua đường, ...
Kiểm Tra Bài Cũ
Kiểm Tra Bài Cũ
Trả lời:
-Hoạt động thông tin bao gồm việc tiếp nhận thông tin, xử lí thông tin, lưu trữ thông tin và truyền thông tin
-Những công cụ, phương tiện đó là: kính hiển vi, nhiệt kế, kính thiên văn, máy tính điện tử…
Câu hỏi 2. Hãy cho biết hoạt động thông tin là gì? Tìm những công cụ và phương tiện giúp con người vượt qua hạn chế của các giác quan và bộ não?
Biểu diễn thông tin trong hoạt động thông tin của con người.
Các dạng thông tin cơ bản
Cách thức biểu diễn thông tin trong máy tính.
NỘI DUNG CẦN TÌM HIỂU
Mục tiêu phấn đấu của đội viên là gì?
Đây là hoa gì?
THÔNG TIN VÀ BIỂU DIỄN THÔNG TIN
1. Các dạng thông tin cơ bản.
2. Biểu diễn thông tin.
3. Biểu diễn thông tin trong máy tính.
GV: Võ Nhật Trường
Dạng văn bản



Dạng hình ảnh



Dạng âm thanh

Đây là các những dạng thông tin thường gặp trong cuộc sống.
1. Các dạng thông tin cơ bản
GV: Võ Nhật Trường
Là những gì được ghi lại bằng con số, chữ viết hay các ký hiệu trong sách vở, báo chí…
1. Các dạng thông tin cơ bản
Dạng văn bản:
Em hãy trình bày về thông tin dạng văn bản
GV: Võ Nhật Trường
Là những hình vẽ minh họa trong sách báo, bức tranh vẽ, tấm ảnh chụp một người nào đó…
1. Các dạng thông tin cơ bản
Dạng hình ảnh:
Em hãy trình bày về thông tin dạng hình ảnh?
GV: Võ Nhật Trường
như tiếng chim hót, tiếng còi ô tô, tiếng trống trường, tiếng bài hát….
1. Các dạng thông tin cơ bản
Dạng âm thanh:
Em hãy trình bày về thông tin dạng âm thanh?
GV: Võ Nhật Trường
Lưu ý:
Ngoài 3 dạng thông tin cơ bản trên, trong cuộc sống ta còn gặp các dạng thông tin khác như: mùi, vị, cảm giác (nóng, lạnh, vui buồn...).
1. Các dạng thông tin cơ bản
 Dạng văn bản: các con số, chữ viết, kí hiệu, …
 Dạng hình ảnh: hình vẽ, ảnh chụp, …
 Dạng âm thanh: tiếng chim hót, tiếng còi xe, …
GV: Võ Nhật Trường
2. Biểu diễn thông tin
VD:
- Mỗi dân tộc có hệ thống các chữ cái của riêng mình để biểu diễn thông tin dưới dạng văn bản.
- Để tính toán, chúng ta biểu diễn thông tin dưới dạng các con số và kí hiệu toán học.
- Để biểu diễn 1 bản nhạc người ta dùng các nốt nhạc...
a. Biểu diễn thông tin
 Biểu diễn thông tin là cách thể hiện thông tin dưới dạng cụ thể nào đó.
2. Biểu diễn thông tin
Biểu diễn thông tin là gì?
Phiến đá khắc hoạ
của người xưa
Hình vẽ trong động đá
Hình vẽ trên mặt trống đồng
Bia mộ trong Văn Miếu Quốc Tử Giám Hà Nội
2. Biểu diễn thông tin
 Biểu diễn thông tin phù hợp cho phép lưu giữ và chuyển giao thông tin không chỉ cho những người đương thời mà cho cả thế hệ tương lai.
b. Vai trò của biểu diễn thông tin
2. Biểu diễn thông tin
Biểu diễn thông tin có vai trò như thế nào đối với việc truyền và tiếp nhận thông tin?
 Biểu diễn thông tin có vai trò quyết định đối với mọi hoạt động thông tin nói chung và quá trình xử lí thông tin nói riêng.
Bức hoạ trong hang động
2. Biểu diễn thông tin
Phiến đá khắc hoạ
của người xưa
Ví dụ:

b. Vai trò của biểu diễn thông tin
2. Biểu diễn thông tin
 Cùng một thông tin nhưng sẽ có nhiều cách biểu diễn khác nhau. Tùy vào trường hợp hoàn cảnh cụ thể mà ta có cách biểu diễn thích hợp.
Chữ nổi dành cho người khiếm thị.
Thiết bị trợ tai cho người khiếm thính.
2. Biểu diễn thông tin
NỘI DUNG
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ :
Học bài, xem nội dung đã học
Trả lời câu hỏi SGK.
Xem trước nôi dung bài học tiếp theo: 3. Biểu diễn thông tin trong máy tính.
2. Biểu diễn thông tin.
1. Các dạng thông tin cơ bản.
3. Biểu diễn thông tin trong máy tính.
THÔNG TIN VÀ BIỂU DIỄN THÔNG TIN
1. Các dạng thông tin cơ bản.
2. Biểu diễn thông tin.
3. Biểu diễn thông tin trong máy tính.
3. Biểu diễn thông tin trong máy tính:
- Để máy tính có thể giúp con người xử lý thông tin thì thông tin cần được biểu diễn dưới dạng phù hợp.
Thông tin được biểu diễn trong máy tính như thế nào?
3. Biểu diễn thông tin trong máy tính:
 Thông tin trong máy tính được biểu diễn dưới dạng các dãy bit (còn gọi là dãy nhị phân) chỉ gồm 2 kí hiệu là 0 và 1. vì máy tính chỉ hiểu và xử lý được thông tin dưới dạng các dãy bit.
3. Biểu diễn thông tin trong máy tính
Em hãy cho biết dữ liệu là gì?
 Dữ liệu: là thông tin được lưu trữ trong máy tính.
Để trợ giúp con người trong các hoạt động thông tin, máy tính cần gì?
 Để trợ giúp con người trong các hoạt động thông tin, máy tính cần:
- Biến đổi thông tin đưa vào máy tính thành dãy bit.
- Biến đổi thông tin lưu trữ dưới dạng dãy bit thành các dạng thông tin cơ bản.
GV: Võ Nhật Trường
Ví dụ:
3. Biểu diễn thông tin trong máy tính
GV: Võ Nhật Trường
Quy ước:
- Bật là 1
- Tắt là 0
1
1
0
0
1
0
1
0
Quy ước cách biểu diễn thông tin trong máy tính
Ví dụ:
3. Biểu diễn thông tin trong máy tính
BỘ
PHẬN
BIẾN
ĐỔI
GIAO TIẾP
Mô hình quá trình thực hiện giao tiếp giữa người và máy tính
Ví dụ:
Số 15 được biểu diễn trong máy tính dưới dạng dãy bit là 00001111
Chữ A (hoa) được biểu diễn trong máy tính dưới dạng dãy bit là 01000001
Kí tự a (97) được biểu diễn trong máy tính dưới dạng dãy bit là 01100001
Kí tự m (109) được biểu diễn trong máy tính dưới dạng dãy bit là 01101101
3. Biểu diễn thông tin trong máy tính
Ví dụ:
Số 514 được biểu diễn trong máy tính dưới dạng dãy bit là 0000001000000010
Từ HOA được biểu diễn trong máy tính dưới dạng dãy bit là :
01001000 01001111 01000001
H O A
3. Biểu diễn thông tin trong máy tính
Các phát biểu sau đây là đúng hay sai?



Bài tập
GV: Võ Nhật Trường
Âm thanh
Văn bản
Hình ảnh
Tất cả đều đúng
Những dạng thông cơ bản trong tin học?
GV: Võ Nhật Trường
Là cách thể hiện thông tin dưới dạng cụ thể nào đó
Là lưu trữ và chuyển giao thông tin
Có vai trò quyết định đối với hoạt động tin học
Tất cả đều đúng
Thế nào là biểu diễn thông tin?
GV: Võ Nhật Trường
Thông tin được biểu diễn âm thanh
Thông tin được biểu diễn văn bản
Thông tin được biểu diễn hình ảnh
Thông tin được biểu diễn dưới dạng dãy bit
Trong máy tính thông tin được biểu diễn như thế nào ?
GV: Võ Nhật Trường
Dạng hình ảnh.
Dạng văn bản.
Dạng âm thanh.
Tổng hợp hai dạng văn bản và hình ảnh.
Tập truyện tranh quen thuộc với nhiều bạn nhỏ “Đô rê mon” cho em thông tin.
GV: Võ Nhật Trường
Thông tin.
Lệnh.
Chỉ dẫn.
Dữ liệu.
Văn bản, số, hình ảnh, âm thanh, phim ảnh trong máy tính được gọi chung là:
GV: Võ Nhật Trường
Viết một bản nhạc.
Viết một bài văn.
Vẽ một bức tranh hay chụp một tấm ảnh.
Tất cả các hình thức trên.
Để ca ngợi về đất nước Việt Nam tươi đẹp ta có thể làm gì?
GV: Võ Nhật Trường
Dùng điệu bộ của nét mặt hoặc cử chỉ của bàn tay.
Nói hoặc đọc thật to.
Vẽ hoặc viết ra giấy.
Cho xem những tấm ảnh.
Để nói chuyện với người khiếm thính hoàn toàn, người ta không thể
GV: Võ Nhật Trường
Cảm giác của em khi nhận phần thưởng học sinh giỏi.
Mọi suy nghĩ trong đầu con người.
Quỹ đạo quay quanh mặt trời của các hành tinh.
Giấc mơ của em đêm qua.
Máy tính có thể dùng để xác định
GV: Võ Nhật Trường
Được, nhưng cần phải có máy tính với một bộ xử lí riêng.
Không. Chúng ta chỉ có thể biểu diễn được các chữ cái tiếng Anh.
Không. Chúng ta chỉ có thể biểu diễn được các chữ cái không có bất kì dấu đặc biệt nào khác.
Được. Các chữ tiếng Việt là các kí hiệu và sử dụng các chữ số nhị phân chúng ta có thể biểu diễn được mọi kí hiệu.
Có thể biểu diễn các chữ Việt để máy tính xử lí được không?
GV: Võ Nhật Trường
Vì máy tính không hiểu được ngôn ngữ tự nhiên.
Vì máy tính gồm các mạch điện tử chỉ có hai trạng thái đóng mạch và ngắt mạch.
Vì chỉ cần dùng hai kí hiệu 0 và 1, người ta có thể biểu diễn được mọi thông tin trong máy tính.
Tất cả các lí do trên đều đúng.
Theo em, tại sao thông tin trong máy tính biểu diễn thành dãy bit?
GV: Võ Nhật Trường
Cho xem những bức ảnh.
Vẽ hoặc viết ra giấy.
Đọc nội dung ghi trên giấy hoặc cho nghe một bài hát.
Nhấp nháy đèn tín hiệu.
Để truyền đạt thông tin tới người bị khiếm thị hoàn toàn, người ta có thể:
GV: Võ Nhật Trường
Hình ảnh.
Văn bản.
Âm thanh.
Không phải là một trong các dạng thông tin cơ bản hiện nay của tin học.
Theo em, mùi vị của món ăn mẹ nấu cho em là thông tin dạng nào?
GV: Võ Nhật Trường
Vì máy tính không hiểu được ngôn ngữ tự nhiên.
Vì máy tính gồm các mạch điện tử chỉ có hai trạng thái đóng mạch và ngắt mạch
Vì chỉ cần dùng hai kí hiệu 0 và 1 , người ta có thể biểu diễn được mọi thông tin trong máy tính.
Tất cả các lí do trên đều đúng
Theo em, tại sao thông tin trong máy tính được biểu diễn thành dạng dãy bit?
Bài tập
Ngoài 3 dạng thông tin cơ bản nêu trong bài học, em hãy thử tìm xem còn có dạng thông tin nào khác không?
Nêu một vài ví dụ minh hoạ việc có thể biểu diễn thông tin bằng nhiều cách đa dạng khác nhau.
Theo em, tại sao thông tin trong máy tính được biểu diễn thành dãy bit?
NỘI DUNG
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ :
Học bài, xem nội dung đã học
Trả lời câu hỏi SGK.
Xem trước nôi dung bài học tiếp theo: Bài 3. Em có thể làm được những gì nhờ máy tính.
2. Biểu diễn thông tin.
1. Các dạng thông tin cơ bản.
3. Biểu diễn thông tin trong máy tính.