Bài 2. Lai một cặp tính trạng

Tuần 1 - Tiết 2
Ví dụ : ở đậu Hà Lan
1/ PTC
Hạt vàng
X
Hạt Xanh
2/ PTC
Hạt trơn
X
Hạt nhăn
Trong các phép lai trên bố mẹ khác nhau mấy cặp tính trạng tương phản?
Thế nào là lai một cặp tính trạng?
* LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG
? Lai một cặp tính trạng là phép lai trong đó bố mẹ khác nhau một cặp tính trạng tương phản.
Đọc thông tin SGK nghiên cứu thí
nghiệm của Menđen để nắm vững
các khái niệm rồi hoàn thành nội dung:
I/Thí nghiệm của Menđen:
Sơ đồ T? th? ph?n, giao ph?n
LAI NGHỊCH :
PTC
HẠT XANH
HẠT VÀNG
X
F1
100% HẠT VÀNG
LAI THUẬN:
PTC
HẠT VÀNG
X
HẠT XANH
100% HẠT VÀNG
F1
Thế nào là lai thuận ,lai nghịch?
Hãy nhận xét kết quả lai thuận lai nghịch?
Cho F1 tự thụ phấn hoặc tạp giao:
F1
F1
X
:
Hạt vàng
Hạt vàng
X
315 Hạt vàng
108 Hạt xanh
:
F2
Hãy nhận xét kết quả lai ở thế hệ F1? F2?
NHẬN XÉT
? PTC ? F1 đồng tính
? Kết quả lai thuận và lai nghịch giống nhau
? F1 X F1 ? F2 phân tính theo tỉ lệ :
VÀNG/XANH = 315/ 108
3/1
TT biểu hiện ở F1 là TT trội.
TT khôngbiểu hiện ở F1 là TT lặn.
Hãy phát biểu quy luật di truyền từ PTC? F1? PTC? F2?
* NỘI DUNG QUI LUẬT MENĐEN:
a/ Qui luật I( QL đồng tính):
? Khi cho lai hai cơ thể PTC khác nhau về một cặp TT tương phản thì thế hệ F1 đồng loạt biểu hiện TT của một bên bố hoặc mẹ.
b/ Quy lụât II ( QL phân tính ):
? Khi cho lai hai cơ thể PTC khác nhau về một cặp tính trạng tương phản thì thế hệ F2 biểu hiện cả tính trạng trội và tính trạng lặn theo tỉ lệ trung bình 3 trội:1lăn.
Tại sao hạt vàng x hạt xanh? 100% hạt vàng? hạt vàng x hạt vàng lại xuất hiện hạt xanh?
II/ MENĐEN GIAI� THÍCH KẾT QUẢ THÍ NGHIỆM:
1. Theo Menđen
Ông cho rằng mỗi TT do một nhân tố di truyền quy định.
- Trong tế bào sinh dưỡng của cây cha và cây mẹ nhân tố di truyền tồn tại từng cặp. Trong hạt phấn và noãn, mỗi cặp nhân tố di truyền chỉ còn một chiếc.
Khi thụ tinh hai nhân tố di truyền cùng loại (1 của bố 1 của mẹ) lại hợp thành 1 cặp, trong đó nhân tố trội lấn át hoàn toàn nhân tố lặn nên F1 đồng tính và chỉ mang tính trạng của 1 bên bố hoặc mẹ( QL đồng tính)
Trong cơ thể lai F1, nhân tố lặn không bị hòa lẫn với nhân tố trội, vì vậy khi F1 sinh hạt phấn (hoặc nõan) lại có hiện tượng hạt phấn (hoặc nõan) mang NTDT giống như NTDT chứa trong hạt phấn (hoặc nõan) của PTC Đó là hiện tượng giao tử thuần khiết và là nguyên nhân phân tính ở F2 (ĐL phân tính)
2. Theo di truyền học hiện đại (thuyết NST):
Qui ước gen
A
Hạt vàng
Hạt xanh
A trội hoàn toàn so với a
SƠ ĐỒ LAI:
Hạt vàng
X
Hạt xanh
PTC
100% hạt vàng
F1
GP
A
a
Cho F1 tự thụ phấn hoặc tạp giao:
F1
F1
X
:
Hạt vàng
Hạt vàng
X
3 Hạt vàng
1 Hạt xanh
:
F2
a
GF1
A
A
a
1/2
1/2
1/2
1/2
1/4
1/4
1/4
1/4
KẾT QUẢ LAI F2
Số kiểu tổ hợp:
4
Số loại kiểu gen:
3
Tỉ lệ mỗi loại kiểu gen:
� AA: 2/4 Aa: � aa
Số loại kiểu hình:
2
Tỉ lệ mỗi loại kiểu hình:
3 vàng : 1 xanh
(3A-)
(1aa)
Bài tập:
Hạt vàng X Hạt vàng? 100% hạt vàng
Các kiểu gen có thể có của bố mẹ? viết sơ đồ lai.
Đáp án:
Kiểu gen có thể có của bố mẹ:AA X AA hoặc AA X Aa.
Sơ đồ lai:
HOẶC
BÀI TẬP :
PTC Hoa đỏ X Hoa trắng
Biết đỏ là trội so trắng.
Vận dụng Đl I và ĐL II Menđen viết sơ đồ lai PTC? F2.
PTC Hoa đỏ X Hoa trắng
AA
GPTC

Aa
100% hoa đỏ
F1X F1
Hoa đỏ X Hoa trắng
GF1
� A, � a
F2
� AA
2/4 Aa
� aa
� hoa đỏ
aa
A
a
F1
Aa
Aa
� A, � a
� hoa trắng
Về nhà học thuộc bài, trả lời câu hỏi SGK vào vở bài tập.
Chuẩn bị trước bài mới ( Phần tiếp theo )
? Thế nào làg lai phân tích ?
? Trội không hoàn toàn ?
? Ý nghĩa của tương quan trội lặn ?
Giờ học đến đây là kết thúc. Chúc các em học tốt.