Bài 2. Lai một cặp tính trạng

BAÌI 21. LAI MÄÜT CÀÛP TÊNH TRAÛNG
1. Khaïi niãûm vãö lai mäüt càûp tênh traûng.
2. Âënh luáût 1 vaì âënh luáût 2 cuía Menden
3. Träüi khäng hoaìn toaìn.
4 . Giaíi thêch âënh luáût 1 vaì âënh luáût 2 cuía Menden.
5. Nhæîng âiãöu kiãûn nghiãûm âuïng cuía Âënh luáût 1 vaì Âënh luáût 2.
6. YÏ nghéa Âënh luáût 1 vaì Âënh luáût 2.
1. KHAÏI NIÃÛM VÃÖ LAI MÄÜT CÀÛP TÊNH TRAÛNG
Vê duû : âáûu Haì Lan.
PTC: haût vaìng x haût xanh.
PTC: haût trån x haût nhàn
Khaïi niãûm: Lai mäüt càûp tênh traûng laì pheïp lai trong âoï càûp bäú meû thuáön chuíng âem lai khaïc biãût nhau vãö mäüt càûp tênh traûng tæång phaín.
2. ÂËNH LUÁÛT 1 VAÌ 2 CUÍA MENÂEN:
2.1.Thê nghiãûm:
253 haût lai âæåüc gieo thaình cäng
2.2. Phaùt bieåu ñònh luaät:
a. Âënh luáût 1:
Khi lai hai cå thãø bäú meû thuáön chuíng khaïc nhau båíi mäüt càûp tênh traûng tæång phaín thç con lai F1 chè biãøu hiãûn tênh traûng cuía mäüt bãn bäú hoàûc meû.
Tênh traûng xuaát hiãûn åí F1 goüi laì tênh traûng träüi, tênh traûng khäng xuaát hiãûn åí F1 goüi laì tênh traûng làûn.
b. Âënh luáût 2:
Tiãúp tuûc cho caïc cå thãø lai thuäüc thãú hãû thæï nháút (F1) tæû thuû pháún hoàûc giao pháún våïi nhau thç åí thãú hãû thæï hai (F2) coï sæû phán ly tênh traûng theo tè lãû xáúp xè 3 träüi : 1 làûn.
CAÏC KÃÚT QUAÍ LAI ÂÅN TÊNH CUÍA MENÂEN:
4. GIAÍI THÊCH ÂËNH LUÁÛT 1 VAÌ 2 CUÍA MENÂEN:
4.1. Theo Menâen:
Menâen cho ràòng caïc tênh traûng âæåüc xaïc âënh båíi nhán täú di truyãön (element) maì sau naìy âæåüc goüi laì GEN vaì coï hiãûn tæåüng giao tæí thuáön khiãút khi F1 hçnh thaình giao tæí.
4.2. Theo thuyãút NST:
Thuyãút NST cho ràòng caïc GEN nàòm trãn NST åí caïc vë trê xaïc âënh thç sæû phán ly vaì täø håüp cuía caïc càûp NST dáùn âãún sæû phán ly vaì täø håüp cuía càûp GEN tæång æïng.
Táút caí haût vaìng
Gt:
F1:
Giải thích phép lai sau theo thuyết NST:
Tè lãû kiãøu Gen: 1AA : 2Aa : 1aa
Tè lãû kiãøu hçnh : 3 haût vaìng : 1 haût xanh
GF1:
3. TRÄÜI KHÄNG HOAÌN TOAÌN:
VD: Hoa Daû Lan
PTC: hoa âoí (AA) x hoa tràõng (aa)
Träüi khäng hoaìn toaìn laì hiãûn tæåüng di truyãön trong âoï kiãøu hçnh cuía cå thãø lai F1 biãøu hiãûn tênh traûng trung gian giæîa bäú vaì meû .
5. NHÆÎNG ÂIÃÖU KIÃÛN NGHIÃÛM ÂUÏNG CUÍA ÂËNH LUÁÛT 1 VAÌ 2 CUÍA MENÂEN :
- Caïc càûp bäú meû phaíi thuáön chuíng vãö tênh traûng âem lai.
- Tênh traûng träüi phaíi träüi hoaìn toaìn.
- Säú caï thãø phán têch phaíi låïn
6. YÏ NGHÉA CUÍA ÂËNH LUÁÛT 1 VAÌ 2 CUÍA MENÂEN:
a) Lai phán têch: Laì pheïp lai giæîa cå thãø mang tênh traûng träüi våïi cå thãø mang tênh traûng làûn âãø kiãøm tra kiãøu Gen.
VD:
b) ÆÏng duûng vaìo thæûc tiãùn saín xuáút : Taûo æu thãú lai, ...
(A A)
(A a)